Is er toekomst voor zonne-energie?
Geplaatst door Arthur Pouwels in Zonne-energieTags: SDE, zonneboiler, zonnecollector, zonnepanelen Geef een reactie
De afgelopen maanden ben ik me werkelijk rot geschrokken over de gevolgen van het kernongeluk in Fukushima, Japan. Met een gerust hart kijk ik naar mijn eigen zonnepanelen en zie tevreden dat er al bijna 3000kWh is opgewekt. Het lijkt eenvoudig: Zonnepanelen op het dak leggen, een omvormer erop en we hebben elektriciteit. Maar hoe werkt dat nu precies?
Op een voorlichtingsavond van Transistion Town Eindhoven in 2010, zijn alle aspecten van zonne-energie op een rij gezet was, waarvan hier een verslag.
Waarom begin je aan zonne-energie?
Op de TTE avond kwamen de volgende redenen naar boven om aan zonnecollectoren en/ of zonnepanelen te beginnen:
- Voor het milieu
- Voorbeeldfunctie voor je omgeving
- Omdat energieprijzen gaan stijgen
- Omdat je het technisch interessant vindt
- Omdat je al het maximale aan isolatie en energiebesparing hebt gedaan
Sinds augustus 2009 heb ik een zonnecollector en negen zonnepanelen op het dak. Energie heeft een gezicht gekregen voor mijn kinderen. Het zijn die panelen op het dak die de energie opwekken. Mijn gezin is energiebewuster geworden en tot mijn verbazing is het bruto elektriciteitsverbruik met 14% gedaald. (zie de paarse bruto lijn). Na de bewuste periode komt de onbewust duurzame periode, wat een gedragsbesparing van 4% laat zien.
Figuur 1: Glijdend gemiddelde jaarverbruiksgegevens
De groene netto lijn is de energie die ik uit het net trek. Ik schakel mijn grootverbruikers, waardoor het nachtverbruik hoger ligt dan het dagverbruik.
Het financieel rendement
Ik ben van plan een nieuwe auto te kopen. Een auto van ongeveer € 9000. Na beraad met mijn vrouw staat mijn besluit vast en kijk met mijn jongens naar andere auto’s, die we leuk vinden.
Ik ben van plan zonnepanelen te kopen. Een set van ongeveer € 9000. Na drie weken doorrekenen aan de businesscases, opstellen van verschillende configuraties, bespreken met vrienden collega’s en omgeving, komt er een positief besluit. Mijn vrouw vindt duurzaam leven goed, maar vraagt zich af waar ik allemaal mee bezig ben.
Een auto kopen is blijkbaar een vanzelfsprekendheid, die van zonnepanelen verdient die vanzelfsprekendheid.
De terugverdientijd van zonnepanelen is lang. Het duurt gauw meer dan 8 jaar om je ingelegde geld terug te verdienen. Interessanter is het om naar het rendement te kijken en de vergelijking met obligaties te maken. De Nederlandse tienjarige obligatierente ligt nu op 3,4% en is redelijk waardevast. Het rendement van zonnepanelen is maar liefst 19% over 15 jaar.
Hoe je er ook naar kijkt, naar mijn mening zijn zonnepanelen een goede financiële belegging. Dit geldt door het wegvallen van de duurzame energiesubsidies op zonnecollectoren helaas niet meer. Hier heb je pas na 25 jaar een positief rendement van 4%.
Configuratie van dak
Je hebt een dak en wilt het maximale uit de zonne-energie halen. Dit kan met zonnecollectoren en/ of zonnepanelen. Waar moet je allereerst opletten:
- Oriëntatie dak tussen WZW en OZO
- Elevatiehoek tussen 20 en 50 graden
- Geen schaduw, ook niet gedeeltelijk door schoorstenen, bomen of dakkapel
- Bij plat dak minimaal 2x hoogte als afstand tussen de paneelrijen.
- Vergunning aanvragen als huis een monumentaal pand is
- Bij voorkeur eigenaar zijn van dak
- Doorvoermogelijkheid aanwezig naar meterkast
- Ruimte in meterkast voor extra meters
- Een koele plaats voor de omvormer
- Omvormer dicht bij meterkast voor hoger rendement
- Ruimte voor boiler bij toepassing van zonnewarmte.
Voor het huis is aan te raden:
Zonnepanelen of zonnecollector?
Oké, maximaal rendement uit je dak. Willen we maximale euro’s of maximale energiebesparing? Een zonnecollector heeft een warmterendement van 50% ten opzichte van een elektrisch rendement van 14% voor een zonnepaneel. De terugverdientijd van een zonnecollector is langer dan die van een zonnepaneel. In andere woorden een vierkante meter zonnepaneel brengt meer geld op dan een vierkante meter zonnecollector. Echter een zonnepaneelsysteem vraagt een grotere investering dan een zonnecollector. Een collectorsysteem met twee zonnecollectoren geeft een rendementsstijging tot 60%, maar de extra kosten verdien je niet terug.
En dan zijn er nog constructie eisen. De zonnecollector vervangt dakpannen, zodat dit geen extra gewicht geeft. Wel moet hij ruim tussen de dakpannen liggen.
Een zonnepaneel kan op en tussen de dakpannen. Het rendement daalt bij hogere temperatuur en wordt bij voorkeur op het dak gelegd. De daktengels, de houten latten waar de dakpannen op liggen, moeten stevig genoeg zijn.
De PV panelen worden op het dak gemonteerd
Hoeveel Capaciteit is er nodig?
Douchen is in een gemiddeld gezin de grootste post voor warm water. Per minuut wordt 10 l van 40° gebruikt. De zone-boiler temperatuur kan variëren tussen de 10 en 95°. Boven de 60° wordt het water uit de boiler gemengd met koud water, zodat het douchewater maximaal 60° is . Met een vat van 100 l van 95° kan je 100*95/40/10=23 minuten douchen. Op een boiler van 100 l is een collector van ruim 2 m² nodig.
Het aantal zonnepanelen wordt gedreven door een minimum om je vaste kosten te compenseren en een maximum van je eigen elektriciteitsverbruik. Hierboven is de vergoeding niet meer gelijk aan de prijs die je betaalt voor de elektriciteit. Kortom, zoveel mogelijk panelen als je mooi vindt en kan betalen, maar minder dan het jaarlijkse verbruik. Een gezin verbruikt gemiddeld 3400 kWh per jaar. Een paneel van 245 Wp levert per jaar ongeveer 180 kWh uur op, wat overeenkomt met 17 panelen om je jaarverbruik te produceren.
De PV panelen (links) en zonnecollector (rechts) liggen op het dak
Werking zonne-collector
Er zijn heat-pipes en vlakke plaat zonnecollectoren. Een heat-pipe zou in de winter meer energie kunnen leveren. Mijn ervaring met een vlakke plaat collector is dat van november tot en met januari geen warmte van de zon opgepikt wordt.
Daarnaast zijn er druksystemen en terugloopsystemen. Bij een druksysteem kan de collector hoger of lager dan de boiler staan. Bij een terugloopsysteem loopt het water uit de collector terug in de boiler en bij opstarten moet de pomp harder werken om het water rond te pompen, wat meer energie kost. Hier moet de collector altijd boven de boiler staan.
Bij een terugloopsysteem kan het water in de collector niet oververhit raken. Bij een druksysteem kan het glycol in de zomer degenereren door oververhitting, wat stagnatie genoemd wordt. De temperatuur in de collector stijgen kan stijgen tot zo’n 230°. In de winter bestaat het risico op bevriezing van de collector. In de praktijk heb ik de temperatuur niet lager dan -5° zien komen. Bij strenge vorst lag er ook vaak sneeuw en dan blijft de temperatuur constant rond de -5 graden.
In het principe moet de glycol om de twee jaar gecontroleerd worden . De regelaar in een zonnecollector systeem geeft aan of hij in stagnatie geweest is. Ook zal hij stagnatie proberen te voorkomen door de boiler in de nacht af te koelen om zo een buffer voor de volgende zonnige dag te creëren.
De pomp in een zonnecollector systeem gebruikt tussen de 10 en 15 Watt. De pomp snelheid hangt van het temperatuurverschil af. Bij 7° verschil start de pomp en bij 20° verschil draait hij maximaal.
Uiteraard springt de HR ketel bij als de temperatuur uit de zonneboiler te laag wordt. Mijn Nefit HR ketel stopt met branden als naar een bepaalde wachttijd geen warmte nodig is en blijft dan ook uit. Ook als de temperatuur van het water tot zelfs 40° zakt. Met een thermostaatkraan regel ik een constante douchetemperatuur.
Werking zonnepanelen
Zonnepanelen bestaan uit meerdere zonnecellen, die in serie staan. Als een cel door schaduw afgedekt wordt dan leidt dat tot een onderbreking in de serieschakeling, wat vermogensverlies betekent. Een diode in het paneel zal de stroom wegleiden om oververhitting te voorkomen.
De zonnepanelen staan in strings, in serie geschakeld. Het liefst zijn de strings zo lang mogelijk om met een zo hoog mogelijke spanning naar de omvormer te gaan, wat lagere verliezen geeft. Als de panelen in meerdere strings gesplitst worden moeten deze in balans zijn, dat wil zeggen gelijk in aantal.
Wat de gevolgen van bliksem op panelen kunnen zijn is mij onduidelijk. Of een eventuele aarding noodzakelijk is, kan ik nergens vinden.
De panelen worden aangesloten op de omvormer om de gelijkspanning om te zetten in een wisselspanning. De omvormer heeft een werkgebied, die bepaald wordt door de buitentemperatuur, de zon, type panelen en het aantal panelen. In de praktijk schijnt de zon niet op maximale kracht en blijf je bij voorkeur boven in dat gebied door meer Wp te installeren dan de omvormer nominaal nodig heeft. Bijvoorbeeld een Mastervolt XS2000 zet nominaal 1590 W om in 1500 W uitgangsvermogen, maar op de omvormer kan tot 2000 Wp aan zonnepanelen aangesloten worden.
De karakteristiek van de omvormer
De omvormer moeten op de koele plaats geïnstalleerd worden, omdat hij energie weggooit als het warmer dan 45° wordt. De gelijkspanningsverliezen zijn gelijk aan de wisselspanningsverliezen als de panelenspanning rond de 200 V ligt. Het liefst leg je de omvormer dan het dichtst bij meterkast, omdat deze meestal koeler is dan een plek op de zolder en je toch energie overhebt bij maximale zoninstraling voor een extra lange DC kabel. Denk er wel aan dat de DC kabel dik en stug is. (2x4mm²)
De mastervolt omvormer (onder de gasmeter)
De mastervolt omvormer is duidelijk hoorbaar door de ventilator. Het geluid is in de kamer ernaast nog te horen als de zon goed schijnt.
De meterkast is een verhaal apart. De zonnepanelen zijn aangesloten op een aparte zekering (grijze doos bovenste foto). In Eindhoven eist de Endinet dat de bruto meter, netto meter, meterbord en zekeringkast direct tegen elkaar aan liggen. Endinet was kritisch en behulpzaam en op de dag na de installatie van de panelen werden de watt-jes geteld.
De aansluitingen in de meterkast
Installatie
De zonnecollector wordt mijn inziens onterecht door de installatiebranche aangeboden. Het is een specifiek product, waarvoor je beter naar een specialist kan. Uiteindelijk heeft HRSolar me aan een installateur weten te helpen.
Nadat ik mijn panelen gekozen had, suntech 210 Wp, kwam ik op verschillende leveranciers uit en tot mijn verbazing bleek er een kloon Suntech op de markt te zijn die me voor een veel lagere prijs aangeboden werd. Uiteindelijk een leverancier uit de buurt gekozen, Resource Solar, die actief met me meegedacht over de meest optimale constructie.
Resultaat
In het jaar na de informatieavond hebben drie van de 10 bezoekers zonnepanelen en of zonnecollectoren aangeschaft. Voor de informatieavond heb ik ook in de straat gefolderd en twee gezinnen zijn in het afgelopen jaar naar mij toegekomen voor meer informatie.
Zelf heb ik geen omkijken naar de panelen en collector. Mijn enige actie is 1 keer per jaar de bruto jaarproductie voor de SDE door te geven.
June 6th, 2011 at 6:53 pm
Duidelijk verhaal. Natuurlijk was de overweging een stuk eenvoudiger door het feit u SDE subsidie heeft gekregen. De particulieren waar wij installeren doen het veelal zonder subsidie – terugverdientijd 12-15 jaar. Die moeten nog een stuk geduldiger zijn. Overigens zou ik nooit een kloon-paneel adviseren. Een echt paneel is niet veel duurder, en je hebt wel alle zekerheid. Mijn advies? Een A-merk Chinees paneel. Beste prijs/kwaliteit/zekerheid verhouding.
Met vriendelijke groet,
Luuk
June 9th, 2011 at 10:36 am
@Luuk: Mijn 8 jaar terugverdientijd heb ik zonder SDE subsidie uitgerekend met de huidige prijzen, maar wel gebruikmakend van een lening door de provincie uitgegeven met 2% rente. Ik weet niet of deze overal in Nederland te krijgen is.
Ik sluit me volledig bij jouw opmerking over kloon panelen aan. Ik heb niet voor de kloon gekozen, maar voor de orginele Suntech. Zij geven zelfs financiële garantie door geld in depot te leggen om defecte panelen tot over 20 jaar te kunnen vervangen. Zelfs al mocht Suntech niet meer bestaan.
June 11th, 2011 at 10:17 am
@Arthur: ter aanvulling op je artikel, het is ook mogelijk om met zonnecollectoren ondersteuning te bieden aan de centrale verwarming van je woning. Dan heb je zelfs op een stralende doch koude winterdag nog wat gas te besparen 🙂 UIteraard is het wenselijk om met Lage Temperatuur Verwarming te werken.
June 12th, 2011 at 10:35 am
@Niels Toevallig heb ik in de eind van de winter de opbrengt van mijn panelen genoteerd en omgerekend naar kWJ aan warmte voor tapwater en huisverwarming. Ik bleef met een negatief saldo en zie geen toekomst voor zonnecollectoren bij ruimteverwarming.
June 12th, 2011 at 9:12 pm
Het aardige van zonnepanelen is dat ze rustig doorgaan met productie en vooral met terugleveren terwijl de eigenaar op vakantie is, of weg van huis. Bij een zonneboiler stopt de productie als de bewoners niet thuis zijn zodra het voorraadvat vol zit met water van 90 graden. Ben je drie weken weg, dan is het vooraadvat vol met heet water, maar de productie was drie weken lang nul. Wie veel van huis is, heeft dus relatief meer aan zonnestroompanelen dan aan een zonneboiler!
June 13th, 2011 at 10:36 am
Met afhankelijkheid van zonenergie kun je beter in de winter afwezig zijn, je verbruik niets, je opbrengst is minimaal en elektriciteits-opslag is duur. Zelfs op een stralende winterdag is de opbrengst gering.
Zonpanelen vragen veel geld, ook met subsidie. Mensen met minder geld missen dus ook subsidie. Is die alleen voor de rijken?
June 13th, 2011 at 10:50 am
@Roland: je kan het ook anders stellen: de overheid geeft zeer veel subsidie aan fossiele enerige (gas/kern/olie) om de prijs kunstmatig laag te houden (=betaalbaar voor het volk).
Zie daarvoor o.a.: http://fossielschandaal.groenlinks.nl/
Er zijn nog meer bronnen die dit bevestigen.
Nu de zonnestroom-revolutie los barst (lage prijs per Watt-peak) is de concurrentie sterker dan ooit om uberhaupt nog voor fossiele oplossingen te kiezen. Helaas zien overheden dat als bedreiging (direct mislopen BTW / overige belastingen) ipv een uitdaging (nieuwe branche die opkomt, werkgelegenheid creeert (en daar dus BTW etc uit voortkomt)).
June 13th, 2011 at 5:42 pm
@Niels Thijssen,
Schimmige komplotten zeggen me niet veel. Op het verbruik van diesel, benzine, gas, elektriciteit zit veel belasting, maar vliegbrandstof is belastingvrij en grootverbruikers hebben een laag tarief, dat kan nog hoger. GroenLinks schrijft: “Elk jaar wordt de productie en het gebruik van vieze energie met zo’n 7,5 miljard euro gesteund … Voor schone energie is jaarlijks maar 1,4 miljard euro gereserveerd” “MAAR”? Vieze energie krijgt ruim 5 keer zoveel, het aandeel schone energie is 4 % van het totale energieverbruik. Dus in verhouding gaat er een veelvoud naar schone energie.
Zonnestroom is nog prijzig, ondanks de vaker voorspelde doorbraak. Windenergie is veel aantrekkelijker maar de weerstand is groot niet alleen bij de overheid. Windmolen-verenigingen slagen er nauwelijks in om een molenplek te vinden, dat zegt veel.
Biomassa is nu de belangrijkste vorm van “duurzame” energie. Die bijstook bevordert juist de overheid! “CO2 vrij” heet deze brandstof; de werkelijkheid is anders.
June 15th, 2011 at 5:11 pm
@Roland
Duurzame energie word inderdaad hoofdzakelijk gemaakt door bio massa mee te verbranden.
Maar als iets niet moet doen is de CO2 weer de lucht in stoken. Inclusief alle andere elementen die in biomassa zitten.
Composteren die handel of gewoon opslaan. Dan praat je over CO2 reductie in plaats van neutraal.
Interessant lijkt me om te weten hoeveel accijns inkomsten de overheid krijgt door vieze energie. Gevoelsmatig lijkt mij dat een veelvoud te zijn van 7,5 miljard. Dat had groen links ook wel even mogen uit zoeken. Maar is vast taboe.
Als ik het goed begrijp is 4% van de stroom duurzaam opgewekt.
Dat is van de 5% consumenten stroom . De industrie gebruikt de andere 95%. En dan heb je het alleen nog maar over de elektriciteit.
Als het CBS zijn werk goed heeft gedaan is dat 10% van de energie behoefte.
http://www.compendiumvoordeleefomgeving.nl/indicatoren/nl0052-Energieverbruik-per-doelgroep.html?i=6-40
4% van 5% van 10% is 20 promille duurzaam.
Nog een een hoop werk aan de winkel dus.
June 15th, 2011 at 5:53 pm
@Wim,
Helaas ook bij composteren komt CO2 vrij, een natuurlijk proces. Vervening is beter, door de afsluitting met water dus zonder O2 kan er geen CO2 gevormd worden en krijg je over vele, vele jaren turf!
Belangrijker dan accijns vind ik een CO2 heffing , omdat die duidelijk maakt dat CO2 uitstoot een probleem en mits hoog genoeg, CO2 opslag aantrekkelijk maakt.
“een hoop werk aan de winkel” Meer dan dat, immers hernieuwbare energie wordt niet benut om fossiel te vervangen maar juist om aan te vullen. Neem de verplichte bijmenging met biobrandstof, niet om de fossiele brandstof te beperken, maar om de fossiele verbruiksgroei te matigen. Een andere belangrijke bron van hernieuwbare energie is de bijstook in kolencentrales. Wereldwijd is het gebruik van biomassa DE belangrijke bron van hernieuwbare energie met ontbossing als gevolg!
Van ons totale elektriciteitsverbruik is ongeveer 10% hernieuwbaar (dus niet alleen van het huishoudelijk e-verbruik!) samen met biobrandstof kom je op zo’n 4% van ons totale energieverbruik, maar wel zonder luchtvaart, zeevaart, energie voor ingevoerde produkten e.d.
June 15th, 2011 at 10:42 pm
@Roland,
Interessant. Vervening.
CO2 opslag lijkt me niet rendabel. Voor die enorme investeringskosten kun beter zonne-energie of wind en water energie plaatsen.
Misschien ben ik naïef, maar eens zal toch 100% van de fossiele energie vervangen moeten worden door duurzame energie.
Liever vroeg dan te laat.
Goed om te horen dan mijn 20 promille niet klopt.
Is 4% alleen elektrisch of ook inclusief transport en verwarming?
June 18th, 2011 at 10:32 am
@Wim,
Die 4% is met biobrandstof, verwarming e.d
100% duurzaam is nog een hele lange weg, zeker als het verbruik blijft groeien en soms fors (luchtvaart) Het aanbod van wind- en zonenergie is grillig. Hoe doen we dat bij gering aanbod en weinig opslag mogelijkheden? Daar lees je ook op deze site heel weinig over. Dan is biomassa een mogelijkheid.
Met besparing in het verbruik wordt het oplagprobleem eenvoudiger, maar helaas besparen is niet in de mode
June 18th, 2011 at 7:10 pm
@Roland,
Zodra je op grote schaal duurzame energie gaat opwekken en windparken en op grote afstand aan elkaar gaat koppelen via een supernet (Desertec) dan kun je heel ver komen zonder enige vorm van energieopslag. Lokaal waait het wel / niet, echter op europese schaal waait het altijd! Aangevuld met zonne-energie (PV en CSP) en waterkracht waar mogelijk is het technisch mogelijk om een 100% duurzame energievoorziening op te bouwen
Meer informatie over Desertec kun je vinden op:
http://www.olino.org/articles/tag/desertec
Meer informatie over de grootschalige integratie van windenergie kun je vinden in de volgende artikelen (lees ook de discussies en de gerelateerde artikelen, die bevatten veel waardevolle informatie):
http://www.olino.org/articles/2010/08/02/windenergie-de-feiten
http://www.olino.org/articles/2010/12/24/integratie-van-windenergie-in-het-nederlandse-elektriciteitsysteem-in-de-context-van-de-noordwest-europese-elektriciteitmarkt
June 18th, 2011 at 8:56 pm
@Jeroen van Agt,
David Mackay komt in zijn berekening voor de wereld energieverbruik niet op 300 X 300 km2 maar 1.000 X 1.000 km2, een faktor 10 verschil! Met 98 w/m2, zie ik bij Mackay eerder 20 w/m2, een faktor 5 verschil! Dan de energiekosten voor aanleg (+ transport) en onderhoud. In de winter zal de opbrengst lager zijn, terwijl de vraag hoger is. Dus of opslag of een groter overproduktie (of beide). Dan nog de vraag hoe je met de kwetsbaarhied omgaat, bouw je een reserve in?
blz 191 en verder http://www.withouthotair.com
June 18th, 2011 at 10:22 pm
@Roland & Jeroen: is het verschil misschien te verklaren tussen aannames van ‘huidig verbruik handhavend’ of ‘het verbruik extrapolerend als trend naar de toekomst’ (t.g.v. toename in bevolking, energievraag etc). Just a thought.
Verschil in instraling (W/m2) kan ook een onderdeel zijn, het lijkt me logisch dat de instraling op aarde niet constant verloopt maar afhankelijk is van o.a. weersomstandigheden & zonne-activiteit (11-jarige cyclus).
June 19th, 2011 at 12:03 am
@Niels Thijssen,
Beide gaan over het huidige verbruik, maar waarschijnlijk is het verschil alleen stroom of het totale energieverbruik. Die verwarring zie ik vaker.
Het verschil door zonne-activiteit is minimaal, maar de mate van bewolking telt zeker. Echter er is ook verlies door het bundelen van zonlicht door spiegels.
June 20th, 2011 at 8:23 am
@roland,
Shit, dan klopt mijn 20 promille wel.
Want bio brandstof en biomassa stoken zie ik niet als duurzaam.
Vanwege dat er beperkt oppervlak is om ze te maken.
Is dus een lapmiddel. Nu even wel duurzaam, maar straks niet haalbaar op grote schaal.
Ik kom ook uit op 20W/m2 met PV.
Wat zou betekenen dat 1,9 keer Nederland nodig is om op zonne energie op te wekken uitgaande van 3200 PJ volgens het CBS.
Jaar opslag is een must. En dat moet dus in de vorm van brandstof opgewekt door stroom tijdens de piek dagen.
Heel interessant boek. Daar ga ik even van smullen.
@Jeroen van Acht
Desertec vind ik een klucht. Ik heb ze nog panelen aangeboden voor 10ct/Wp. Maar dat willen ze niet. Het is gewoon geldklopperij. Zo’n duur mogelijke zonne centrale bouwen en zo duur mogelijk het transport regelen. En de oprichters kunnen hun zakjes weer vullen.
Dat zie ik regelmatig in de duurzame branche.
June 20th, 2011 at 12:15 pm
@Wim,
De grond mag bij ons schaars zijn, niet in Zweden, Finland, waar biomassa zeker bijdraagt aan de energievoorziening. Biomassa is gemakkelijk op te slaan, maar vergt energie voor kunstmest en in een aantal landen veel water. Wereldwijd is biomassa de belangrijkste vorm van duurzame energie, met ontbossing als gevolg.
Uitgaande van een opbrengst van zon-pv van 100 kWh/m2/jaar lijkt ons land groot genoeg voor ons huidige energieverbruik. Dan moet het opslagverlies beperkt blijven, zon-pv betaalbaar zijn en een aanzienlijk deel van het grondgebied met zonnepanelen te bedekken mogelijk zijn. Dus ook natuurgebied, landbouwgebied e.d.
zie David Mackay blz 43 voor de UK.
June 20th, 2011 at 2:25 pm
@roland
Zonne-energie zonder PV of CSP is zeer betaalbaar.
Maar dan loop ik tegen het probleem aan van de NL ruimtelijke ordening en bestemmingsplannen, die geen toestemming geven aan boeren om panelen te plaatsen op landbouwgrond. Dakje is goed. Subsidie toe. Maar op landbouwgrond verboden. Sorry, het is geen voedsel.
Terwijl die boeren flink kunnen verdienen aan solar, mits de investeringskosten laag zijn.
De W/m2 inschattingen voor bio massa van MacKay zijn wel heel droevig.
Hoger dan 1.8W/m2 komt hij niet. Nu ben ik helemaal tegen bio massa.
Met de populatie en energie verbruik van de middeleeuwen kan ik nog instemmen. Maar nu is dat onhaalbaar.
June 20th, 2011 at 7:53 pm
@Wim,
“zeer betaalbaar”? Dat geldt volgens mij meer voor landwindmolens.
0.25 euro/kWh geeft David MacKay voor een zonneveld in Zuid-duitsland (blz 52) Afgezien van de kosten lijkt het mij voor boeren zinniger om windmolens te gebruiken, die laten dubbelgebruik toe. Zon-pv komt in de plaats van voedsel. Waarom geen drijvende panelen op meren?
June 28th, 2011 at 4:35 pm
Goed verhaal! Iets wat je misschien wel interessant vindt: om zonne-energie nog goedkoper te maken is Natuur & Milieu een petitie gestart. Zonne-energie moet voor iedereen betaalbaar en eenvoudig te regelen zijn. De Nederlandse overheid doet echter nog veel te weinig om gebruik van zonne-energie te stimuleren en daar wil Natuur & Milieu samen met jou verandering in brengen.
Doe je mee? Teken dan nu de petitie op http://www.zonzoektdak.nl! En roep mensen op om de petitie ook te ondertekenen.
June 28th, 2011 at 4:58 pm
@Richard,
Windenergie op land is nu al betaalbaar, doch helaas maken gemeenten en provincies plaatsing nauwelijks mogelijk. Per euro leveren deze windmolens veel meer energie dan zon-pv.
Waarom negeert Natuur en Milieu de kansen voor meer landwindmolens?
June 29th, 2011 at 11:29 pm
Dank voor het duidelijke artikel. We zijn hier een en ander aan het voorbereiden voor het plaatsen van zonne panelen. Eigenlijk hoor je vrij weinig over het plaatsen van een inverter in een “koele” meterkast in plaats van op zolder. Op de warme dagen, liep de zolder temperatuur op tot een 36 / 38 graden, terwijl de meterkast 14 a 15 graden lager was. Ondanks dat mijn bekabeling met 9 meter lengte (per pool) langer wordt, is het dan toch aan te bevelen om de inverter in de meterkast te plaatsen? In de winter ligt de temperatuur op zolder stukken lager en zit je met extra lengtes kabel naar je panelen. Wegen die verliezen dan op? Ik kan er vrij weinig over vinden. Als ik het vergelijk in de audio / pa techniek, dan zijn de verliezen heel behoorlijk, als je vermogen door een kabel duwd zelfs goed hoorbaar. De net inverters functioneren goed tot een 45 graden, maar ja met de afgifte van eigen warmte zit je zo aan de grens. Wij hebben overigens bewust gewacht met de aanschaf van panelen en waar mogelijk eerst terug geschakeld in ons stroom verbruik. Door eerst goed te inventariseren en te kijken waar we kunnen besparen, dekken we met een kleinere pv installatie ons stroom verbruik een heel eind af en is de investering straks veel lager.
June 30th, 2011 at 9:12 am
@Ruud: Succes met de selectie van de panelen. De inverter hoort in het vakgebied van een elektronicus, wat mijn origine is. De temperaturen die je noemt, kan meer over gezegd worden.
De 45 graden is een interne inverter temperatuur, die je in het display kan aflezen. Hierboven gaat hij vermogen weggooien. Voor een goede koeling is een veel lagere omgevingstemperatuur nodig. Bij 38 graden omgevingstemperatuur en volle belasting, zal de inverter ver boven de 45 graden komen. Bij 20 graden zal hij prima kunnen koelen. Als de temperatuur nog lager wordt, dan maakt dat niet veel uit. In mijn voorbeeld is de kelder in de zomer 20 graden en de inverter komt zelfs in de heetste periode niet boven de 40-45 graden. Wel draait de ventilator van de Mastervolt op volle toeren.
Het vermogensverlies van de kabel wordt gegeven door P=V*I=I*I*R. Dus hoe hoger de weerstand, des te hoger de verliezen. Maar je moet toch naar de meterkast. Zowel bij wisselspanning (na de inverter) als gelijkstroom (voor de inverter) heb je ongeveer dezelfde kabelverliezen. De stroomsterkten zijn ongeveer vergelijkbaar. Er is zelfs een voordeel om de inverter in de meterkast te plaatsen, omdat je bij maximale zon en maximale verliezen je toch vermogen over hebt en de kabelverliezen wegvallen.
Bij audio werk je met lage spanningen. De DC spanning voor zonnepanelen ligt rond de 200-250V, wat vergelijkbaar is met wisselspanning. De stromen zijn daarom om vergelijkbaar.
Eerst besparen is inderdaad beter en heb ik ook gedaan. Iedere keer zie je weer een nieuwe mogelijkheid om energie te besparen. Het is een manier van leven, die veel geluk en plezier geeft.
June 30th, 2011 at 6:15 pm
@Arthur bedankt voor je heldere toelichting. Ik kan nu nog de plannen wijzigen, ik had al bedrading naar zolder getrokken voor een extra (vrije) groep. Ik heb (gelukkig) een 3 tal loze leidingen naar zolder en ga die dus gebruiken om er 4mm2 kabel solflex in te leggen en ga de inverters in de meterkast monteren (wel even goed kijken het wordt aardig vol). Ook je verhaal over de zonneboiler is zeer helder. We waren van plan om dit jaar te beginnen met een zonne boiler en een kleine pv set (500 a 600 Watt). Als we weer gespaard hebben, willen we naar een grotere pv installatie. Het verhaal klopt wel wat je zegt, stroom lever je altijd terug en warm water tap je niet altijd. Ook de subsidie op een zonneboiler is niet (meer) definitief, waardoor ik twijfel om deze actie uit te voeren. We hebben een niet te groot schuin dak op het zuiden. Daar waar een zonne collector komt, kunnen geen pv panelen meer geplaatst worden. We zijn hier met 2 personen, waardoor we minder warm water verbruiken dan een groter gezin. Tja lastige keuze’s. Alvast bedankt voor je goede raad.
July 9th, 2011 at 4:24 pm
@Roland,
Precies. De kosten voor PV en CSP zijn veel te hoog.
Pas je een andere technologie toe dan kom je makkelijk onder de 1ct/kWh. Alles draait om investeringskosten en return of investment.
Dan is zonne-energie een zegen voor de boeren, die per hectare momenteel niet zoveel verdienen.
Ook windmolens zijn ook veel te duur om op dit moment te concurreren met grijs. Ik zou daar als boer niet aan beginnen.
En eindeloos gezeur van mensen die het niet mooi vinden.
@Richard,
Zonne-energie moet betaalbaar zijn voor iedereen.
Maar wel ongesubsidieerd. Anders betalen we indirect via de belastingen er weer voor.