Zuinig rijden, oftewel zo min mogelijk brandstof verbruiken per afgelegde kilometer. Iedere automobilist of chauffeur heeft er wel een idee bij, maar hoe doe je dat nu precies? De meeste mensen denken dan vooral aan langzaam rijden en truttig rijgedrag, maar dat hoeft helemaal niet. Sterker nog, menig bandengepiep kan zelfs aanduiden dat er zeer zuinig gereden wordt! Ik zal in dit artikel uitleggen hoe dat werkt.
De meeste tips hoe je zuinig kan rijden kan je al terugvinden op de website www.hetnieuwerijden.nl. Als je al die tips goed opvolgt kom je een heel eind. Maar ik wil er graag nog wat aan toevoegen. Dus riemen vast, want hier gaan we.
Schakelen en optrekken
Hoe meer toeren een motor maakt hoe meer interne wrijving die heeft en daardoor dus minder zuinig loopt. Om dit te voorkómen moet je bij het optrekken vlot opschakelen en relatief veel gas geven. Hierdoor wordt de motor in het lage toerenbereik (2000 – 2500 t/min) zwaar belast wat de efficiëntie van de motor ten goede komt. Zolang de auto soepel rijdt, is dit niet slecht voor zowel de motor als de aandrijflijn.
Uitrollen
Uiteraard is het een must om de auto zo lang mogelijk uit te laten rollen als je weet dat je toch ergens moet stoppen of vaart moet minderen. Remmen is immers puur energieverlies. Voor moderne auto’s (bouwjaar na +/- 1990) geldt dat het laten uitrollen in de versnelling zelfs helemaal geen brandstof kost. Let wel, hierdoor rem je dus af op de motor. Afhankelijk van in welke versnelling je rijdt, rem je meer of minder af. De kunst is dus om zo ver mogelijk vooruit te kijken en in een zo hoog mogelijke versnelling uit te laten rollen. Je kan ook kiezen om niet af te remmen op de motor, en de koppeling in te trappen. Dit is pas echt uit laten rollen. Op die manier kom je nog veel verder zonder dat je gas hoeft te geven. Let wel, hierdoor gaat de motor stationair draaien, en gebruikt dus een klein beetje brandstof. Maar de motor draait dan wel in een lager toerental en heeft dus minder wrijvingsverliezen.
Bandenspanning
Te zachte banden verhoogt de rolweerstand en daarmee het brandstofverbruik. Ook de levensduur van de band gaat hiermee achteruit. Zaak dus om de banden op de juiste spanning te houden! Je zou ze zelfs harder op kunnen pompen dan normaal om de rolweerstand verder te verlagen, maar dit raad ik niet aan omdat hierdoor de veiligheid in gevaar kan komen. Te harde banden hebben minder grip.
Rij met de juiste bandenspanning
Vooruitkijken
Verreweg het meeste voordeel kan je halen uit het goed anticiperen op het overige verkeer. Gaat die auto voor me misschien zo dadelijk afslaan? Springt het verkeerslicht bijna op rood? Moet ik door die inhaalmanoeuvre verderop misschien harder afremmen? Of bij file rijden, staat het verderop misschien weer stil? Veel van deze zaken kan je meestal voorkomen door afstand te houden op je voorligger. Moet je toch plotseling snelheid verminderen, probeer dan door terug te schakelen de motor toeren te laten maken, waardoor de bewegingsenergie gedeeltelijk wordt opgeslagen in de motor als een soort vliegwieleffect. Doel hiervan is, dat als het obstakel voor je weg is, de motor al op toeren is, en je direct verder kan rijden, zonder dat je eerst de motor weer op toeren moet brengen. Daarna natuurlijk wel weer snel opschakelen. Dit bespaart slechts een klein beetje energie, dus beter is het natuurlijk als je deze actie kan voorkomen.
Motor afzetten
Bij spoorwegovergangen of bij een openstaande brug is het zeer zinvol om de motor af te zetten als weet dat je langer dan 1 minuut moet wachten. Let wel op dat bij koud weer de ruiten niet gaan beslaan. Dit hangt een beetje af van het aantal personen dat bij je in de auto zit te hijgen.
Heb je een automatisch start/stop systeem in de auto, dan is dit natuurlijk niet van toepassing, en regelt het systeem dit al voor je.
Hoge snelheid
Vermijd hoge snelheden! In principe is alles boven de 80km/h onzuinig. De luchtweerstand neemt kwadratisch toe met de rijsnelheid. Hoe harder je rijdt, hoe slechter. Dus snelwegen zijn een probleem. Wil je deze wegen toch zo zuinig mogelijk berijden, dan kun je er voor kiezen om met het vrachtverkeer mee op te rijden. Het zal vooral in het begin de nodige beheersing kosten, maar het is echt de enige manier. De tijd die je hiermee verliest win je ruimschoots weer terug omdat je veel minder vaak hoeft te tanken!
Minder tanken
Constante snelheid
Het beste is om een constante snelheid aan te houden. Maar ja, dit is in ons bochtige wegennet niet altijd mogelijk. Om dit toch zo goed mogelijk te benaderen, kan je er voor kiezen om bochten en rotondes zo hard mogelijk te nemen, zodat zoveel mogelijk snelheid wordt behouden. Als de weg droog en vrij is, en de situatie is goed te overzien, kan je zelfs tegen het bandenpiepen aan gaan zitten. Let op: zorg altijd dat de veiligheid niet in gevaar komt!! En voor eventuele medepassagiers kotszakken klaar houden. Nee, zonder gekheid, als de situatie zich er niet voor leent, moet je de auto dus ruim van te voren laten uitrollen en rustig snelheid verminderen, zodat je voor de bocht niet meer hoeft te remmen, en toch rustig de bocht door kan. Na de bocht of rotonde kan je dan weer wel vlot optrekken.
Vlot door de bochten
Korte ritten
Korte ritten met een nog koude motor zijn funest voor je verbruik. De eerst paar kilometer als de motor nog aan het opwarmen is zijn zeer ongunstig. Probeer het dus zo te plannen dat je korte ritten zoveel mogelijk vermijdt. Pom pom pom… fiets?
Energievreters
Tenslotte kan je overige grote energieverbruikers zoveel mogelijk uitschakelen. Dit zijn bijvoorbeeld de airco en elektrische achter- of voorruitverwarming. Ook als je een automatische airco hebt, vaak “climate control” genoemd, kan je die gewoon uitschakelen als deze niet nodig is. Het raam open zetten is geen goed idee, want daardoor wordt, vooral bij hogere snelheden, de luchtweerstand van de auto verhoogd en daarmee dus het brandstofverbruik.
Ook onnodige bagage zoveel mogelijk vermijden. Je wil niet weten wat sommige mensen voor paraplu’s verzamelingen, zand, en andere onnodige voorwerpen meezeulen. De presentator van het autoprogramma Top Gear had voor de grap eens uitgerekend wat het per jaar aan brandstofkosten bespaart om je snor af te scheren. Dit bleek toch al gauw een paar eurocent te zijn. Kun je nagaan wat dit voor zwaardere voorwerpen zal betekenen…
Voorbeeld
Met mijn huidige auto, een Citroën C4 1.6 diesel, moest ik voorheen meestal ergens tussen de 900km en 1000km gaan tanken. Hij heeft een tankinhoud van 60 liter en weegt 1279kg. Gemiddeld reed ik dus niet beter dan 16,7 km/l (6,0 l/100km). Door al bovenstaande regels zo goed mogelijk uit te voeren heb ik de actieradius weten te verlengen tot boven de 1200km! En met nog enige oefening lukt misschien zelfs 1300km! Een besparing van ongeveer 30%! Dus het gemiddelde verbruik dat bij de auto wordt opgegeven van 21,3 km/l (4,7 l/100km) moet mogelijk zijn. Dit zou dan een actieradius van 1277km zijn.
Natuurlijk is het nog beter om helemaal geen auto te rijden, maar als je dan toch de weg op moet, kun je op deze manier een boel geld besparen. Zelfs als je (straks) elektrisch gaat rijden, dan nog zijn bovenstaande regels grotendeels van toepassing, want bij regeneratief remmen (het opslaan van remenergie in accu’s) en deze energie later weer gebruiken, treden altijd verliezen op.
Een laatste tip om bovenstaande regels goed uit te voeren is om gebruik te maken van de eventuele boordcomputer van de auto. Deze kan vaak heel goed het (gemiddelde) brandstofverbruik weergeven. Hierdoor heb je een snelle terugkoppeling over hoe je op dat moment aan het rijden bent.
Succes!
Gerelateerde artikelen
Harm Otten, mijn eigen website www.dontharm.me
December 28th, 2009 at 1:29 pm
Hallo Harm, even wat vraagjes die je kan toelichten:
-hoe vaak heb je deze techniek toegepast?
-wat was de invloed van de buitentemperatuur op het verbruik?
December 28th, 2009 at 5:02 pm
Leuk artikel, vooral dat snelle bochtenwerk snappen veel mensen niet volgens mij, maar dit kan juist veel besparen.
Nog een opmerking over raam open: Dit is beter dan de airco aanzetten. Maar je kunt natuurlijk beter gewoon de lucht door de roosters laten blazen zonder airco dan het raam open. Ik weet bijvoorbeeld van de saab 95 dat deze een ECO stand heeft waarbij hij probeert de auto met climate control op temperatuur te houden, maar dan zonder airco, dus alleen met buitenlucht eventueel verwarmt over de motor.
En dan over dat 80km/u rijden dat is natuurlijk bullshit dat dat tijd bespaard, omdat je minder hoeft te tanken. Stel dat verbruik evenredig zou zijn met het kwadraat van de snelheid (is in de werkelijkheid niet zo, omdat je op lage snelheid niet in de hoogste versnelling kunt rijden en nog iets minder omdat je wat andere efficiëntie verbetering hebt bij hogere snelheid, zoals minder energie naar de dynamo/km en minder rolweerstand), dan is de verhouding van verbruik 80²:120² = 64:144 in L/uur. Dat moet dus nog naar L/km, dus delen door km/u: (64/80):(144/120) = 0,8:1,2 = 1:1,5. Dus 50% hoger verbruik per kilometer bij 120km/u t.o.v. 80km/u in dit sterk vereenvoudigde model.
Nu uitrekennen hoeveel tijd je kwijt bent aan het tanken t.o.v. reistijd. Een tankbeurt hoeft nooit langer dan 10min te duren. Stel dat je per 1000km één keer moet tanken bij 80km/u, dan moet je 1,5x tanken bij 120km/u, dus 10min tanken t.o.v. 15min tanken bij 120km/u. Maar bij 80km/u duurt 1000km/80km/u=12:30u plus 10min tanken is 12:40 en bij 120km/u is dat 1000km/120km/u=8:20 plus 15min tanken is 8:35u. Een tijdsbesparing van 4:05 bij 120km/u t.o.v. 80km/u. Ik blijf voorlopig vrolijk 120km/u rijden, dat is me de tijdswinst wel waard.
December 28th, 2009 at 8:37 pm
@ Harm,
Een goed artikel. Onnodig remmen is inderdaad een van de oorzaken van onzuinig rijden. Zeker bij het nemen van afslagen kun je door goed te anticiperen onnodig remmen voorkomen of beperken. Ik heb ooit eens uitgerekend hoeveel kinetische energie een auto van 1200 kg bezit bij 108 km/uur.
Dat komt neer op 0,15 kWh.
Met een dieselauto, die gemiddeld 1 op 18,5 rijdt verbruik je voor 1 km 1/18,5 liter diesel, hetgeen bij een verbrandingswaarde van 35,7 MJ/liter en een motorrendement van 28% overeenkomt met 540000 Joule. Dit is gelijk aan 0,15 kWh.
Dit betekent dat je met de remenergie bij 108 km/uur ook 1 km kunt rijden.
December 29th, 2009 at 12:29 am
Zoals ik op ‘nujij’ ook al zei: nooit geweten dat truttig rijden zo ongunstig is voor het verbruik, en ik deed nog wel zo mijn best de laatste tijd :). Fijn te lezen dat ik beter weer wat pittig kan optrekken :þ
December 29th, 2009 at 4:50 pm
Naar mijn idee is het ook interessant om te kijken naar de invloed die je kan hebben op het verbruik van andere automobilisten. 3 voorbeelden.
Als je bij filerijden voldoende afstand houdt kan je vaak met een redelijk constante snelheid blijven rijden. Hierdoor zullen ook de auto’s achter je met een constantere snelheid rijden en is de gerealiseerde besparing nog groter.
Wanneer je voor rood licht uitrolt kan het zo zijn dat je auto’s achter je blokkeert voor wie het licht wel op groen staat. Bijvoorbeeld wanneer jij rechtdoor moet en zij rechtsaf. Dit hangt ook van de indeling van het kruispunt af. In dat geval bespaar je zelf wel maar veroorzaak je meer verbruik bij je collega weggebruikers.
Als je moet stoppen voor rood dan kun je ook een gaatje laten vallen. Als het licht op groen gaat, kun je alvast beginnen te rijden terwijl de auto voor je nog stilstaat. De auto’s achter je kunnen nu ook eerder rijden en zo gaan er meer auto’s door groen.
2 opmerkingen op het artikel. Zo hard mogelijk door de bocht heeft als nadelig effect bandenslijtage.
Ik denk dat het zogenaamde start/stop systeem eigenlijk stop/start systeem zou moeten heten 🙂
December 30th, 2009 at 1:41 pm
@Niels: Ik pas deze techniek al heel lang toe, maar de laatste tijd heb ik ‘m verder geoptimaliseerd doordat ik er veel meer mee bezig ben.
Er is inderdaad een invloed van de buitentemperatuur op het verbruik. Als de temperatuur hoger is, zal de dichtheid van de lucht lager zijn. Dit heeft weer tot gevolg dat de luchtweerstand minder is. Dus in de zomer, of hoog in de bergen bij ijlere lucht zal je brandstofverbruik lager zijn.
@Paul: Slimme oplossing van Saab, jammer dat ze er zeer waarschijnlijk mee op moeten houden.
Dank voor je tijdberekening. Het verbruik neemt inderdaad niet precies kwadratisch toe met de snelheid. Wat wél zo is, is dat de luchtweerstand kwadratisch toeneemt met de snelheid, en dit heeft grote invloed op het verbruik. Maar bij hogere snelheden wordt de motor zwaarder belast en dat compenseert het effect iets. Het omschakelpunt zal er daarom ergens tussenin liggen. Daarnaast raad ik ook niet aan om met 80km/h op de snelweg te gaan rijden, omdat vrachtwagens meestal al ongeveer 90km/h rijden, en die moet je daarbij niet gaan hinderen!
@Arie G.: Mooie berekening! Dat geeft goed aan hoeveel energie je weggooit bij het remmen.
@ietsist: Let wel dat pittig optrekken alleen zin heeft als je zeker weet dat je daarna niet meteen weer af moet remmen.
@Max: Klopt helemaal. Door op de weg ‘samen te werken’ kan je ook veel brandstof besparen. Veel helpt het als iedereen ruim op tijd richting aangeeft, zodat je weet wat die ander gaat doen. Vooral bij rotondes (deze tip kreeg ik van Saito).
Dat je banden harder zullen slijten als je sneller door de bocht gaat is waar, maar ik denk dat je voor een heel klein beetje rubber toch aardig wat brandstof kan besparen. Als iemand hier een berekening over heeft zie ik die graag!
January 13th, 2010 at 12:11 pm
Leuk! Die lagere toeren waarover jij het hebt is volgens mij het toerental waarop het maximum koppel van de motor ligt. Ik rij (als ik al autorij) met een Berlingo HDI 1op 16, zal eens kijken of dat beter kan. Niettemin moet dit zuinig gerij je niet beletten om zoveel mogelijk de fiets te pakken.
Wat grappig is, is dat je de tips ook bijna 1 op 1 kunt vertalen naar “zuinig” rijden op de fiets: Niet te hoge toeren, niet remmen, zo hard als verantwoord door de bocht ,niet stoppen voor rood, etc. Als je gaat kijken hoe de gemiddelde mens fietst dan past hij de zuinigheidsregeltjes al vanzelf toe, logisch want in dat geval is het ZIJN energie die verbruikt wordt en niet die uit de benzine tank.
Oja: ik ben al zo’n slordige 40 jaar woon-werk (voorheen woon-school) fietser met een dagelijks afstand enkele reis van 13 km. Ik krijg vaak de smoezen van autorijders als een soort vraag van hen terug:
– ga je ook met slecht weer op de fiets? Ja
– ga je ook met warm weer op de fiets?Ja
– Ga je ook op de fiets als je haast hebt?Ja
– Ga je ook met gladheid op de fiets?Ja
– wordt je niet moe van al dat gefiets?nee
– jij hebt zeker een hele dure en goede fiets? Ja en hij kost me ongeveer evenveel als 10 volle benzinetanks van 50 liter…
Enz.enz.
Dat soort vragen beantwoorden kost me meer energie als de 13km fietsen bij elkaar denk ik….
Groetjes,
Dick
July 23rd, 2012 at 7:45 pm
sinds kort is er een nieuw product op de markt genaamd ‘econokit’. ze zeggen een brandstof besparing van 10 tot 25% en een uitstoot vermindering tot 50% te claimen. heb je hier al van gehoord?
July 24th, 2012 at 11:25 pm
@kyrian: Dit is een vergelijkbaar product als bijvoorbeeld: http://www.extrapower.nl/page3/page3.html
Zie ook: http://www.hydrobooster.nl/
Welke besparing je daarmee in de praktijk haalt is afhankelijk van veel factoren. De meeste van dit soort apparaten leveren een constante hoeveelheid hydroxy gas (zuurstofgas + waterstofgas). Beter zou zijn dat de productie afgestemd wordt op het toerental van de verbrandingsmotor en dat ook rekening wordt gehouden met een start-stop-systeem. Anders kan er wel eens tijdelijk teveel (explosief) gas gevormd worden. Vandaar ook de vele waarschuwingen in de bijbehorende artikelen. Maar het is een zeer interessante techniek voor de huidige vervoersmiddelen met verbrandingsmotor. Helaas heb ik er zelf geen ervaring mee, en dat zal ook wel niet meer gebeuren omdat ik van plan ben om geheel elektrisch te gaan rijden. Maar mocht je er mee aan de slag gaan dan hoor ik dat graag!
July 29th, 2012 at 7:24 pm
@Harm, prima verhaal zo zie ik het ook. Behalve met de bandenspanning ben ik het niet eens. Je hebt het advies van de autofabrikant en die van de bandenfabrikant. De autofabrikant maakt een afweging tussen o.a. comfort, wegligging en veiligheid. De bandenfabrikant zet meestal op de band wat technisch mogelijk is. Als voorbeeld op mijn band staat 3.o bar en de autofabrikant geeft aan 1,8 bar. Je kunt dus vrijelijk kiezen voor de voor jouw geschikte waarde zonder dat je daarmee in de gevaren zone komt. Zelf hou ik 2,5 bar aan.
@Kyrian, als die apparaten echt tientallen procenten zouden besparen waarom worden deze apparaten dan niet massaal gebruikt door bijv Mercedes, BMW, Bently en al die andere merken met zware motoren. Dat moet toch een gigantisch belastingvoordeel opleveren als je de CO2 uitstoot met tientallen procenten kunt verminderen door een goedkoop en eenvoudig apparaat. Ik geloof er niet in.
Zo halverwege de jaren 70 heb ik mij ook eens laten verleiden om een dure jerrycan brandstof besparende toevoeging te kopen. Een vingerhoedje per tankbeurt en je reed 15% zuiniger. Compleet met allerlei onderzoeken van onbekende professoren. In de praktijk helaas nooit iets van gemerkt. Weggegooid geld dus.
Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat (meestal) ook zo.