OliNo

Een ledlamp van een van onze geïnteresseerde lezers. Deze is te koop bij Earthled. Je koopt deze in dollars. Echter let op de bijkomende kosten: verzendkosten (20 USD) en importkosten van de NL douane (22 €).
Dat gezegd hebbende, gaan we nu over naar de meetresultaten, die er voor deze koudwitte lamp minder mooi uitzien dan voor de warmwitte. De laatste heeft een hogere efficiëntie wat ik niet zou verwachten daar felwitte leds normaliter efficiënter zijn dan warmwitte.
Zie voor een vergelijk met andere lampen dit overzicht.

Samenvatting meetgegevens

parameter	meting lamp	opmerking
Kleurtemperatuur	6478 K	Felwit. Deze kleurtemperatuur blijft mooi constant, ook tijdens het opwarmen in de periode juist na het aanschakelen.
Lichtsterkte Iv	132 Cd	Niet zo erg fel, maar dat is ook niet het doen van een lamp die een mat-glas heeft en dus als rondstraler fungeert. De lichtsterkte is nauwelijks afhankelijk van omwarmeffecten, zie verder dit stukje over opwarm-effecten.
Stralingshoek	120	Een brede stralingshoek, semi rondstraler.
Vermogen P	12.5 W	Behoorlijk wattage, met een behoorlijke efficiëntie geeft deze lamp een hoop licht. De vermogensopname blijkt nog wat toe te nemen na een koude start, zie ook opwarm-effecten.
Power Factor	0.58	Met deze powerfactor geldt dat voor iedere 1 kWh aan netto vermogen, er 1.41 kVAhr aan reactie vermogen is geweest. Hiervoor betalen grote bedrijven, particulieren niet. Zie ook dit artikel over PF.
Lichtstroom	465 lm	Dit is een hele hoop licht dat van deze lamp afkomt.
Efficiëntie	37 lm/W	Deze efficiëntie is lager dan zijn warmwitte variant. Bij gebruikmaking van dezelfde soort leds, had ik verwacht dat de felwitte leds efficiënter zouden zijn, doordat er minder fosfor toegepast zou zijn.
CRI_Ra	67	Color Rendering Index oftewel de kleurweergave-index. Deze waarde is lager dan de 80 die vaak wordt aangehouden. Toch valt het te bezien of kleurindrukken bij gebruik van deze lamp nu werkelijk anders ervaren worden en of ze ook als minder prettig ervaren worden. Zie ook deze ASSIST proef.
Coördinaten kleursoort diagram	x=0.31 en y=0.33
Fitting	E27
Diameter	65 mm	Gemeten op het breedste punt.
Lengte	140 mm
Algemene opmerkingen		De lamp is groot in afmetingen, wat helpt om de temperatuur laag te houden. Verder geeft de lamp veel licht. Verlichtingssterkte en opgenomen vermogen zijn een beetje afhankelijk van de spanningsfluctuaties, wanneer de spanning variëert rondom de 230 V AC. Dit zal te maken hebben met de voeding. Verder heb ik ook het opwarm-effect gemeten, waarbij je ziet dat er weinig effect is. Als laatste vind je nog een plaatje over de spannings- en stroomvorm die zijn gemeten.

E_v op 1 meter afstand

De verlichtingssterkte op 1 meter afstand.

Een spotlamp met een stralingshoek van 120 graden (gefocusseerd), en met een lichtsterkte van 132 Cd.

Afstand bij 400 lux en grafiek

De afstand waarop de lamp 400 lux geeft is 58 cm

De waarde van 400 lux is interessant omdat dit voldoende is om te lezen. Zie ook dit artikel voor de achtergronden en uitleg.
Aangezien deze lamp een felwit licht geeft, wordt deze waarschijnlijk niet gebruikt voor te lezen, maar veeleer voor te werken in een werkplaats / bureau. In dat geval hangt het van de werkzaamheden af hoeveel licht er nodig is (des te nauwkeuriger werk, des te meer licht is benodigd, en dus des te dichtebij deze lamp geplaatst moet worden.

E_v als functie van afstand

De verlichtingssterkte als functie van de afstand.

De E_v is berekend, volgens de methode hier uitgelegd.

Lichtstroom

Met de meetgegevens van lux op 1 meter, is de lichtstroom te bepalen. Hiertoe bereken ik op een denkbeeldige bol rondom de lamp, hoeveel lichtstroom er doorheen komt.

De gegevens van deze berekening voor deze lamp 1 zijn in deze spreadsheet te vinden, 465 lm.

Efficiëntie

Een lichtstroom van 465 lm, en een opgenomen vermogen van 12.5 Watt, levert een efficiëntie van 37 lm/Watt. Dit is minder dan zijn warmwitte variant. Dit verbaasd me, want wanneer dezelfde leds zouden worden toegepast, dan is er voor felwit minder fosfor nodig en daardoor minder verlies. Als ik kijk naar het spectrum van de warmwitte en deze felwitte led, dan zie ik een klein verschil in de golflengte waar de piek van het blauwe licht optreedt: bij de warmwitte is dat ongeveer 453 nm en voor deze felwitte is dat ongeveer 453 nm. Kijk ik naar vele andere led-spectra, dan blijkt dat de piek van het blauwe licht steeds rondom deze 450 nm ligt. Dit is dus niet een onderscheidende factor.
Het kan verder nog zijn dat de voedingsunit in deze felwitte lamp minder efficiënt is dan de voeding die is gebruikt in de warmwitte lamp. Een gedrag wat me opviel met deze felwitte lamp was dat bij het opwarmen de vermogensopname en lichtopbrengst wat fluctueerde, en niet volgens een soort van e-macht naar een stabiele waarde toegaat.

De efficiëntie zakt een beetje (en is wat wispelturig) nadat deze aangeschakeld wordt, zie ook het opwarm-effect.

Met de powerfactor van 0.58 geldt dat voor iedere kWh aan netto vermogen, er 1.41 kVAhr aan reactie vermogen is geweest.

Netspanning	230 V
Lampstroom	94
Vermogen P	12.5 W
Schijnbaar vermogen S	21.6 VA
PF	0.58

Kleurtemperatuur, vermogensspectrum en dominante golflengte

Allerlei gegevens verkegen met de kleurspectrometer.

Hierbij een schermafbeelding van wat de kleurspectrometer allemaal meet. Je ziet in één oogopslag het vermogensspectrum, de kleurtemperatuur, de kleurtemperatuur (Correlated Color Temp) en de dominante golflengte. Dit zijn de begrippen die ik in het artikel over lichtgrootheden heb uitgelegd.

De lamp geeft een koudwit licht van ongeveer 6500 graden Kelvin.

Kleursoort diagram

Het kleursoort diagram en de plaats van het licht van de ledlamp.

Het licht is koudwit, en ligt mooi bovenop het pad van de zwarte straler. Als je even wat verder kijkt bij de CRI/Ra waarde, dan zie je dat deze kleiner dan 80 is, en dat had ik niet verwacht omdat het licht van deze ledlamp zo mooi op het pad van de zwarte straler ligt. Een zwarte straler geeft een licht met kleurindruk van dichtbij de 100.

De kleurcoördinaten zijn x=0,31 en y=0,33

Spanningsafhankelijkheid

De lamp heb ik onderzocht op hoe afhankelijk de parameters verlichtingssterkte E_v [lx], de kleurtemperatuur T [K] en het opgenomen netto vermogen P [W] zijn van de lampspanning.

Spanningsafhankelijkheid van een aantal lamp-parameters.

Je ziet dat de kleurtemperatuur constant blijft. Verder variëren de verlichtingssterkte alsook het opgenomen vermogen rondom de voedingsspanning van 230 V. Dit was ook te zien wanneer ik de spanning opschroefde en terugregelede met de variac. Het zal te maken hebben met de voedingsspanningsunit die ingebouwd zit. Normaliter zal de netspanning niet snel variëren, en dan geldt dat variaties van +/- 5 % in verlichtingssterkte zoals hier weergegeven, dat ze niet opgemerkt worden.

Kleurweergave-index of CRI

Hierbij het plaatje van de kleurweergave index. Deze wordt goed uitgelegd op deze Wiki over kleurweergave-index.

Kleurweergave-index van de lamp.

De waardes van 67 is onder de 80, wat wil zeggen dat de kleurindrukken met dit licht afwijken van die van een een vergelijkbare zwarte straler met ongeveer dezelfde kleurtemperatuur, in dit geval de zon. Echter het kleurdiagram laat zien dat het lichtpunt mooi op het pad van de zwarte straler ligt. Ik vraag me af waarom de kleurweergave-index niet veel hoger is.

Opwarm-effecten

Van deze lamp heb ik het opwarm-effect doorgemeten op de verschillende interessante parameters. Zie ook de grafiek.

Het effect van opwarmen op bepaalde lampparameters.

Deze grafiek laat zien dat de verlichtingssterkte E_v en het opgenomen vermogen wat toenemen. Het opgenomen vermogen neemt harder toe en daarmee dus de efficiëntie iets af. Het is allemaal niet schokkend, max 2 %.

Spanning en Stroom gemeten

Van deze lamp heb ik de lampspanning en de door de lamp opgenomen stroom gemeten.

De spanningsvorm over de lamp en de opgenomen stroomvorm (gepiekt).

De stroom is in fase met de spanning, echter de stroom is gepiekt. Dit is heel normaal is voor kleine voedingen die in de lamp zijn gebouwd; het zijn de laadstromen van de condenstor die deel uitmaakt van de interne voedingsunit. Deze condensator zorgt voor een stabiele spanning voor de leds die eruit gevoed worden. De stroomvorm is daarmee niet gelijkvormig aan de spanningsvorm, en vandaar dat de powerfactor ook lager dan 1 is.

Als de stroom nu mooi sinusvormig was geweest, dan had met een lagere maximale stroomwaarde ook dezelfde hoeveelheid vermogen getransporteerd kunnen worden, wat dan efficiënter is. Nu in dit geval, met de gepiekte stroom, is de piekwaarde hoog, en alle leidingen, en nettransformatoren etc moeten gedimensioneerd worden op deze piekstroomwaardes, die ze vervolgens maar heel af en toe te verwerken krijgen.