OliNo

Hierbij een artikel van een professionele P8039 Spot van Phayton Led Solutions. Deze spot past op een railsysteem die het voorziet van de benodigde 230 V. De spot is verkrijgbaar in verschillende kleurtemperaturen en ik zal ze alledrie presenteren. Dit artikel gaat over de warmwitte spot. Het geeft een gefocusseerde bonk licht tegen een mooie efficiëntie.

Zie voor een vergelijk met andere lampen dit overzicht.

Samenvatting meetgegevens

parameter	waarde gemeten	opmerking
Kleurtemperatuur	3100 K	Mooi warmwit, prima als vervanger te gebruiken voor de gloeilamp en halogeenlamp.
Lichtsterkte Iv	1200 Cd	Erg fel, te verwachten voor een spot.
Stralingshoek	26	Een gofusseerde bundel.
Vermogen P	12.1 W
Power Factor	0.54	Met deze powerfactor geldt dat voor iedere kWh aan netto vermogen, er 1.6 kVAhr aan reactie vermogen is. Hiervoor betalen grote bedrijven, particulieren niet. Zie ook dit artikel over PF.
Vermogens-efficiëncy	83 %	Dus van het opgenomen vermogen door de totale lampspot, komt 83 % bij de leds terecht. De rest, 17 %, wordt gebruikt door de stuurelektronica
Lichtstroom	485 lm	Een erg grote hoeveelheid licht komt uit deze spot.
Efficiëntie	40 lm/W	Een mooie efficiëntie voor een warmwitte lamp.
Kleurweergave-index of CRI	67	Color Rendering Index oftewel de kleurweergave-index. Een waarde vanaf 80 en hoger wordt gezien als waarde waarbij de kleurindruk gelijk is aan gloei- en halogeenlampen. Zie ook dit artikel.
Coördinaten kleursoort diagram	x=0.44 en y=0.42
Fitting	230V
Diameter	127 mm	Dit is de diameter van de spot zelf.
Lengte	210 mm	Dit is de lengte van de spot zelf
Hoogte voet	145 mm	Dit is de hoogte van de voet tot aan de draaibare verbinding met de spot.
vormfactor	spot
Algemene opmerkingen		Hierbij een artikel van een professionele P8039 Spot van Phayton Led Solutions.

E_v op 1 meter afstand

De verlichtingssterkte op 1 meter afstand

Deze spotlamp heeft een stralingshoek van 26 graden, en dat is een behoorlijke gefocusseerde lichtbundel. Wanneer je deze spot zou richten op een wit vlak op 1 afstand, dan krijg je een lichtcircel met diameter van 46 cm.
De lichtsterkte van deze lamp is 1200 Cd. Dit is erg fel. Als je deze spot zou hangen boven een bureau op 1 m hoogte, dan zou je 1200 lux hebben juist onder de spot. Dit zijn waardes die je kunt gebruiken om nauwkeurige werkzaamheden bij uit te voeren.

Afstand bij 400 lux en grafiek

De afstand waarop de lamp 400 lux geeft is 173 cm

De waarde van 400 lux is interessant omdat dit voldoende is om te lezen. Zie ook dit artikel voor de achtergronden en uitleg.
Dit artikel geeft ook aan hoe te bepalen hoever de lampen uit elkaar moeten staan om een grote tafel of een grote oppervlakte te voorzien van een bepaalde lux-waarde.

E_v als functie van afstand

De verlichtingssterkte als functie van de afstand

De E_v is berekend, volgens de methode hier uitgelegd.

Lichtstroom

Met de meetgegevens van lux op 1 meter, is de lichtstroom te bepalen. Hiertoe bereken ik op een denkbeeldige bol rondom de lamp, hoeveel lichtstroom er doorheen komt. De gegevens van deze berekening zijn in deze spreadsheet te vinden, 485 lm.

Efficiëntie

Een lichtstroom van 485 lm, en een opgenomen vermogen van 12.1 Watt, levert een efficiëntie van 40 lm/Watt.

Met de powerfactor van 0.54 geldt dat voor iedere kWh aan netto vermogen, er 1.6 kVAhr aan reactief vermogen is geweest.

Netspanning	230 V
Lampstroom	98 mA
Vermogen P	12.1 W
Schijnbaar vermogen S	22.4 VA
PF	0.54

Kleurtemperatuur, vermogensspectrum en dominante golflengte

Allerlei gegevens verkegen met de kleurspectrometer

Hierbij een schermafbeelding van wat de kleurspectrometer allemaal meet. Je ziet in één oogopslag het vermogensspectrum, de kleurtemperatuur, de kleurtemperatuur (Correlated Color Temp) van ongeveer 3100 K en de dominante golflengte. Dit zijn de begrippen die ik in het artikel over lichtgrootheden heb uitgelegd.

Kleursoort diagram

Het kleursoort diagram en de plaats van het licht van de ledlamp

De kleurcoördinaten van het licht afkomstig van deze lamp zijn x=0,44 en y=0,42.

Het licht is warmwit, en ligt redelijk op het pad van de zwarte straler. Dit houdt weer in dat de kleur wit overeenkomt met wat we gewend zijn, omdat we jaren en jaren gebruik gemaakt hebben van het licht van zwarte stralers (bijvoorbeeld gloeilampen en halogeenlampen, maar ook de zon is een zwarte straler). Maar of het nu werkelijk zo op het pad van de zwarte straler moet liggen is mij nog niet duidelijk, als voorbeeld heb ik het kleursoort diagram toegevoegd van mijn laptopscherm, waarbij de kleurspectrometer keek naar een witte achtergrond. Deze kleur ligt niet op het pad van de zwarte straler en ik werk vele uren per dag achter beeldschermen (evenzo vele anderen).

Het kleursoortdiagram van een witte achergrond op mijn laptopscherm.

Spanningsafhankelijkheid

De lamp heb ik onderzocht op hoe afhankelijk de parameters verlichtingssterkte E_v [lx], de kleurtemperatuur T [K] en het opgenomen netto vermogen P [W] zijn van de lampspanning. De reden is om te zien of een variatie in de netspanning (220 – 240 V is mogelijk in Nederland) leidt to verschil in waardes van de genoemde parameters.

Spanningsafhankelijkheid van een aantal lamp-parameters

De verlichtingssterkte en de kleurtemperatuur zijn eigenlijk niet afhankelijk van een verandering van de netspanning. Dit is prettig want je behoudt de intensiteit en kleur van het licht. Het vermogen varieert eeen weinig op verschillende spanningen.

Kleurweergave-index of CRI

Hierbij het plaatje van de kleurweergave index. Deze wordt goed uitgelegd op deze Wiki over kleurweergave-index.

Kleurweergave-index van de lamp

De waarde van 67 is niet zo hoog. Vaak wordt verwacht dat de CRI of Ra waarde 80 moet zijn of hoger, wil men een kleurindruk krijgen die men ook heeft van gloeilampen, halogeenlampen en zonlicht. Door te spelen met fosforen en dus het uiteindelijke spectrum wordt de CRI waarde beïnvloed. In hoeverre een CRI waarde van onder de 80 niet goed zou zijn, is mij niet bekend. In een onderzoek gedaan door Assist, is naar voren gekomen dat CRI niet zo’n goede graadmeter is voor wat mensen als een mooi wit licht vervaren, zie ook deze webpagina die een samenvatting geeft van dit onderzoek.

Extra vermogensmetingen

Ik heb de ledspot opengemaakt en extra metingen gedaan. De leds zitten allemaal op een ronde printplaat.

De ledspot opengemaakt.

Met een stroomtang en een spanningsmeting heb ik bepaald hoeveel vermogen er door de ledjes heengaat. Tegelijkertijd mat ik ook hoeveel vermogen de gehele ledspot nodig had. Het verschil zit hem dan in de aanstuurunit, dat witte blokje dat je op bovenstaande foto ziet.

De led vermogensmeting waarbij de ledspot aanstaat.

Verder heb ik gekeken hoe de leds met elkaar verbonden waren, en berekend hoeveel stroom door, spanning over en vermogen door iedere led wordt opgenomen. Zie de resultaten en wat opmerkingen in de volgende tabel. Ik heb een 6-tal metingen uitgevoerd over een periode van 1 uur. De gemiddelde waardes geef ik. Tevens heb ik de verschillen berekend tussen de maximale en de minimale gemeten waarde, en dit verschil heb ik vergeleken met de gemiddelde waarde en druk ik uit in %.

Parameter	Waarde	% max-min	Opmerking
Netspanning	233 V	0.9 %	Het voltage bleef behoorlijk stabiel over het uur (varieerde tussen 232 en 234).
Spotlampstroom	95 mA	4.2 %	Eveneens een kleine variatie in de opgenomen lampstroom
Spotlamp vermogen P_lamp	12.3 W	8.1 %	Het vermogen is wat gedaald toen de lamp een uur aanstond; het ging van 13.0 W naar 12.0 W.
Spanning_Leds	17.6 V	3.2 %	De ledspanning was constant gedurende de proef.
Stroom_Leds	580 mA	0.7 %	De ledstroom was heel constant gedurende de proef.
Vermogen_Leds	10.2 W	3.0 %	Ook het vermogen was heel constant gedurende de proef, constanter dan het opgenomen vermogen door de gehele lampspot.
Efficientie voeding	83.0 %	5.5 %	De ledvoeding heeft dus een 17 % van het totale opgenomen vermogen nodig voor eigen regeling.
Totaal aantal leds	126
Aantal leds in 1 string	3		Hiermee bedoel ik de hoeveelheid leds die aan de Spanning_Led hangen, in serie met elkaar
Aantal parallelle stringen	42
Spanning over 1 led	5.86 V		Dit is een hoge spanningsval over de led.
Stroom door 1 led	14 mA		Dit is een lage stroom, en de leds worden ook in het geheel niet warm, wat helpt bij het halen van een lange levensduur.
Vermogen door 1 led	81 mW		Een laag vermogen, maar dor de grote hoeveelheid leds is er toch een grote hoeveelheid opgenomen vermogen en ook licht.

Montage op 230 V rail

De ledspots worden op een bepaalde manier gemonteerd op een 230 V rail. De rail is voorzien van twee dikke draden die de 230 V ac voeren. Deze draden zijn zo weggewerkt dat ze niet 1-2-3 aan te raken zijn.

De montagerail met de twee draden die de 230 V voeren.

In deze montagerail wordt de spot gemonteerd. Er zitten twee draaiknoppen op de voet; 1-tje voor het vastzetten en 1-tje die meteen vastzet maar ook twee lipjes heeft om contact te maken met de 230 V, zodanig dat de spot kan werken.

De lampvoet, met rechtsonderaan de bevestigingsknop en linksboven de 230 V verbindingsschuif.

Aan het einde van de rail, is er een koppelstukje dat een stekkerkabel verbindt met de twee draden van de rail. Hiermee wordt op een nette manier de 230 V uit een stopcontact verbonden met de rail.