OliNo

Deze spaarlamp van Megaman is dimbaar, zij noemen dat dimmerable. Ik heb hem eens doorgemeten om te zien in hoeverre deze goed dimbaar is, en tegelijkertijd meet ik zijn overige eigenschappen.

Het valt me op dat de efficientie hoger wordt bij het dimmen van de lamp!?

Zie voor een vergelijk met andere lampen dit overzicht.

Samenvatting meetgegevens

parameter	waarde gemeten	opmerking
Kleurtemperatuur	2742 K	Mooi warmwit, prima las vervanger te gebruiken voor de gloeilamp en halogeenlamp.
Lichtsterkte Iv	37 Cd	Niet fel maar dat is normaal voor deze type lampen met een matte bol.
Stralingshoek	rondom	De spaarlamp is een rondomstraler.
Vermogen P	11.5 W
Power Factor	0.62	Met deze powerfactor geldt dat voor iedere kWh aan netto vermogen, er 1.3 kVAhr aan reactie vermogen is geweest. Hiervoor betalen grote bedrijven, particulieren niet. Zie ook dit artikel over PF
Lichtstroom	404 lm	Behoorlijk veel lichtopbrengst.
Efficiëntie	35 lm/W	Een leuke waarde van efficiëntie voor de warmwitte kleur van de spaarlamp, ruim 3x zo efficiënt als een gloei- of halogeenlamp.
CRI_Ra	80	Color Rendering Index oftewel de kleurweergave-index. Deze waarde van 80 is hoog en geeft dus een vergelijkbare set van kleuren bij verlichting dan die van een gewone gloeilamp. Zie ook dit artikel.
Coördinaten kleursoort diagram	x=0,47 en y=0,43
Fitting	E27
Diameter	61 mm
Lengte	115 mm
Algemene opmerkingen		Deze spaarlamp van Megaman maar die verschillen zullen niet zichtbaar opvallen.

E_v op 1 meter afstand

De verlichtingssterkte op 1 meter afstand

Een lamp die rondom straalt, zoals iedere normale peertjes-gloeilamp, en een lichtsterkte van 37 Cd. Dit is de waarde recht onder de lamp. De maximale waarde ligt wanneer ik aan de zijkant van de lamp meet, en deze waarde is 45 Cd.

Afstand bij 400 lux en grafiek

De afstand waarop de lamp 400 lux geeft is 34 cm

De waarde van 400 lux is interessant omdat dit voldoende is om te lezen. Zie ook dit artikel voor de achtergronden en uitleg.

E_v als functie van afstand

De verlichtingssterkte als functie van de afstand

De E_v is berekend, volgens de methode hier uitgelegd.

Lichtstroom

Met de meetgegevens van lux op 1 meter, is de lichtstroom te bepalen. Hiertoe bereken ik op een denkbeeldige bol rondom de lamp, hoeveel lichtstroom er doorheen komt. De gegevens van deze berekening zijn in deze spreadsheet te vinden, 404 lm.

In dit bestand vind je ook alle overige berekeningen en meetwaardes.

Efficiëntie

Een lichtstroom van 404 lm, en een opgenomen vermogen van 11.5 Watt, levert een efficiëntie van 35 lm/Watt.

Met de powerfactor van 0.62 geldt dat voor iedere kWh aan netto vermogen, er 1.3 kVAhr aan reactie vermogen is geweest..

Netspanning	230 V
Lampstroom	80 mA
Vermogen P	11.5 W
Schijnbaar vermogen S	18.6 VA
PF	0.62

Kleurtemperatuur, vermogensspectrum en dominante golflengte

Allerlei gegevens verkegen met de kleurspectrometer

Hierbij een schermafbeelding van wat de kleurspectrometer allemaal meet. Je ziet in één oogopslag het vermogensspectrum, de kleurtemperatuur, de kleurtemperatuur (Correlated Color Temp) van ongeveer 2700 K en de dominante golflengte. Dit zijn de begrippen die ik in het artikel over lichtgrootheden heb uitgelegd.

Kleursoort diagram

Het kleursoort diagram en de plaats van het licht van de ledlamp

Het licht is warmwit, en ligt een beetje af van het pad van de zwarte straler.

De kleurcoördinaten zijn x=0,47 en y=0,43.

Spanningsafhankelijkheid

De lamp heb ik onderzocht op hoe afhankelijk de parameters verlichtingssterkte E_v [lx], de kleurtemperatuur T [K] en het opgenomen netto vermogen P [W] zijn van de lampspanning. De reden is om te zien of een variatie in de netspanning (220 – 240 V is mogelijk in Nederland) leidt to verschil in waardes van de genoemde parameters.

Spanningsafhankelijkheid van een aantal lamp-parameters

De verlichtingssterkte, het opgenomen vermogen en de kleurtemperatuur zijn niet zichtbaar afhankelijk van een verandering van de netspanning. Dit is prettig want je behoudt de intensiteit en kleur van het licht.

Kleurweergave-index of CRI

Hierbij het plaatje van de kleurweergave index. Deze wordt goed uitgelegd op deze Wiki over kleurweergave-index.

Kleurweergave-index van de lamp

De waarde van 80 ligt dicht genoeg bij de 100, wat wil zeggen dat de kleurweergave erg overeenkomt met die van een gewone gloeilamp.

Dimbaarheid met gewone dimmer

Om de dimfunctie te ervaren en te meten, heb ik gebruik gemaakt van een gewone dimmer, zie hier een foto.

De gebruikte dimmer met schaalverdeling in 8 delen (met potlood rondom de instelknop)

Ik heb op de knop het instelbereik opgedeeld in 8 segmenten. Zodoende kan ik dan een instelwaarde pakken en meten met een vermogensmeter en met de lichtmeter wat het opgenomen vermogen is en wat de lichtoutput is.

Dimmerfunctie van de lamp

Je ziet dat het dimmen niet zo intuitief gaat. Je bent behoorlijk aan het terugregelen met de dimmer zonder dat je het licht ziet afnemen. En wanneer deze dan gaat afnemen dan gaat dat met een sneltreinvaart naar 0. Je moet dus een vaste hand hebben. Eenmaal uit, dan moet je weer terug naar de instelwaarde van 50 % voordat de lamp weer aanspringt. Het is wel mogelijk, maar niet intuitief.

Verder heb ik gemeten wat het effect op het vermogen en de powerfactor is. Dat ziet er als volgt uit.

De invloed van het dimmen op het vermogen en de powerfactor

Je ziet dat het vermogen wat zwabbert, dit in het eerste gebied, waar we al van weten dat de lichtoutput nagenoeg gelijk blijft. De powerfactor wordt wel steeds slechter, tot en met het gebied waar werkelijk de lichtoutput afneemt (tussen 50 en 90 % dimstand).

Grotere efficientie bij meer dimmen!

Het is nu wel mooi om te zien dat er minder vermogen wordt gedissipeerd in de dimstanden meer dan 0 % en tot 50 %. Dat wil dan zeggen dat, bij gelijkblijvende verlichting, ik een betere efficiëntie heb! Zie ook deze grafiek.

De invloed van het dimmen op het vermogen, de powerfactor, de lichtopbrengst en efficiency.

Ik heb zelf nog eens expres de stand van 50 % doorgemeten, voor een langere tijd (meer dan een uur). Ik heb daarbij een powermeter aangesloten, die meet voor de dimmer, en na de dimmer heb ik de Megaman lamp. Ik krijg de volgende gegevens:

stand – tijd stabiel	vermogen [W]	lichtsterkte [ruw]	relatie lichtst/vermogen
0% – 0 min	13.24	24.8	1.87
50% – 0 min	8.38	20.9	2.49
50% – 2 min	8.50	19.8	2.33
50% – 4 min	8.66	18.0	2.08
50% – 10 min	8.87	18.5	2.09
50% – 30 min	8.95	18.7	2.09
50% – 60 min	9.14	21.0	2.30

Dus in de 50 % dimstand is de efficientie werkelijk hoger dan in de 0 % dimstand! Wel gaat dit ten koste van de powerfactor, die fors lager ligt bij 50 % dimstand. Wie weet waar de hogere efficientie bij dimmen aan kan liggen?