Licht in de duisternis door LED metingen
Geplaatst door Marcel van der Steen in Lampen, Ledlampen, OliNo, UitlegTags: led, licht, metingen Geef een reactie
Met de komst van een nieuwe verlichtingstechnologie door LED’s is duidelijk geworden dat de toegepaste kennis en normen op de verlichting onvoldoende is. LED’s worden steeds meer gebruikt voor algemene en specifieke verlichting en een goede toepassing van hen vereist een dieper inzicht in de effecten van deze nieuwe technologie. Een aantal specifieke kenmerken van LEDs maakt het noodzakelijk de huidige toegepaste kennis uit te breiden: LED’s zijn klein, zijn zeer helder, hebben een ander spectrum en LED’s kunnen zeer gericht licht bundelen.
In de volgende presentatie wordt ingegaan op bovenstaande aspecten en de volgende onderwerpen: S / P ratio, blauwlicht gevaar en kleurpunt berekening.
Light in the darkness by LED measurements door Marcel van der Steen
De presentatie werd gegeven op woensdag 13 juni 2012 tijdens de LED Summit 2012. Dit is een onderdeel van de Bits&Chips Hardware Conference .
June 24th, 2012 at 2:05 pm
Presentatie ziet er weer strak uit. Voor een hoop consumenten is het nog teveel of te ingewikkeld.
Vaak is de informatie op de verpakking onvoldoende en/of onjuist. Het zou mij niet verbazen als men na een “dure blauwige miskoop” even geen LED meer wil hebben. Wordt het geen tijd voor een beter Europees “lampenlabel” en/of QR-code en/of een app die je de juiste meetgegevens en adviezen levert :-)?
June 24th, 2012 at 2:13 pm
Wat zou er in dat lampenlabel/advies moeten zitten dan? We hebben op OliNo nu een lampenadvies, wat een aantal parameters meeneemt
1) kleur-wit (warm-neutraal-koud), 2) vermogen/lichthoeveelheid, 3) bundeling of rondom, 4) vormfactor (fitting, lengte), 5) CRI waarde.
Is dat voldoende, moet er meer of minder of anders?
Het is nog niet voor alle lampen, daarvoor willen we meer van iedere soort hebben.
Maar misschien is iets te definieren voor alle soorten lampen?
June 24th, 2012 at 10:12 pm
Ik denk dat de Olino-lichtmetingen vrijwel iedere toets kunnen doorstaan, daar is dus helemaal niets mis mee. Helaas is o.a. deze informatie niet in iedere winkel voorhanden. Eigenlijk zou je de barcode van ieder EU-produkt met je smartphone moeten kunnen scannen en dan vervolgens “heldere” informatie moeten krijgen. Voor de LED-lampen bv eerst een “Jip en janneke” overzicht en vervolgens de -gemeten- technische details.
J&J:
– Woonkamerlamp / eetkamerlamp / leeslamp / toilet / schuur / fotografie etc. (eq. 100 / 60 / 25Watt)
– neutraal / blauw / rood / e.d.
– fitting
– rating / Olino-sterren :-)?
Details:
– Specs./hyperlink fabrikant / KEMA / consumentenbond /Olino enz
De meeste consumenten willen in de winkel vaak snel een praktisch en vooral niet te technisch advies. Door het scannen van de barcode / QR-code en de juiste app weet de klant direct of de lamp geschikt is voor b.v.: leeslamp / sterke woonkamerlamp /toilet en “hoe het met de kleur zit”.
Samengevat: lampenadvies van Olino lijkt me dik in orde, maar hoe krijg je de juiste informatie bij de bouwmarkten, Kruidvatten en Action’s? LED-lampen lijken nog steeds duur. Door “andermans” miskopen loopt de verkoop misschien nog niet hard genoeg:-).
http://www.guardian.co.uk/environment/2012/jun/08/led-lightbulbs-save-energy-bills?INTCMP=SRCH
June 24th, 2012 at 10:37 pm
Bedankt HenkR. Ik vind de QR code een leuke. Deze linkt je dan naar een “Jip en Janneke” resultaat wat een makkelijke extractie is van de totaalset van meetgegevens. En tevens de mogelijkheid om naar de details te kunnen gaan.
OliNo sterren / rating zullen toch wel weer gedefinieerd moeten worden ahv de relevante prestaties van de lamp. En welke dan?
Je hebt de efficientie-eis afhankelijk van het type, kleur en soort lamp (hierin zit voor een deel de CCT, stralingshoek, fitting). Maar dat is niet het enige. Je hebt ook de mate van knipperen, de CRI waarde (heeft impact op efficientie), en wellicht nog een paar.
De rating zou dan ook nog eens bijgesteld moeten worden in de tijd.
Er zijn natuurlijk ook andere parameters die mee zouden kunnen tellen, zoals een LifeCycleAnalysis analyse. Echter die laatste zijn niet in handen van OliNo noch test OliNo deze.
En nog een parameter is de levensduur. Een wellicht belangrijke (voor zover minder dan 50.000 uur) echter ook niet bekend voor OliNo (alleen voor een paar modellen).
Ideeen zijn welkom. We gaan bekijken wat we kunnen doen.
June 27th, 2012 at 9:26 pm
Hoi reactie op de 2e reactie (mvdsteen)… Verbruik en hoeveelheid en gerichtheid van licht zijn natuurlijk bijzonder belangrijk. Met een 4 Watt spot kom je een heel eind op een tafel maar hij verlicht niet je kamer terwijl het bij een 8 Watt rondom lamp andersom zit. Een redelijke CRI lijkt me idd fijn. Kleurtemperatuur kies ik afhankelijk van de toepassing: keuken kouder, leeslamp / woonkamer gemiddeld, slaapkamer warmer… De laatste 2 ook graag dimbaar.
Gezien de nieuwste 3 metingen: 25% minder licht ivm opwarmeffecten klinkt naar korte levensduur! Flicker maakt een komfort-verschil, maar bijvoorbeeld http://www.olino.org/articles/2012/06/26/lemnis-lighting-asia-ledlamp-e27-200lm is voor mensen minder erg dan http://www.olino.org/articles/2011/10/30/tevea-led-spotlamp-gu10-15smd-ww-xq1163 terwijl Lemnis 99% en Tevea 73% mate van knipperen heeft – dat ivm low-pass effect van het oog. Misschien valt er met wat menselijke proefkonijnen een mooiere formule te maken 🙂
PS: Waarom maakt Lemnis (nieuwe meting) een niet-efficiente straatlantaarn met RGB LED? Sfeerverlichting op straat? 😉 Straatlantaarns geven voor mijn smaak vaak veel te veel licht naar boven, stoort mens en natuur maar verlicht niet de straat. Gericht werken doet de Lemnis wel goed.
June 30th, 2012 at 3:11 pm
Hoi Eric, bedankt voor je terugkoppeling mbt een eventuele rating. Het zal niet eenvoudig zijn lijkt me maar alle input is nodig.
Verder mbt je opmerkingen over de metingen. Een 25 % terugval in verlichtingssterkte is wellicht een goede indicator. De lamp is ongeveer 25 graden wanneer de meting begint. En dan begin ik met het meten van de verlichtingssterkte in 1 richting. De terugval duidt dus op het toenemen van de junctietemepratuur, en wanneer we de led kennen kunnen we in die specificaties eventuee afhalen hoeveel graden warmer deze led moet worden bij het terugvallen van 25 5 van de lichthoeveelheid. Het nadeel is dat we de led niet kennen, maar verder wel een goede indicatie.
Lemnis schiet niet in op hoge efficientie zoals die door de wereld wordt berekend: op basis van photopische waardes. Nee, Lemnis schiet in op mesopische omstandigheden en maakt gebruik van de verhoogde gevoeligheid van staafjes is mesopische lichtomstandigheden. De efficientie uitgedrukt in lm/W in photopische eenheden kan dan wel laag lijken maar uitgedrukt in scotopische of mesopische eenheden is ie veel en veel hoger.
Dat van knipperen is idd niet eenvoudig. Ik zou nog eens een afstudeerrapport moeten krijgen van twee middelbare scholieren die er onderzoek naar hebben gedaan. Eens kijken of ik dat alvast eens kan krijgen.
December 20th, 2012 at 8:12 am
Bankt voor alle informatie, ook voor mij weer erg leerzaam.
February 2nd, 2013 at 12:56 pm
Jammer dat de powerpoint in het engels is!
February 12th, 2013 at 1:27 pm
Wie kan mij vertellen wat de afname van de CO2 uitstoot is als je:
– een pl lamp van 18 watt vervangt door ledverlichting van 7 wat (4000k)?
– een tl lamp van 48 watt vervangt door ledverlichting van 20 watt (4000k)?
February 12th, 2013 at 10:43 pm
Hallo heer/mevrouw Lammertink,
Je zou CO2 uitstoot kunnen relateren aan de hoeveelheid energie die nodig is voor een bepaalde stap. Dus voor productie, verpakking/transport, verbuik tijdens gebruik (dus vermogen in Watt maal aantal uren) en recyclage. Als je kijkt naar wat er onderzocht is, vind je wel wat terug aan info mbt productie en mbt het verbruik tijdens gebruik. Over verpakking transport vind je weinig, is ook niet zo relevant omdat dat voor beide soorten lampen gelijk zal zijn (echter, CFLs worden in Europa geproduceerd en ledlampen in China, dus meer energie nodig voor transport) en waar je ook weinig over vindt is het stuk recyclage. Voor CFLs is neem ik aan de kwik een issue. Verder zit er elektronica in die ook in ledlampen zit. Per saldo verwacht ik de balans wat negatiever voor CFLs mbt recylcage.
Welnu, het stuk productie lijkt ondergeschikt te zijn aan het stuk gebruik, vermits de lampen hun verwachte levensduur maar halen. Dus voor CFLs een 8000 uur en voor ledlampen minimaal 25000 uur.
En als ze dan hun levensduur halen, dan is de led het gunstigste vwb het energieverbruik in relatie tot de hoeveelheid licht die afgegeven wordt.
Een eventuel interessant rapport, waar ik nog geen tijd voor hem genomen om dit door te nemen en een samenvatting van te maken, is het volgende rapport. Diegene die er eventueel een samenvatting van wil maken dan houd ik me aanbevolen om deze samenvatting te publiceren als artikel onder die persoon zijn/haar naam.