In de media kom je nog regelmatig onjuiste informatie tegen over windenergie. Om alle feiten over windenergie nog eens op een rij te zetten heeft de Nederlandse Wind Energie Associatie (NWEA) een nieuwe flyer gemaakt met de toepasselijke naam: Windenergie, de feiten. Wist je bijvoorbeeld dat de 2000 windturbines eind 2009 in Nederland net zoveel elektriciteit leveren als 20 procent van alle Nederlandse huishoudens jaarlijks gebruiken.
Waarom windenergie?
De beschikbaarheid van elektriciteit vinden we vanzelfsprekend, maar we staan er nauwelijks bij stil dat fossiele energiebronnen als aardgas, olie en steenkool opraken. Wind is een duurzame energiebron. de wind raakt niet op en kan dus altijd gebruikt worden voor het opwekken van elektriciteit.
Het gebruik van fossiele energiebronnen heeft nadelige effecten op het leefmilieu: denk aan klimaatverandering, luchtverontreiniging en olierampen. Windenergie heeft deze nadelen niet.
de brandstoffen voor onze energievoorziening komen voor een groot deel uit politiek instabiele regio’s. dat geldt niet voor windenergie. Windenergie maakt ons minder afhankelijk van politieke conflicten elders.
Windenergie is een bewezen en betrouwbare techniek. Windenergie levert nu al 4,5 procent van onze elektriciteit en dat kan in de toekomst tot 50 procent groeien. We zijn op de goede weg. Eind 2009 stonden er in Nederland ongeveer 2.000 windturbines met een gezamenlijk vermogen van 2.221 MW. deze leveren gemiddeld 5,2 miljard kWh per jaar. dat is net zoveel als het verbruik van ruim 1,5 miljoen huishoudens: meer dan alle huishoudens van Rotterdam en Amsterdam samen, oftewel 20 procent van alle Nederlandse huishoudens.
Grote molens, hoge opbrengst
Een moderne windturbine heeft een vermogen van twee tot drie MegaWatt (2.000 tot 3.000 kW) of zelfs meer en heeft een mast van 80 tot 100 meter. Een drie MW windturbine produceert op land ruim 6,5 miljoen kWh, dat is genoeg stroom voor bijna 2.000 huishoudens. de komende jaren worden zelfs windturbines van vijf MW of meer toegepast. in België zijn de eerste van zeven MW inmiddels gebouwd. de prijs van windstroom is door schaalvergroting en technische verbeteringen sterk gedaald en zal daardoor ook in de toekomst verder afnemen.
Doelstellingen en groei
Volgens nationale doelstellingen moet in 2015 in Nederland op land 4.000 MW windenergie gerealiseerd zijn (vergund in 2012) en 950 MW extra op zee. in 2020 moet dit verder uitgegroeid zijn naar 6.000 MW op land en 6.000 MW windenergie op zee. die windturbines zijn onder andere nodig om aan Europese doelstelling voor duurzame energie te voldoen.
Wereldwijd opgesteld vermogen windenergie (MW)
In totaal zullen deze windturbines ruim 30 miljard kWh per jaar opwekken; bijna een derde van ons totale elektriciteitsverbruik (huishoudens, industrie, etc.). daarna zal windenergie vooral op zee nog verder groeien, tot 20.000 MW in 2050. Windenergie is dan goed voor 40 tot 50 procent van de totale Nederlandse elektriciteitsbehoefte.
De roadmap van windenergie in Nederland
Milieuwinst
Eén windturbine van drie MW in Nederland voorkomt de uitstoot van bijna 4.000 ton CO2. dit is te vergelijken met de CO2-uitstoot van 1.000 personenauto’s die ieder 25.000 kilometers per jaar rijden (bron: EnergieNed).
De hoeveelheid energie die nodig is om een windturbine te fabriceren, te plaatsen, te onderhouden en na 20 jaar te verwijderen (de hele levenscyclus), wordt door een windturbine in drie tot zes maanden uit de wind teruggewonnen (bron: Milieucentraal).
Werkgelegenheid en groei
De windenergiebranche groeide de afgelopen tien jaar jaarlijks met 30 procent (Bron: GWEC). in Europa werken ruim 200.000 mensen in de windenergiesector: bij fabrikanten, installatiebedrijven, in het onderhoud en aan de ontwikkeling van nieuwe projecten. Bij de bouw en onderhoud van windparken op zee komt de Nederlandse offshore ervaring goed van pas. Grote bedrijven als Siemens, GdF Suez, Mitsubishi, Total, General Electric en natuurlijk de energiebedrijven investeren veel in windenergie. in Nederland zijn Vestas en Enercon marktleiders voor de levering van windturbines.
Eerlijke vergelijking van kosten en baten
Een rechtstreekse vergelijking van de huidige marktprijs van elektriciteit met de kostprijs van windenergie gaat mank. Want niet alle kosten die te maken hebben met de productie van elektriciteit uit fossiele brandstoffen, worden in de marktprijs doorberekend. deze ‘onzichtbare’ of externe maatschappelijke kosten van de productie van elektriciteit uit fossiele brandstoffen zijn aanzienlijk. denk aan luchtverontreiniging, (kern-)afval, klimaatverandering, opwarming van oppervlaktewater, volks- gezondheid, calamiteiten van olieverontreiniging op zee en ongelukken in de mijnbouw bij de winning van kolen. Volgens een omvangrijke Europese studie bedragen deze kosten in Nederland voor kolen 3 á 4 ct per kWh en voor gas 1 á 2 ct per kWh (bron: ExternE, EU).
Deze externe kosten worden op dit moment niet mee- gerekend in de elektriciteitsprijs. Ze komen dus niet via de elektriciteitsrekening bij de burger, maar uiteraard krijgt de burger de rekening wel op een andere manier gepresenteerd: via belastingen, verzekeringen, kosten voor dijkverzwaring, gezondheidszorg en luchtvervuiling en de gevolgen van olie- en mijnrampen. Windenergie veroorzaakt slechts ca. 0,1 ct per kWh aan externe maatschappelijke kosten. Windenergie is schoon, er is geen uitstoot van CO2 (klimaat) of fijnstof (gezondheid), er wordt geen afval geproduceerd en er is geen koelwater nodig. als de externe maatschappelijke kosten eerlijk zouden worden toegerekend, blijkt dat windenergie op land nu al concurrerend is ten opzichte van elektriciteit uit gas of kolen.
Prijsdoorbraak
De kosten voor windstroom zijn de afgelopen decennia elk jaar met vijf procent gedaald. deze trend zal doorzetten. daarentegen zal elektriciteit opgewekt met fossiele brandstoffen of kernenergie naar ieders verwachting duurder worden. Voor 2020 zullen de kosten van windenergie op land naar verwachting onder of in de buurt van de verwachte marktprijs van elektriciteit komen (bron: ECN). Bij die prijs zijn dan nog niet de vermeden maatschappelijke kosten meegenomen welke gepaard gaan met het verstoken van fossiele brandstoffen.
Kostprijs van windenergie in eurocent per kWh
Windenergie van de Noordzee
In Nederland zijn twee offshore windparken in gebruik, één voor de kust van Egmond en één verder uit de kust ter hoogte van iJmuiden. in Denemarken, Zweden, Ierland en het Verenigd Koninkrijk zijn ook al diverse offshore windparken operationeel. innovatie en schaalvergroting zullen tot prijsdalingen leiden. Het bouwen en onderhouden van windparken op zee vraagt om speciale deskundigheid en ervaring, waarover de Nederlandse offshore bedrijven beschikken. Vanuit de offshore olie- en gasindustrie is veel kennis en ervaring beschikbaar. Ervaringen bij bestaande offshore windparken leveren waardevolle informatie op voor nieuwe windparken.
Windparken op zee zijn private initiatieven, die per windpark gerealiseerd en gefinancierd worden. de overheid stimuleert en reguleert via vergunningen, belastingfaciliteiten, subsidies en regelgeving. de SdE-regeling (Stimulering duurzame Elektriciteitsproductie) is bedoeld als compensatie voor de zogeheten onrendabele top van de investeringskosten. Omdat de SdE- bijdrage van de overheid wordt uitbetaald voor daadwerkelijk aan het landelijk net geleverde elektriciteit, kost een windpark de gemeenschap dus alleen geld als het park elektriciteit produceert. de hoogte van de SdE-bijdrage wordt jaarlijks door de Minister van Economische Zaken vastgesteld. als de marktprijs voor elektriciteit stijgt, gaat de SdE-bijdrage met een zelfde bedrag omlaag.
Genoeg ruimte op het elektriciteitsnet
Het promotieonderzoek van dr. Bart Ummels (TU delft) toont aan dat windvermogen tot twaalfduizend MW zonder veel problemen op het Nederlandse net kan worden aangesloten. deze gegevens worden bevestigd door prof. dr. Kling, hoogleraar elektriciteitsvoorziening aan de TU delft en de TU Eindhoven en destijds werkzaam bij TenneT (de beheerder van het landelijke hoogspanningsnet).
In Noord-Duitsland, Denemarken en Spanje zijn regio’s waar het aandeel windenergie dertig tot veertig procent bedraagt. Hier treden geen problemen op bij de inpassing van windstroom in het landelijk net. Windturbines worden voortdurend verbeterd, waardoor de netinpassing ook in bijzondere situaties eenvoudiger wordt. Met behulp van moderne regeltechnieken (‘slimme netten’) en een sterk elektriciteitstransportnet, is de inpassing van grote hoeveelheden windenergie zonder problemen mogelijk.
Windenergie vervangt kolen
De overheid heeft ervoor gekozen vooral de meest kosten- effectieve vormen van duurzame elektriciteitsproductie te stimuleren. dat zijn op dit moment windenergie en bio-energie. Een volledig duurzame stroomvoorziening is het einddoel. In die eindsituatie zal het gaan om een mix aan duurzame bronnen, zoals wind, zon, biomassa en aardwarmte. We zijn nu in een overgangssituatie waarin we nog afhankelijk zijn van andere, conventionele vormen van elektriciteitsproductie. Windparken kunnen conventionele centrales nog niet volledig vervangen, maar elke kWh uit wind vervangt een kWh aan elektriciteit uit fossiele en nucleaire bronnen.
August 2nd, 2010 at 12:13 am
vreemd als men de puntjes op de i wil zetten ivm verkeerde informatie dat men met geen woord rept over de CO2 belasting bij het maken van de molen, de installatie & het opruimen van de site na de exploitatievergunning van 20 jaar!
CO2 die een groot deel in het buitenland wordt geproduceerd en een belasting is voor de huidige generatie.
August 2nd, 2010 at 2:45 am
@Marc,
Bij Windenergie wordt er in de volledige lifecycle (bouw, onderhoud en afbraak) van de windturbine ongeveer 8 gram CO2 / kWh geproduceerd. Ter vergelijking, een kolencentrale produceert 1000 gram CO2 / kWh, een gascentrale produceert 400 gram CO2 / kWh en een kerncentrale 133 gram CO2 / kWh en PV zonnepanelen in Nederland 57 gram CO2 / kWh.
August 2nd, 2010 at 7:18 am
Goed artikel, drie kanttekeningen:
1) “Wist je bijvoorbeeld dat de 2000 windturbines eind 2009 in Nederland net zoveel elektriciteit leveren dan 20 procent van alle Nederlandse huishoudens.”
Daar klopt ergens iets niet. Volgens mij liggen er nog (lang) niet zoveel zonnestroompanelen op de daken van de Nederlandse huishoudens dat 2000 windturbines evenveel energie kunnen produceren als 20% van die Nederlandse huishoudens. Waarschijnlijk moet daar staan dat 2000 windturbines genoeg energie leveren om het verbruik van 20% van alle NL huishoudens te dekken.
2) Je vergeet één belangrijk feit: een substantieel deel van de Nederlanders wil windturbines niet. Ze vinden ze lelijk (horizonvervuiling), lawaaiig, duur (‘linkse hobbies’) en vezinnen allerlei andere argumenten (huis wordt minder waard e.d.). Dat deze angsten veelal aantoonbaar onterecht zijn lijkt mij duidelijk, maar het is een feit dat het vermelden waard is omdat het het grootste struikelblok voor grootschalige verspreiding van windenergie in Nederland is. Als we die angst zouden kunnen overwinnen, door bv financiële participatie maar ook door TV-reclames (?), zou wind in NL volgens mij vele malen sneller geplaatst kunnen worden.
3) Je schrijft “Bij Windenergie wordt er in de volledige lifecycle (bouw, onderhoud en afbraak) van de windturbine ongeveer 8 gram CO2 / kWh geproduceerd.” Dat is mooi als je je alleen zorgen maakt over CO2. Ik kijk echter verder: het staal voor de masten wordt gemaakt van ijzererts en (veel) steenkool. Zowel grondstoffen, halffabrikaten als voltooide windturbines moeten vervoerd worden, wat veel aardolie kost. Het is nu, en in de nabije toekomst ook niet, mogelijk om windturbines uitsluitend met duurzame elektriciteit te fabriceren. Is jullie bekend hoe de windturbine-industrie daarmee om denkt te gaan?
(En, enigszins offtopic, over lifecycle gesproken: ik vind het onbegrijpelijk dat ik, 36 jaar nadat de eerste spaarlamp op de markt kwam, nog steeds geen goede lifecyclevergelijking kan vinden tussen spaarlamp en gloeilamp… Een schone taak voor Olino?)
August 2nd, 2010 at 8:42 am
Met cijfers kan je alles bewijzen natuurlijk :).
Hier nog een kanttekening, die niet blijkt uit de cijfers. [quote]Eind 2009 stonden er in Nederland ongeveer 2.000 windturbines met een gezamenlijk vermogen van 2.221 MW. deze leveren gemiddeld 5,2 miljard kWh per jaar. dat is net zoveel als het verbruik van ruim 1,5 miljoen huishoudens: meer dan alle huishoudens van Rotterdam en Amsterdam samen, oftewel 20 procent van alle Nederlandse huishoudens.[/quote]
En wat als er geen wind is op de moment dat er veel vraag is, of dat er net ‘s nachts veel wind is? In uw getallenreeks lijkt dat allemaal 1:1 van opgewekte energie naar verbruikte energie. Ik zou denken dat dat niet klopt…
August 2nd, 2010 at 8:54 am
@Jeroen Haringman
Even een snelle berekening ter verificatie:
Het totale elektriciteit verbruik in Nederland in 2007 is 123 miljard kWh. Hiervan wordt 35% gebruikt door de industrie, 21% door de huishoudens, 1,4% door de transport sector en 42% overige (inclusief energie bedrijven). De huishoudens gebruiken dus 25.8 miljard kWh.
In het artikel kun je lezen dat eind 2009 in Nederland ongeveer 2.000 windturbines stonden met een gezamenlijk vermogen van 2.221 MW. deze leveren gemiddeld 5,2 miljard kWh per jaar. Dat is dus inderdaad 20% van jaarlijkse elektriciteitsverbruik van de Nederlandse huishoudens.
Verder neem ik aan dat je zonnepanelen die je noemt in je reactie een tikfout zijn. Het ging hier over windenergie.
@Koen, nergens wordt beweerd dat we moeten overstappen op 100% windenergie, want dan krijg je die problemen die je beschrijft. Zolang we nog onder 45% aandeel van windenergie zitten kun je met slim afregelen, wind model voorspellingen en grootschalige koppelingen tussen geografisch verspreide windparken zorgen voor een betrouwbare levering van elektriciteit ZONDER enige vorm van energie opslag.
Deze duurzame opwekking kun je dan verder aanvullen met een mix van zonne-energie met PV, waterkracht waar mogelijk en CSP zonnecentrales in het zuiden van Europa / Noord-afrika. Hiermee kunnen we betrouwbaar 100% van onze elektricteit duurzaam opwekken. Sterker nog potentieel kunnen we hier extreem veel meer energie opwekken dan nu mogelijk is met fossiel.
August 2nd, 2010 at 8:59 am
@Jeroen Haringman,
De masten van de grootste windturbines (Enercon E127), worden niet meer gemaakt van staal maar zijn van beton. Maar wat betreft resources heb je natuurlijk helemaal gelijk, daar moeten we ook duurzaam mee omspringen. Dus moeten we meer doen aan recycling. Wat weerhoudt ons ervan om het staal, koper en beton afkomstig van fossiele centrales te recyclen zodat dit weer gebruikt kan worden voor de bouw van nieuwe windturbines. Dat geldt natuurlijk hetzelfde voor oude windturbines, recyclen dat materiaal.
August 2nd, 2010 at 9:38 am
@Jeroen van Agt, nee wat ik schrijf is precies wat ik bedoel. Als ik de zin “Wist je bijvoorbeeld dat de 2000 windturbines eind 2009 in Nederland net zoveel elektriciteit leveren dan 20 procent van alle Nederlandse huishoudens.” lees dan staat daar dat de huishoudens energie leveren. Dat kan niet kloppen.
August 2nd, 2010 at 12:01 pm
Burgers houden in dit land de plaatsing van windmolens tegen. nog wel. als straks energie uit fossiele brandstoffen in prijs verdubbelt en men kan kiezen voor de eigen portomonnee door windenergie af te nemen is het probleem van horizonvervuiling ineens gesmolten als sneeuw voor de zon.
het gaat toch alleen kortzichtig over geld en geld alleen ………..
August 2nd, 2010 at 12:57 pm
@Joop H. Ik hoop het met je, maar pas op: het zou prima kunnen dat ipv wind en zon gekozen wordt voor kernenergie, helemaal met het rechtse kabinet wat we waarschijnlijk gaan krijgen. Kernenergie is de doodsteek voor duurzaam omdat het niet goed terug te regelen is om variatie in zon/wind op te vangen.
August 2nd, 2010 at 3:12 pm
@Jeroen: ook een rechts kabinet (hoe verwoestend ook voor de ontwikkeling van duurzame energie in ned.) zal zich moeten houden aan de 20-20-20 afspraken binnen de eu.
August 2nd, 2010 at 3:45 pm
@Joop H. De partij die het komende kabinet gedoogsteun gaat geven (…) was anders van plan ook vele andere internationale verdragen op te zeggen, dus of ze daar nu veel moeite mee zullen hebben vraag ik me af.
Maar de soep wordt hopelijk niet zo heet gegeten als hij wordt opgediend. Hoe dan ook houd ik mijn hart vast voor de komende vier jaar – of wellicht drie of twee jaar, we zullen zien.
August 2nd, 2010 at 4:38 pm
@ Jeroen: kun je mij aangeven wat zonnepanelen nu per dag opbrengen en dan bedoel ik de fluctuaties.
b.v. een systeem van 4.000 piekwatt dat in Nederland zo’n 3.400 KWh oplevert (gem. gezinsverbruik)
wat is de minste opbrengst op een zeer sombere decemberdag en wat de maximale opbrengst op een zeer zonnige juni/juli dag.
ik schat aan de hand van Solarstralungskaarten van de duitse Wetterdienst dat de hoogste dagopbrengst tov de laagste minimaal een factor 100 verschilt !
opbrengst slechte dag 0,5 KWh en beste dag 50 KWh o.i.d. verbruik van dit gezin in dec plusminus 12 KWh en in jul 8 KWh.
dan kun je met pv panelen toch nooit zelfvoorzienend worden en zit je vast aan de netwerkkosten van het energiebedrijf. graag je antwoord !
August 2nd, 2010 at 4:39 pm
http://www.photon.info/photon_site_photon_de.photon
August 2nd, 2010 at 4:45 pm
misschien een leuk idee om een stukje over de schrijven vanuit ervaringsdeskundige hier op Olino?
kan zeer verhelderend zijn voor lezers die iets met zonnepanelen willen gaan doen.
August 2nd, 2010 at 4:56 pm
Beste Jeroen,
Bedankt voor je artikel. In andere artikelen ben je over het algemeen kritisch wat ik zeer waardeer aan je website en de informatie. Denk bv aan het artikel over zonnepanelen in de telegraaf.
Ik heb het gelezen en had toch enkele vragen en opmerkingen:
Heb jij dit artikel meegeholpen op te stellen samen met de NWEA of heeft de NWEA je dit aangeleverd met de mededeling dat dit feiten zijn?
Natuur en Vogels
Wat ik mis in je verhaal zijn de gevolgen voor de natuur bij deze megaturbines: deze turbines zijn relatief gezien vogelschredders (1700 masten veroorzaken 50000 dode vogels). De windmolenlobby vergelijkt dit stelselmatig met het aantal dode vogels in het verkeer: 2 miljoen stuks. Dit gaat echter wel met 6,7 miljoen voertuigen. (http://www.volkskrant.nl/binnenland/article1256575.ece/Vogels_en_windmolens_gaan_niet_goed_samen)
Als je het al wilt vergelijken is de killingratio per windmolen 28 vogels en per voertuig < 0,3 vogels. Ik trek hieruit de conclusie dat ze shredders zijn. Waarom wordt weergegeven dat b.v. een windmolen van 2 MW ook 2.000 huishoudens van elektriciteit kan voorzien? Dit kan alleen als deze volcontinu op de gunstigste wind draait en optimaal levert. Maar hoe vaak is dit, gezien te lage en te hoge (!) windsnelheid? Kosten Is er niet iets vreemds aan de hand met de stelling "Windmolens kosten alleen geld kost als ze draaien"? Heb je hier gedetailleerde gegevens over waarmee deze stelling onderbouwd wordt? Nu is het zo dat tot voor kort groenen energie geen voorrang kreeg op het elektriciteitsnet. Dit houdt dus ook in dat zodra het niet uitkomt dat er stroom geleverd wordt, de molens stil gezet worden. Hoe wordt dan een gezonde kosten-batenanalyse gemaakt als je niet weet hoeveel een windmolen per jaar produceert? In een gezond bedrijf vraagt de directie als eerste "wat is de Terugverdientijd van een investering?". Ondanks dat de windmolens uitgezet worden en geen voorrang krijgen op het net, een instabiele overheid en onduidelijk is wanneer ze terug verdiend worden, worden ze toch massaal geplaatst. Nogmaals, Kan je mij inhoudelijk met cijfers weergeven welke financiele constructie hier achter zit, om met zoveel onzekerheid, toch miljoenen te investeren? Een artikel uit de NRC dat de moeite waard is voeg ik hierbij toe : http://www.nrc.nl/opinie/article1881717.ece/Windmolens_zijn_lelijk,_duur_en_leveren_niks_op
Wat betreft mijn mening over duurzame energie. Voor het vervangen van het gebruik van aardgas, ga de grond in. Voor het verbeteren van een duurzaam transport op de korte termijn, stel de 6e versnelling verplicht in wegtransport en vervoer. Voor een echte verandering, blijf doorzoeken naar een vervanger van fossiel gestookte motoren en centrales, want eigenlijk is er nog geen goed alternatief. Een land volzetten met megamolens om uiteindelijk <5-10% te bereiken is toch ook een beetje waanzin. Dan kies ik liever voor 1 veilige kerncentrale of ballenbakreactor en het helpen van oude centrales in oosteuropa voor een betere toekomst. Want zelfs als ik geld krijg, dan wil ik nog geen windmolen van 170 m hoogte nog niet in mijn achtertuin.
Ik hoop dat je doorgaat met het (kritisch) onderzoeken van duurzame technologie. Dat is echt iets dat ik waardeer van jou en je site. Ik hoop dat mijn reactie je prikkelt om de informatie van (de lobbyclub)NWEA eens echt op de feiten te onderzoeken. Ik ben benieuwd wat dan "DE FEITEN" zullen zijn...
Met vriendelijke groet,
Rob
August 2nd, 2010 at 5:50 pm
Interessant stuk, maar ik was bijna afgehaakt door de kromme derde zin. Ik neem aan dat die moet zijn “Wist je bijvoorbeeld dat de 2000 windturbines eind 2009 in Nederland elektriciteit leverden voor 20 procent van alle Nederlandse huishoudens.” Ofzoiets in ieder geval.
August 2nd, 2010 at 5:56 pm
@Joop H.: Op 10 januari 2010, de slechtste dag die ik dit jaar gemeten heb, kwam er 0,02kWh binnen (uit onze 2125Wp-installatie). De beste dag van dit jaar, 2 juni, kwam er 11,3kWh binnen. Dit is een factor 565 verschil. Merk op dat tussen de gemiddelde dagopbrengst van januari 2010 (0,7kWh) en de gemiddelde dagopbrengst van juni 2010 (7,6kWh) ongeveer een factor 10 zit.
Het is inderdaad in het Nederlandse klimaat niet makkelijk mogelijk om netonafhankelijk te worden met alleen zonnestroompanelen. Je zult dan terug moeten grijpen op onduurzame kunstgrepen als een generator o.i.d. Sowieso ben ik een land als Nederland, met een prima elektriciteitsnet, geen voorstander van zelfvoorzienendheid. In autonome systemen gaat veel energie verloren op momenten dat de accu’s vol zijn e.d., en ook de accu’s zelf kosten veel fossiele energie om te fabriceren, transporteren, [gebruiken], weer transporteren, recyclen, weer transporteren, etc.
Gewoon alle duurzaam opgewekte elektriciteit met elkaar delen via het net, op die manier gaat er niets verloren en zijn geen onduurzame accu’s nodig. Ik zie het elke dag in werking en het WERKT.
Dat je vastzit aan de netwerkkosten klopt, maar als we echt naar een duurzame samenleving willen zullen we die kosten toch anders moeten organiseren. Hoge vaste kosten stimuleren absoluut niet besparing – integendeel.
August 2nd, 2010 at 6:18 pm
@Rob G.: “het aantal dode vogels in het verkeer: 2 miljoen stuks. Dit gaat echter wel met 6,7 miljoen voertuigen.”
Lijkt mij een prachtig argument om (veel) minder auto te gaan rijden met zijn allen. Moet de eerste fietser nog zien die een vogel doodrijdt. “Meer onderzoek naar een alternatief voor de fossiele motor” zal voor al deze dode vogels geen verschil maken.
Jij kiest liever voor een veilig kerncentrale? Zullen we die eerst maar even uitvinden dan? Zolang kerncentrales door feilbare wezens gebouwd en gerund worden (die ook nog onder commerciële druk staan) KAN een kerncentrale niet 100% veilig zijn. En dan het kernafval; dat probleem gewoon maar doorschuiven naar vele tientallen volgende generaties? Lekker duurzaam…
August 2nd, 2010 at 8:24 pm
Om nog maar eens iets in positieve zin toe te voegen mbt de duurzaamheid van windturbines (toegepaste materialen): zie http://www.timbertower.de/
Ik heb er in Nederland nog niet veel over gelezen.
August 2nd, 2010 at 8:35 pm
@Jeroen
Jeroen, met je reactie op het commentaar van Rob G zet je jezelf volledig buitenspel als deskundige, autoriteit of zelfs als serieuze supporter van “duurzame” energie. Tot deze reactie was ik nieuwgierig en was ik op zoek naar de bronvermeldingen die bij een artikel met de hoogdravende titel “de feiten” geplaatst zouden moeten zijn. Maar door je reactie denk ik nu echter ik dat je een fanaticus bent die dogma’s aanhangt in plaats van een deskundige die een dialoog wenst te onderhouden met mensen die een andere mening zijn toegedaan, of een andere visie hebben. Je hebt niet alleen je eigen geloofwaardigheid afgebroken maar ook de geloofwaardigheid van het oorspronkelijke artikel vernietigd. Ik denk dat je hiermee het omgekeerde hebt bereikt van wat het artikel beoogde, ik geloof er namelijk niets meer van en ga op zoek naar een betere discussie met verifieerbare feiten.
Hombibi
August 2nd, 2010 at 8:55 pm
@Hombibi,
Ik wil je erop wijzen dat de naam van de auteur van dit artikel Jeroen van Agt is en reactie #18 is geschreven door Jeroen Haringman. Het gaat hier om twee verschillende personen.
Wat betreft feiten zou ik willen verwijzen naar de traceerbare bronnen die genoemd zijn in het artikel zelf.
August 2nd, 2010 at 9:33 pm
@Rob G,
Bedankt voor je kritische opmerkingen. Hier wat antwoorden op de vragen die je gesteld hebt in reactie #15.
De informatie van het artikel is afkomstig van de NWEA, de data is vanzelfsprekend gecheckt voordat we tot publicatie zijn overgegaan.
Er zijn diverse onafhankelijke onderzoeken uitgevoerd naar de invloed van grote windturbines op vogels. In de rapporten lees je enerzijds dat er inderdaad doden vogels vallen, een uitgebreid onderzoek in de USA laat zien dat het daar om 2 vogels per windturbine per jaar is. Met de 2000 turbines in NL zou dat betekenen dat er ongeveer 4000 vogels per jaar sterven door windturbines. Deze getallen moet je in verhouding zien met de miljoenen vogels die jaarlijks gedood worden door elektriciteitskabels, bestrijdingsmiddelen en het autoverkeer. Even een paar getallen uit de verenigde staten: vogelsterfte door hoogspanningskabels: 130-174 miljoen, verkeer 60-80 miljoen, botsingen met gebouwen 100-1000 miljoen, katten 39 miljoen. Meer informatie kun je vinden op: http://www.olino.org/articles/2006/11/26/de-toekomst-scenarios-voor-windenergie-in-de-wereld
Een klein rekenvoorbeeld: Een grote Enercon E126 windturbine produceert op jaarbasis evenveel elektriciteit als 5500 huishoudens nodig hebben. Laten we uitgaan dat in gemiddeld huishouden in NL slechts 1 auto heeft. Dat zou betekenen dat er 0,004 vogels sterven per huishouden door windturbines (als we voor 100% windenergie zouden gaan) en 0,3 vogels per auto. Dus een auto is 75 x zo gevaarlijk als windenergie (per huishouden).
Het is van grote windturbines heel erg exact bekend wat deze op jaarbasis gaan opleveren. Voordat er een grote molen of een windpark gebouwd wordt, wordt er eerst minimaal 1 jaar lang windsnelheid metingen verricht op de lokatie waar deze gebouwd gaat worden. Samen met de zeer grote hoeveelheid statistische data die reeds voorhanden is van de overige molens in NL kun je dan heel erg nauwkeurig berekenen wat de verwachte jaaropbrengst is in kWh. Op basis daarvan kan een zeer nauwkeurige kosten-baten rekening gemaakt worden. Dat moet ook wel anders vindt je natuurlijk nooit investeerders die miljoenen willen investeren in het bouwen van grote windturbines / windparken. Achteraf worden er continue meting verricht naar de daadwerkelijke gehaalde opbrengst en meestal valt deze een paar procent hoger uit dan de van te voren ingeschatte opbrengst (veiligheidsmarge).
Verder hoef je niet zo bang te zijn dat ze een grote windturbine in je achtertuin zetten omdat vanwege de geluidsproductie van windturbines de minimale afstand tot de dicht bijzijnste gebouwen vaak 400m is. Overigens zul je verbaasd zijn hoe stil die hele grote windturbines zijn. Ik ben recent op bezoek geweest naar een windmolen park in aanbouw in Belgie waar nu de 11 van de grootste windturbines van de wereld (Enercon E126) neergezet worden. Bij het bezoek waaide het behoorlijk en de turbines draaide dan ook. Ondanks dat ik met de rug tegen de mast van zo’n grote molen stond (midden in het park waar nog 6 andere turbines draaide) waren ze onhoorbaar. De vogel geluiden en de wind maakte meer lawaai. Binnenkort komt hierover een uitgebreid artikel op OliNo.org
Wat betreft de uitspraak “Omdat de SdE- bijdrage van de overheid wordt uitbetaald voor daadwerkelijk aan het landelijk net geleverde elektriciteit, kost een windpark de gemeenschap dus alleen geld als het park elektriciteit produceert.” dat zit als volgt. Bij de SDE bijdrage krijg je een hogere prijs per geleverde kWh. Dus alleen voor daadwerkelijk geleverde elektriciteit krijg je subsidie.
Beantwoord dit je vraag over windenergie?
Ik zou ook adviseren om de links te volgen die genoemd zijn in het artikel. Vooral de windenergie FAQ geeft veel uitleg over de ingewikkelde materie.
August 2nd, 2010 at 9:35 pm
Jeroen van Agt, goed artikel!
Alleen ik merk dat er in de reacties wat verwarringen zijn ontstaan:
De veel aangehaalde zin bijvoorbeeld:
“Wist je bijvoorbeeld dat de 2000 windturbines eind 2009 in Nederland net zoveel elektriciteit leveren dan 20 procent van alle Nederlandse huishoudens.”
Hiermee bedoel je natuurlijk:
“Wist je bijvoorbeeld dat de 2000 windturbines eind 2009 in Nederland net zoveel elektriciteit leveren, dan 20 procent van alle Nederlandse huishoudens VERBRUIKEN.”
Zo zie je dat een extra woordje veel duidelijkheid kan scheppen. 😉
Ja, Jeroen van Agt, en Jeroen Haringman heten toevallig allebei Jeroen met de voornaam…
August 2nd, 2010 at 9:49 pm
Hoeveel grijze energie wordt er bespaard per opgewekte kWh windenergie ?
August 3rd, 2010 at 1:06 am
@Hombibi: Zoals gezegd is de auteur van dit prima artikel Jeroen van Agt, en is mijn naam Jeroen Haringman, zoals wij beiden duidelijk bij onze berichtjes zetten. Ik neem aan dat je je tot mij richtte.
“Maar door je reactie denk ik nu echter ik dat je een fanaticus bent die dogma’s aanhangt in plaats van een deskundige die een dialoog wenst te onderhouden met mensen die een andere mening zijn toegedaan, of een andere visie hebben.”
Zo! Dat is nogal wat. Ik ga er even vanuit dat je opmerking gaat over mijn opmerking over kerncentrales. Als het over de vogels/autoverkeer gaat: het is toch niet zo raar om het grootste knelpunt als eerste aan te pakken? Rob G. vind de levens van vogels belangrijk – niet onterecht, lijkt mij – en als het autoverkeer zoveel vogellevens kost, is het dan werkelijk zo’n rare opmerking dat minder massaal autorijden minder vogellevens zou kosten? Lijkt me tamelijk goed verifieerbaar.
Maar goed, de opmerking over de kerncentrale dus. Ik sta achter mijn opmerking dat zolang kerncentrales door mensen gerund worden er kans op fouten is, en een fout in een kerncentrale kan nu eenmaal veel ernstiger gevolgen hebben dan een fout in een windturbine. Ook kan ik met de beste wil van de wereld het probleem van kernafval naar toekomstige generaties doorschuiven niet duurzaam noemen. Als anderen dat anders zien hoor ik dat graag. Als jij mij daarom een “fanaticus” noemt zie je de zaken naar mijn idee niet helemaal scherp, maar ik ben altijd bereid de fout bij mezelf te leggen. Wellicht begrijp ik je niet goed.
“maar ook de geloofwaardigheid van het oorspronkelijke artikel vernietigd.”
Nou, dat lijkt me niet. Het artikel is, op het inmiddels toegevoegde verwarrende woordje in de derde zin na, prima en volgens mij gewoon waar, en mijn opmerking ging over vogellevens i.c.m. met autoverkeer en over kerncentrales, dus op welke manier beïnvloedt mijn opmerking precies het hoofdartikel?
“en ga op zoek naar een betere discussie met verifieerbare feiten.”
Als ik als antwoord hierop je eigen text mag quoten: “Maar door je reactie denk ik nu echter ik dat je een fanaticus bent die dogma’s aanhangt in plaats van een deskundige die een dialoog wenst te onderhouden met mensen die een andere mening zijn toegedaan, of een andere visie hebben.”
Als je niet wilt discussiëren zullen we weinig bereiken, of wel?
August 3rd, 2010 at 1:52 am
@Hombib: Kleine nuance die ik wil aanbrengen: ik quotte het laatste stuk absoluut NIET om je woorden als “fanaticus” en “dogma” naar het hoofd te slingeren, want zo zit ik niet in elkaar. Ik denk dat we elkaar gewoon niet goed begrijpen. Het gaat me vooral om het laatste gedeelte van de quote, waarin je op mij projecteert dat ik geen dialoog zou willen voeren etc.
August 3rd, 2010 at 10:23 am
Een beetje off topic…
Hoeveel vogels, vissen e.d. zouden er in de golf van Mexico gesneuveld zijn? Riskante olieboringen op grote diepte lijken op dit moment geen optie. Men heeft na al die jaren geen snelwerkende oplossing bij calamiteiten. Olino dus…
August 3rd, 2010 at 10:27 am
@Jeroen Haringman: bedankt voor je reactie 17.
August 9th, 2010 at 3:22 pm
De informatie eindigt met ” elke kWh uit wind vervangt een kWh aan elektriciteit uit fossiele en nucleaire bronnen”. Ik ben geinteresseerd in feiten en wil dat graag met cijfers geillustreerd zien. Mijn vraag na het zien van deze informatie is:
Hoeveel kWh wordt jaarlijks opgewekt met fossiele brandstof en hoeveel CO2 uitstoot geeft dat?
Het antwoord op deze vraag is belangrijk om te weten of de toenemende hoeveelheid windenergie niet te koste gaat van de efficientie van de opwekking van electriciteit met fossiele brandstof.
August 9th, 2010 at 3:42 pm
@ Kees,
Het totale elektriciteit verbruik in Nederland in 2007 is 123 miljard kWh. Bron: cbs. Hiervan wordt 61% opgewekt met gascentrales (400 gr CO2/kWH) en 24% door kolenstroom (1000 gr CO2/kWh) Bron: Energieraad. Gemiddeld is dat dus 569 gr CO2 / kWh door een combinatie van gas en kolenstroom. Ter vergelijk, een windturbine produceert slechts 8 gr CO2 / kWH tijdens de volledige lifecycle van de molen.
Daarmee produceren de gas en kolencentrales samen alleen al 85% x 569 gr x 123 miljard kWh = 60 miljoen Ton CO2.
August 10th, 2010 at 10:10 am
Dat is niet helemaal een antwoord op mijn vraag. Ik wil graag de cijfers van de elektriciteitsproducenten zien waaruit blijkt dat een kWh opgewekt met windenergie leidt tot een kWh minder opgewekt met fossiele brandstof EN dat dat leidt tot een lagere CO2 uitstoot. Belangrijk daarbij is uiteraard dat windenergie niet leidt tot minder efficient opwekken van elektriciteit met fossiele brandstof om de schommelingen in het geleverde vermogen van windmolens op te kunnen vangen.
August 12th, 2010 at 10:42 am
Leuk om te lezen dit artikel. Toch zet ik er wel grote twijfels bij.
Bij het kopje “Eerlijke vergelijking van kosten en baten” worden namelijk alleen de ‘negatieve’ punten van traditionele energie meegenomen en wordt niet gekeken naar negatieve bijeffecten van windenergie (de eerder genoemde vogels, CO2 van productie etc.)
Daarnaast gaat het stuk ook mank bij het kopje ‘Werkgelegenheid en groei’ wordt er prat op gegaan dat het zo een bloeiende business is en goed is voor de werkgelegenheid. Wat er niet in vermeld wordt is dat dit, deels, komt door overheidssubsidiëring. Daarnaast wordt niet gesproken over de werkgelegenheid in de traditionele energiesector.
Verder wordt er in het gehele stuk met geen woord gerept over de maatschappelijke kosten van de subsidiëring van het windmolenpark. Ook wordt er slechts een vergelijking gemaakt met energiecentrales obv fossiele brandstoffen. Daarbinnen wordt in het artikel geen onderscheid gemaakt tussen aardgas, olie en kolen (wat in milieubelasting toch een hoop kan schelen). Ook wordt er geen vergelijking gemaakt met kernenergie, terwijl dit toch ongeveer 15% van onze elektriciteit uit maakt.
Hierdoor krijg ik het gevoel dat het stuk toch wel een beetje een eenzijdig Hosanna stukje is vanuit de windmolenbranche.
August 14th, 2010 at 7:52 pm
Heb tot nu toe alleen de eerste 3 zinnen en alle comments gelezen, want je kan nu eenmaal geen hoeveelheid energie leveren op een tijdstip.
“Het totale elektriciteit verbruik in Nederland in 2007 is 123 miljard kWh. Hiervan wordt 35% gebruikt door de industrie, 21% door de huishoudens, 1,4% door de transport sector en 42% overige (inclusief energie bedrijven). De huishoudens gebruiken dus 25.8 miljard kWh.
In het artikel kun je lezen dat eind 2009 in Nederland ongeveer 2.000 windturbines stonden met een gezamenlijk vermogen van 2.221 MW. deze leveren gemiddeld 5,2 miljard kWh per jaar. Dat is dus inderdaad 20% van jaarlijkse elektriciteitsverbruik van de Nederlandse huishoudens.”
Indien de bovenstaande quote op de juiste cijfers gebaseerd is, dan moet je zeggen:
“Alle windmolens in Nederland die eind 2009 rechtstonden, kunnen in optimale omstandigheden 20% van het energieverbruik, van Nederlandse huishoudens in 2007, produceren”
Dat zijn feiten.
August 15th, 2010 at 12:16 am
@TH
Nee niet onder optimale omstandigheden.
Juist gemiddeld. De gemiddelde productie is 5,2 miljard.
5,2/25,83 = 20% Gemiddelde opbrengst wind/ totaal verbruik.
Onder optimale omstandigheden bestaat gewoonweg niet. Dat zou de opbrengst veel en veel hoger zijn.
December 1st, 2010 at 9:22 am
@Rob G.
Waarom zouden de windmolens zoals ze nu gebouwd worden, diameters van 75mtr. is niets meer tegenwoordig, niet kunnen veranderen. Waarom moeten ze zo hoog. Waarom maken we i.p.v. die enorme ventilatoren niet een lager maar een breder model. Dan kun je de torens laten vervallen en de turbines op daken van gebouwen zetten. Dan heb je geen mixers meer die vogels een nekslag geven, geen vervuiling meer van de horizon.
Het enige dat te zien zal zijn is dat er op de daken van flats, kantoorpanden, en woonhuizen een turbine ligt. Het apparaat zal misschien een meter of twee boven het dak uitsteken.
December 22nd, 2010 at 2:58 pm
Via windenergie besparen op brandstof (en CO2-uitstoot)? Vergeet het maar
http://www.groenerekenkamer.com/node/946
Zonder opslag van energie zal wind en zonnen energie nooit de piekken in energie behoefte kunnen opvangen. Op dit moment is het opslaan van zulke grote hoeveelheden opslag van energie niet mogelijk of is een enorme impact op het Milieu.
December 22nd, 2010 at 3:56 pm
Bij het lezen van de comments op je bron wordt bevestigd dat de auteur er behoorlijk naast zit. Ze gaan compleet voorbij aan het feit dat het momentane windvermogen behoorlijk nauwkeurig kan voorspellen middels nauwkeurige windmodellen.
Dit wordt ook bevestigd in een zeer uitgebreid onderzoek van de TU delft. De grootschalige inpassing van windenergie in onze elektriciteitsvoorziening is technisch prima mogelijk. Het bestaande elektriciteitssysteem kan de variaties in vraag en windaanbod ook in de toekomst op elk moment opvangen, zolang er gebruik wordt gemaakt van actuele windvoorspellingen. Verder hoeven er geen voorzieningen voor energieopslag te komen.
Meer info kun je vinden in het artikel Windenergie: The sky is the limit.
Het valt me trouwens op dat de “groene” rekenkamer behoorlijk zwart is:
Ik laat de conclusie aan de lezer over…..
December 22nd, 2010 at 4:18 pm
weer voorspellen is iets wat we steeds beter kunnen ja, maar hellaas als het niet waait hebben we een probleem he.
Het aanleggen van een distributie netwerk wat zo groot moet zijn zo dat het altijd voldoende energie overal brengt is iets wat meer schade dan goed doe.
http://www.nederland-mobiel.nl/windhandel.htm
Duitsland en Denemarken willen de windenergie de rug toekeren
Valt me trouwens wel op dat http://www.olino.org een erg links karakter heeft en zich te veel in de onwaarheid en populistisch politiek laat meenemen
December 22nd, 2010 at 4:52 pm
@Jac,
Door de koppeling van grote windparken krijg je een veel stabielere energie levering omdat op grote geografische schaal het altijd wel ergens waait. Onderzoek van de Stanford University heeft aangetoond dat we hiermee tot 47% van de elektriciteit via windenergie kunnen leveren met voldoende net stabiliteit. De rest van de energie kan dan aangevuld worden met zonne-energie en waterkracht. Kortom is het mogelijk om op die manier 100% van onze elektriciteitsvoorziening met duurzame bronnen op te wekken. Zie ook het artikel Desertec kan heel Europa voorzien van zonne-energie
Kun je uitleggen hoe dat zit? Wel graag met wetenschappenlijke onderbouwing.
Kun je deze uitspraak toelichten? Wat is je bron?
OliNo heeft als missie om mensen op een eerlijke manier te informeren over de mogelijkheden van duurzame energie. We doen dit door wetenschappenlijke bronnen te gebruiken, werkelijke gemeten getallen te tonen en door gebruikers ervaringen te delen. Dit heeft niets met “onwaarheid en populistisch politiek” te maken.
Het valt mij op dat de jou bron http://www.nederland-mobiel.nl/windhandel.htm uitspraken doet zonder enige vorm van onderbouwing of wetenschappenlijk bewijs.
December 27th, 2010 at 11:38 am
In mijn vorige post werden al deze zaken beantwoord
Via windenergie besparen op brandstof (en CO2-uitstoot)? Vergeet het maar
http://www.groenerekenkamer.com/node/946
December 27th, 2010 at 11:45 am
@Jac,
Je begint in herhaling te vallen zonder nieuwe informatie te geven. Zie ook comment #37 en #39 als reactie op de door jouw genoemde bron.
December 27th, 2010 at 12:32 pm
Duitsland en Denemarken willen de windenergie de rug toekeren
wordt in hoofdstuk 4 benoemd.
Andere wordt in hoofdstuk 5 benoemd.
December 27th, 2010 at 1:13 pm
@Jac,
De werkelijke getallen zeggen iets anders. Hier zijn de gegevens over het geinstalleerde windvermogen en de verwachte groei van windenergie in Duitsland.
Bron: Global Wind Energy Outlook 2010
December 27th, 2010 at 3:04 pm
Jeroen, Wat een uithoudingsvermogen om alle vragen zo constructief te blijven beantwoorden.Ik heb veel opgestoken van de discussie die met veel cijfer materiaal is onderbouwd, zeer bruikbaar! Ik lees dit met name vanuit politieke hoek. Ik ben diep geworteld liberaal en vraag me steeds meer af wat de kern van de weerstand is om nu eens een level playing field te creëren voor fossiel en duurzaam waar CO2 als verontreiniging wordt erkent. Als voor CCS bv betaald moet worden dan is wind energie nu reeds veel goedkoper dan op kolen gebaseerde elek.
December 27th, 2010 at 3:23 pm
@Kees van Velzen #29,
Recent heeft de KEMA in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken heeft KEMA onderzoek gedaan naar de integratie van grote hoeveelheden windenergie in het Nederlandse elektriciteitsysteem in de context van een Noordwest Europese elektriciteitmarkt, voor het jaar 2020. Energie uit wind wordt gezien als een grote potentiële bron van duurzame elektriciteit en kan een aanzienlijke bijdrage leveren aan het verwezenlijken van Nederlandse en Europese doelstellingen voor CO2 emissiereductie en duurzame elektriciteit. Windenergie heeft de eigenschap dat de hoeveelheid elektriciteit die in het systeem moet worden geabsorbeerd sterk kan variëren in de tijd, omdat het soms wel en soms niet waait en omdat de precieze hoeveelheid wind onvoorspelbaar is. Dit maakt dat wind, met name in grote hoeveelheden, een impact heeft op het elektriciteitsysteem. De conclusies uit het rapport zijn o.a. dat 12 GW wind in 2020 inpasbaar is in het elektriciteitsnet, dat hierdoor de CO2 emmissies in Nederland dalen en dat de gemiddelde marginale kosten dalen bij toename van het opgesteld windvermogen.
Meer info kun je vinden in het artikel Integratie van windenergie in het Nederlandse elektriciteitsysteem in de context van de Noordwest Europese elektriciteitmarkt
December 27th, 2010 at 3:41 pm
@GJ Otten,
Bedankt voor je positieve reactie.
Wat betreft je opmerking over CCS, je hebt helemaal gelijkt. De resultaten uit de eerst proefopstellingen met CCS laten dat ook zien:
“Capturing and compressing CO2 requires much energy and would increase the fuel needs of a coal-fired plant with CCS by 25%-40%.[2] These and other system costs are estimated to increase the cost of energy from a new power plant with CCS by 21-91%.” Bron: wikipedia.
Op dit moment bouwt EON een kolencentrale die voorbereidt is om in de toekomst CCS te kunnen toepassen. In uitgelekte emails geeft EON zelf aan dat CCS niet op een “full-size” plant toegepast zal gaan worden.
December 27th, 2010 at 4:22 pm
Dan wil ik de discussie wel verder trekken of CO2 een verondreinings factor heeft en niet een puur koste plaatje omdat we kyoto hebben getekend.
http://www.tegenwicht.org/12_moraal/aarde.htm
maar hier zouden we eigenlijk een appart topic voor moeten openen
December 27th, 2010 at 5:27 pm
@Jac,
Je komt wederom met een leuk “verhaal” van Geofysicus Adriaan Broere zonder dat er in het artikel een vorm van bronvermelding zit. Hoe kunnen we nu zijn beweringen staven?
Ik heb nog geen tijd gehad om het hele artikel te analyseren (staat nu op mij TODO lijst) maar hier alvast een eerste aanzet:
Het is niet zo interessant om naar een periode van 1 jaar te kijken, dat zegt niets over de trend. De NASA heeft onderzoek gedaan naar het smelten van de ijskappen over een periode van
24 jaar. Dit is hun conclusie: NASA: Sea ice in the Arctic is declining at a rate of nine percent per decade
Het volgende kun je lezen in het IPPC ar4 rapport:
“Warming of the climate system is unequivocal, as is now evident from observations of increases in global average air and ocean temperatures, widespread melting of snow and ice and rising global average sea level”
“Global greenhouse gas (GHG_ emissions due to human activities have grown since pre-industrial times, with an increase of 70% between 1970 and 2004”
“Global atmospheric concentrations of CO2, CH4 and N2O have increased markedly as a result of human activities since 1750 and now far exceed pre-industrial values determined from ice cores spanning many thousands of years. The atmospheric concentrations of CO2 and CH4 in 2005 exceed by far the natural range over the last 650,000 years. Global increases in CO2 concentrations are due primarily to fossil fuel use, with land-use change providing another significant but smaller contribution. It is very likely that the observed increase in CH4 concentration is predominantly due to agriculture and fossil fuel use. The increase in N2 O concentration is primarily due to agriculture.”
“There is very high confidence that the global average net effect of human activities since 1750 has been one of warming, with a radiative forcing of +1.6 [+0.6 to +2.4] W/m2”
Welke wetenschappenlijke bron is er die deze uitspraak van Adriaan bevestigd? De uitspraak van Adriaan staat haaks op zeer uitgebreid wetenschappenlijk onderzoek dat CO2 een grote bijdrage heeft als broeikasgas. Bron: wikipedia
Zoals verwacht zit de werkelijke sitatie een stuk ingewikkeler in elkaar. Hier slaat Adriaan dus compleet de plank mis.
Causes of sea level rise
Before describing the major factors contributing to climate change, it should be understood that the melting back of sea ice (e.g., in the Arctic and the floating ice shelves) will not directly contribute to sea level rise because this ice is already floating on the ocean (and so already displacing its mass of water). However, the melting back of this ice can lead to indirect contributions on sea level. For example, the melting back of sea ice leads to a reduction in albedo (surface reflectivity) and allows for greater absorption of solar radiation. More solar radiation being absorbed will accelerate warming, thus increasing the melting back of snow and ice on land. In addition, ongoing break up of the floating ice shelves will allow a faster flow of ice on land into the oceans, thereby providing an additional contribution to sea level rise.
There are three major processes by which human-induced climate change directly affects sea level. First, like air and other fluids, water expands as its temperature increases (i.e., its density goes down as temperature rises). As climate change increases ocean temperatures, initially at the surface and over centuries at depth, the water will expand, contributing to sea level rise due to thermal expansion. Thermal expansion is likely to have contributed to about 2.5 cm of sea level rise during the second half of the 20th century (11), with the rate of rise due to this term having increased to about 3 times this rate during the early 21st century. Because this contribution to sea level rise depends mainly on the temperature of the ocean, projecting the increase in ocean temperatures provides an estimate of future growth. Over the 21st century, the IPCC’s Fourth Assessment projected that thermal expansion will lead to sea level rise of about 17-28 cm (plus or minus about 50%). That this estimate is less than would occur from a linear extrapolation of the rate during the first decade of the 21st century when all model projections indicate ongoing ocean warming has led to concerns that the IPCC estimate may be too low.
A second, and less certain, contributor to sea level rise is the melting of glaciers and ice caps. IPCC’s Fourth Assessment estimated that, during the second half of the 20th century, melting of mountain glaciers and ice caps led to about a 2.5 cm rise in sea level. This is a higher amount than was caused by the loss of ice from the Greenland and Antarctic ice sheets, which added about 1 cm to the sea level. For the 21st century, IPCC’s Fourth Assessment projected that melting of glaciers and ice caps will contribute roughly 10-12 cm to sea level rise, with an uncertainty of roughly a third. This would represent a melting of roughly a quarter of the total amount of ice tied up in mountain glaciers and small ice caps.
The third process that can cause sea level to rise is the loss of ice mass from Greenland and Antarctica. Were all the ice on Greenland to melt, a process that would likely take many centuries to millennia, sea level would go up by roughly 7 meters. The West Antarctic ice sheet holds about 5 m of sea level equivalent and is particularly vulnerable as much of it is grounded below sea level; the East Antarctic ice sheet, which is less vulnerable, holds about 55 m of sea level equivalent. The models used to estimate potential changes in ice mass are, so far, only capable of estimating the changes in mass due to surface processes leading to evaporation/sublimation and snowfall and conversion to ice. In summarizing the results of model simulations for the 21st century, IPCC reported that the central estimates projected that Greenland would induce about a 2 cm rise in sea level whereas Antarctica would, because of increased snow accumulation, induce about a 2 cm fall in sea level. That there are likely to be problems with these estimates, however, has become clear with recent satellite observations, which indicate that both Greenland and Antarctica are currently losing ice mass, and we are only in the first decade of a century that is projected to become much warmer over its course.
Bron: Climate Change and Sea Level Rise
Wordt vervolgt in een compleet artikel.
December 27th, 2010 at 5:47 pm
@Jac,
Nog een kleine aanvulling. Adriaan Broere heeft het ook over de Oregon Petitie:
Inmiddels is bekend dat er met deze petitie gefraudeert is met als doel om het Kyoto protocol te ondermijnen.
December 28th, 2010 at 10:01 am
leuke discussie maar ook hier van moeten we dan maar een appart topic voor opstarten.
heb hier nog heel veel artikelen over en verklaringen waarom, niet c02 verhooging de aarde doet opwarmen maar dat de mensen dit doen op een andere manier.