OliNo

Duurzame Energie

1 op 20 zonnepanelen defect?

Geplaatst door Jeroen van Agt in Zonne-energie Geef een reactie

zonnepaneelRecent kwam ik het volgende bericht tegen in de telegraaf: “Wie denkt met zonnepanelen te bezuinigen op energie en ook nog eens milieuvriendelijk bezig te zijn, kan wel eens bedrogen uitkomen.”. Bij het doorlezen van het stuk blijkt dat tussen enkele waarheden ook (bewust) een aantal onwaarheden zitten. Vandaar dat het me wel interessant leek om dit verhaal eens grondig te analyseren en te kijken of de bewering overeenkomen met de werkelijke getallen.

Het artikel

Het originele artikel 1 op 20 zonnepanelen defect is gepubliceerd door de Telegraaf op donderdag 15 jul 2010.

Update
Het artikel (zie screenshot hieronder) is inmiddels verwijderd van de Telegraaf website naar aanleiding van dit artikel op OliNo. Zie voor meer informatie hieronder, kopje “Verzoek tot Rectificatie”.

screen-shot-2010-07-21-at-50005-pm
Screenshot artikel Telegraaf: 1 op 20 zonnepanelen defect.

De analyse

Ik zal proberen om zo objectief mogelijk de verschillende beweringen in het artikel te staven met de werkelijke getallen. De getallen die ik noem zijn via een berekening of via bronvermeldingen te achterhalen. Het gaat hier niet om meningen maar om feiten. Ik heb het volledige document in stukken geknipt zonder iets weg te laten. Elk stuk probeer ik afzonderlijk te analyseren en te staven met de bijbehorende getallen. De oorspronkelijke tekst uit de Telegraaf is in de blauwe blokken weergegeven.

1 op 20 zonnepanelen defect

Wie denkt met zonnepanelen te bezuinigen op energie en ook nog eens milieuvriendelijk bezig te zijn, kan wel eens bedrogen uitkomen. Per twintig zonnepanelen, de gemiddelde hoeveelheid per huis, heeft er één een grote of kleine fout. De panelen zijn in veel gevallen al bij het plaatsen kapot.

Bij het zoeken naar de bron van deze informatie kom ik terecht bij solarlab.nl. Hun onderzoek is via via bij de Telegraaf terecht gekomen. Uit het onderzoek van Solar Lab komt het volgende “Bij onze onderzoeken zijn we bij vier tot vijf procent van de zonnepanelen defecten tegen gekomen. Dit houdt niet in dat de betreffende panelen helemaal niet meer functioneren, maar wel dat de werking verminderd is.”. Het oorspronkelijke artikel is gepubliceerd in de krant “Het Belang van Limburg” op 14 juli 2010 en is hier te downloaden: Zonnepanelen halen hun optimale rendement niet.

Het is dus niet zo dat de panelen kapot zijn. Het onderzoek laat alleen zien dat de panelen niet hun optimale rendement halen omdat ze niet overal hun warmte optimaal kunnen afgeven. Dit hebben ze gemeten met een thermische camera. Uit de gepubliceerde informatie blijkt niet hoeveel verbetering er nog mogelijk zou zijn.

Het lijkt er dus op dat de feiten in de Telegraaf verdraaid zijn.

Invloed van vervuiling zonnepanelen

maar ook uitwerpeselen van vogels kunnen problemen veroorzaken.

Zonnepanelen (PV) zijn vaak in serie aangesloten in een zogenaamde string. Deze string wordt aangesloten op een inverter die de gelijkspanning van de PV panelen omzet naar wisselspanning zodat deze rechtstreeks aangesloten kan worden het elektriciteitsnet. Zodra een paneel minder licht ontvangt door schaduw of vervuiling door uitwerpselen van vogels dan heeft dat invloed op de de opbrengst van de totale string.

Hierdoor kan vervuiling van enkele PV panelen inderdaad zorgen voor een iets lagere opbrengst over de jaren heen. Echter de afname van de hoeveelheid geleverde energie is minimaal. Metingen laten zien dat je hierdoor ongeveer 10% kan verliezen in 2-3 jaar. Dit kun je oplossen door je panelen 1x per 2-3 jaar te reinigen met een sopje.

Overigens hebben de nieuwe generatie inverters hier minder last van. Deze zijn beter in staat zijn om optimale maximum power point tracking te doen indien 1 of 2 panelen in een string minder optimaal werken door vervuiling.

Levensduur zonnepanelen

Daarnaast kunnen de panelen scheuren doordat ze oververhit raken. Dit meldt de Belgische krant Het Laatste Nieuws.

Dit is een bijzondere uitspraak. De zonnepanelen zijn gemaakt van gehard glas met daaromheen een aluminium frame. Onder het glas zitten de silicium zonnecellen die het zonlicht omzetten in elektriciteit. Deze panelen zijn ervoor gemaakt om continue in de zon te staan en daarbij niet te barsten. Ik heb voor het lezen van dit bericht in de krant dan ook nog nooit gehoord van dit probleem. Het is dan ook niet voor niets dat fabrikanten PV panelen voor minimaal 25 jaar garanderen in hun productsheet. Dat kunnen ze nooit doen als deze zouden gaan scheuren in de zon.

Er worden ook PV panelen gemaakt die moeten functioneren onder veel extremere condities. Satellieten die boven onze aarde cirkelen werken op zonne-energie. De temperaturen in een geostationaire baan variëren van +121 graden in de zon tot -156 graden in de schaduw. Dit toont aan dat het technisch mogelijk is om PV panelen te maken die voor een langere periode zeer extreme temperatuurwisselingen aan kunnen. Aangezien de temperatuur wisselingen op aarde veel minder extreem zijn, hoeft dit voor PV panelen technisch geen enkel probleem te zijn.

Invloed van temperatuur op zonnepanelen

Maar hier blijft het niet bij. De hittegolf van de afgelopen weken zorgt ook niet voor een meeropbrengst. Sterker nog: boven de 25 graden neemt het vermogen van de zonnepanelen juist áf, doordat de vulling oververhit raakt.

Het is een feit dat PV panelen minder efficiënt werken als ze warm worden. Dat heeft te maken dat de silicium cel minder efficiënt werkt bij een hogere temperatuur. De afname van de cel-efficiency is 0,3-0,5% per graad temperatuurverhoging. Dit speelt een rol op hete, windstille dagen. De meeste zonnepanelen worden dan ook zo op het dak geplaatst dat ze gekoeld worden zodra het een luchtstroming plaatsvindt (door wind en convectie). Het is gunstig voor de koeling van de panelen als de lucht zowel boven -en onderlangs de panelen kan stromen.

Wat in het artikel bedoelt wordt met vulling is mij een raadsel.

Echter de afname in efficiency wordt in de zomer ruimschoots gecompenseerd door de lange dagen met veel zonlicht. De hoeveelheid opgewekte zonne-energie in de zomer is dan ook vele malen hoger ten opzichte van korte donkere winterdagen. Er zijn een aantal bezitters van PV systemen de hun PV systemen al jaren lang meten en de meetdata ervan publiceren. Deze gepubliceerde meetdata kun je o.a. vinden op de website pv-solar24. Op de website van PolderPV kun je ook totaal overzichten en jaaroverzichten vinden. De conclusie is duidelijk: in de hete zomermaanden leveren de PV panelen de maximale hoeveelheid energie. Meten = weten.

De CO2 uitstoot van PV panelen tijdens de levenscyclus

Ook het milieu heeft niet per definitie voordeel bij de panelen. Tijdens het hele proces, van productie tot aan plaatsing en vervolgens het verwijderen en recyclen van de panelen, komt er meer CO2 vrij dan bij een kerncentrale.

Recent onderzoek ([1],[2],[3],[4],[5]) laat zien dat energetische terugverdientijd van PV modules is 1-2 jaar voor zuid Europa, 3-4 jaar voor noord Europa. Hier wordt uitgegaan van een levensduur van 30 jaar voor de PV panelen.

In een gezamenlijk onderzoek van PV Environmental Research Center, Brookhaven National Laboratory, USA en het Copernicus Institute of Sustainable Development and Innovation, Utrecht is o.a. gekeken naar de CO2 uitstoot van PV panelen tijdens de levenscyclus. Hierbij is er vanuit gegaan dat de energie die nodig is om de PV panelen te maken met fossiele brandstoffen gemaakt zijn. In het onderzoek komen de onderzoekers tot de conclusie dat uitstoot 37 gr CO2/kWh is voor Zuid-Europese landen met een zonne-irradiatie van 1700 kWh/m2/jaar. In Nederland is de zonne-irradiatie iets lager met gemiddeld 1100 kWh/m2/jaar. Hierdoor komt de CO2 uitstoot van PV panelen op ongeveer 37 x (1.7/1.1) = 57 gr CO2/kWh. Dat is fors lager dan de 133 gr CO2 / kWh die een kerncentrale gedurende de nucleaire cyclus uitstoot.

eu-glob_opta_presentation
Jaarlijkse hoeveelheid zonne-energie in Europa

Kernenergie de oplossing?

Behalve het feit dat er bij kernenergie meer CO2/kWh vrijkomt dan bij zonne-energie (PV) en windenergie, speelt bij kernenergie nog een veel groter probleem waar vaak eenvoudig overeen gestapt wordt. Tijdens de gemiddelde levensduur van een centrale van 21 jaar, produceert deze hoog radioactief afval wat 200 – 1000 jaar opgeslagen moet worden. Daarmee zadel je dus de volgende 10 generaties op met ons afval. Een van de problemen hierbij is, kunnen we de mens over zo’n grote periode wel vertrouwen? In zo’n lange periode kan veel gebeuren (oorlogen, economische crisis, etc…).

Verder is kernenergie ook niet duurzaam omdat de uranium voorraad eindig is. Berekeningen laten zien dat er na 2020 (binnen 10 jaar) er al ernstige tekorten zijn aan uranium.

Het potentieel van zonne-energie in Nederland

Daarnaast hebben de lage temperaturen in ons land als gevolg dat de panelen maar tien procent van de tijd op volle kracht werken.

Dit is een vreemde uitspraak. PV panelen presteren namelijk beter zodra de temperatuur omlaag gaat. Dat komt omdat PV panelen werken op zonlicht en niet op zonnewarmte. De silicium cellen in een PV paneel werken nog iets efficiënter zodra de temperatuur omlaag gaat. Daarom komt het regelmatig voor dat op een zeer koude heldere winterdag met fel zonlicht de PV panelen tot 80% van hun maximale vermogen halen ten opzichte van de zomer. Verder werken PV panelen ook met diffuus licht. Dat zorgt ervoor dat ze ook werken zodra de lucht volledig bewolkt is.

In het kranten artikel wordt de schijn gewekt dat het niet veel zin heeft om zonne-energie op te wekken in Nederland. Het tegengestelde is waar. Wanneer we de meest efficiëntste zonnecellen (20 % rendement) zouden plaatsen op gunstig gelegen Nederlandse daken, dan produceren we hiermee meer elektriciteit dan de bestaande elektriciteitscentrales in Nederland. Zie ook het artikel Het potentieel van zonne-energie in Nederland.

Windenergie

Windenergie zou volgens wetenschappers veel meer opleveren voor zowel het milieu als de consument.

Het is waar dat windenergie een zeer interessante vorm is van duurzame energieopwekking. Echter dat moet ons er niet van weerhouden om ook in zonne-energie te investeren. Volgens insiders is grid-parity (het moment dat PV evenduur is als elektriciteit uit het stopcontact voor de eindgebruiker) al heel dichtbij. Dat betekent dat het daarna duurder is om elektriciteit af te nemen van je energieleverancier ten opzichte van het opwekken van je eigen elektriciteit middels zonnepanelen op je eigen huis.

Conclusie

Het laat het aan de lezer over om zelf een conclusie te trekken.

Verzoek tot Rectificatie

Naar aanleiding van deze analyse hebben we op zaterdag 17 juli het volgende bericht gestuurd naar redactie van de Telegraaf:

Geachte redactie,

Recent kwam ik het volgende bericht tegen in de telegraaf: “Wie denkt met zonnepanelen te bezuinigen op energie en ook nog eens milieuvriendelijk bezig te zijn, kan wel eens bedrogen uitkomen.”.

http://www.telegraaf.nl/buitenland/7176809/__1_op_20_zonnepanelen_defect__.html?sn=binnenland,buitenland

Bij het doorlezen van het stuk blijkt dat tussen enkele waarheden ook een aantal onwaarheden zitten. Vandaar dat we met OliNo het gehele artikel grondig geanalyseerd hebben om te kijken of de bewering overeenkomen met de werkelijke getallen.

Hieronder staat een preview van het betreffende artikel. Het artikel is nog niet gepubliceerd.

[link naar dit artikel]

De conclusie is dat het artikel in de Telegraaf veel onjuistheden bevat die weergesproken worden door wetenschappelijke rapporten van bekende research instituten en gepubliceerde metingen van bestaande zonne-energie systemen.

Graag zou ik willen zien dat jullie een rectificatie schrijven voor het betreffende artikel. Het is toegestaan om (delen van) het artikel op OliNo over te nemen in de Telegraaf mits er een bronvermelding plaatsvind naar onze website: www.olino.org.

Op maandag 19 juli hebben we het volgen bericht ontvangen van de Telegraaf

Beste meneer Van Agt,

Hierbij een reactie op uw bericht m.b.t. het online artikel ‘1 op 20 zonnepanelen defect’.

Naar aanleiding van uw bericht hebben wij het artikel van onze website verwijderd. Een rectificatie lijkt ons op dit moment niet nodig. Na publicatie van uw artikel donderdag, zullen wij nogmaals ons licht hierover laten schijnen en eventueel besluiten alsnog tot rectificatie over te gaan.

Vriendelijke groeten,

Redactie Internet Telegraaf

Het is een goede zaak dat de Telegraaf besloten heeft om het betreffende artikel met onjuiste informatie te verwijderen van de Telegraaf website. Echter we zouden ook graag zien dat Telegraaf ook een rectificatie plaatst omdat veel mensen het oorspronkelijke artikel al gelezen hebben en zich niet bewust zijn dat het hier om onjuiste informatie gaat.


Dank aan Peter Segaar (PolderPV) en Floris Wouterlood (Zonnestroompanelen in Nederland) voor hun zeer waardevolle bijdrage aan dit artikel.

Bronnen

  1. Comparative Study of M-Si, A-Si and Cdte System of Very Large-Scale Pv (Vls-Pv) Systems in Desert
  2. Wafer-Based Crystalline Silicon Modules at 1 €/Wp: Final Results from the Crystalclear Integrated Project
  3. Life Cycle Assessment of Present and Future Photovoltaic Systems
  4. What is the energy payback for PV?
  5. Photovoltaics Energy Payback Times, Greenhouse Gas Emissions and External Costs: 2004–early 2005 Status

Gerelateerde artikelen

12 Reacties to “1 op 20 zonnepanelen defect?”

  1. polderjongen Says:

    Ik ben ook erg benieuwd naar het noodzakelijke vervolg op het blind (en ook nog eens foutief) door de Telegraaf van Belgische kranten/sites overgenomen stapel onzin/slecht geïnformeerde “info”.

    Cache oorspronkelijke bericht vind je hier:

    http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:Vt0X38Rmr2kJ:www.telegraaf.nl/buitenland/7176809/__1_op_20_zonnepanelen_defect__.html

  2. GBerger Says:

    Goed om hier actie op ondernomen te hebben. Bij het lezen van het oorspronkelijke artikel moest ik al erg fronsen. Een rectificatie lijkt mij hier op zijn plaats want het aantal mensen in Nederland dat Telegraafartikelen voor waar aanneemt is groot.

  3. Lieven Blancke Says:

    “Het is dan ook niet voor niets dat fabrikanten PV panelen voor minimaal 25 jaar garanderen in hun productsheet. Dat kunnen ze nooit doen als deze zouden gaan scheuren in de zon.”

    Dat is niet helemaal juist. Die 25 jaar garantie geven fabrikanten maar voor de opbrengst. Op het materiaal wordt maar 2 à 5 jaar garantie gegeven. Het is wel zo dat na 2 à 5 jaar een paneel al zodanig veel koud-warm cycli heeft doorlopen dat -als er tegen dan nog geen mechanisch defect is- er weinig kans is dat dit nog later zal gebeuren.

  4. Jeroen Haringman Says:

    Rectificatie zou mooi zijn maar kun je denk ik vergeten bij de spreekbuis van rechts Nederland. Alles wat naar duurzame energie ruikt, helemaal als er subsidie aan te pas komt, wordt gezien als ‘linkse hobby’.

    Het is ontzettend jammer dat dit op deze verdraaide, ongenuanceerde en onnodig negatieve manier in het nieuws is gekomen. Dit doet de transitie naar échte duurzaamheid in het algemeen maar zonnestroom in het bijzonder geen goed.

  5. Richard Says:

    Goed artikel, mooi om te zien dat er tegengewicht wordt geboden aan onjuiste berichtgeving.

    Toch nog een kleine opmerking, jullie verwijzen naar een eerder artikel uit 2006 waarin vermeld wordt dat kerncentrales 133g CO2/kWh uitstoten.
    In het boek ‘Without the hot air’ wordt gesteld dat de totale CO2 emissies(dus constructie, brandstof extractie en verwerking) op nog geen 40g CO2/kWh uitkomt:
    http://www.inference.phy.cam.ac.uk/withouthotair/c24/page_169.shtml

    Niet dat dit natuurlijk wegneemt dat er nog steeds CO2 wordt uitgestoten en dat de andere nadelen geldig blijven, maar om de feiten dan toch helemaal correct te hebben 😉

  6. polderjongen Says:

    N.a.v. de gepubliceerde “makkelijke” foto in het Telegraaf artikel (klein stukje van het beroemde, maar alweer compleet achterhaalde, met veel string problemen geplaagde 1 MWp Nieuwland project in Amersfoort), heb ik nog even wat technisch commentaar toegevoegd n.a.v. twee over dat project gepubliceerde monitoring rapporten.

    http://www.polderpv.nl/nieuws_PV61.htm#22jul2010_Olino_reactie_defecte_komkommer

    De impliciete boodschap: vooralsnog geen enkele aanwijzing dat de modules (die nu trouwens sowieso compleet achterhaald zijn, al doen mijn Shell Solar exemplaren het na tien jaar nog steeds prima) de bron vormen van de problemen daar. Maar ja, een foto is zo uit de documentatie op de computer geplukt natuurlijk. In ieder geval ook al misplaatst in het al even foute Telegraaf artikeltje.

    Laat verder natuurlijk onverlet dat een ieder die serieus met PV aan de gang gaat zijn/haar eigen systeem zo nauwkeurig mogelijk dient te monitoren. Dan weet je binnen no-time zelf wel dat er “iets” aan de hand zou kunnen zijn bij tegenvallende opbrengsten (zie o.a. Sonnenertrag, Plugwise kan ook een leuke laagdrempelige monitoring geven, diverse andere mogelijkheden). De crux is wat dat “iets” dan zal blijken te zijn in het onverhoopte geval dat er “iets” aan de hand lijkt te zijn. En dan mag je van mij best, als er fouten in het systeem worden vermoed, een professioneel bedrijf met kennis van zaken en een IR camera in gaan huren. Meestal hoeft het echter niet zover te komen.

    Blijft over de nog steeds onbeantwoorde vraag (ik heb wel zo mijn vermoedens): waarom horen we nooit iets van enthousiaste bewoners van grootschalige PV projecten over hun praktijk- en meet-ervaringen van hun geweldige PV-installatie? Zelfs in Stad van de Zon blijft het al jaren oorverdovend stil…

  7. polderjongen Says:

    @RIchard (5):

    Hangt sterk van de bron af die wordt geciteerd, en niet vergeten dat ook het veelgeprezen “hot air” boek niet alleenzaligmakend is. Zo claimt MacKay op pagina 42

    http://www.inference.phy.cam.ac.uk/withouthotair/c6/page_42.shtml

    : “Photovoltaic panels with 20% efficiency are already close to the theoretical limit…” en “… I’ll be surprised if this chapter’s estimate for roof-based photovoltaics ever needs a significant upward revision”. Feit is dat Sunpower al op commerciële basis monokristallijne back-contact modules verkoopt van 315 Wp met een rendement van 19,3%, en dat er al een door NREL getest 333 Wp exemplaar met een module efficiëntie van 20,4% door het bedrijf is gemaakt. Met potentieel van verdere verbetering:

    http://www.polderpv.nl/nieuws_PV49.htm#28okt2009_20_procent_grens_doorbroken

    Dus ik zou meneer MacKay ook niet op zijn ongetwijfeld mooie ogen geloven in alles wat hij in dat zonder meer leuke boek heeft geschreven. (noot: deze cross referentie heb ik gejat van Wim Sinke die dit leuke citaat gebruikte in zijn presentatie tijden Solar Future II in Utrecht, eerder dit jaar, dank Wim!).

    Verder, uit abstract van wetenschappelijk artikel uit 2008 blijkt dat er nogal forse variatie over die nuke CO2 plaatjes zit, het is maar wat je er allemaal in propt (het gaat om een van de meest ingewikkelde productieketens die Homo sapiens ooit heeft bedacht, en daar wegwijs in worden kunnen slechts weinigen, je moet met zeer veel zaken rekening houden):

    [quote]This paper distils the findings from a comprehensive literature review of energy and greenhouse gas emissions in the nuclear fuel cycle and determines some of the causes for the widely varying results.

    The most popular reactor types, LWR and HWR, need between 0.1 and 0.3 kWhth, and on average about 0.2 kWhth for every kWh of electricity generated. These energy intensities translate into greenhouse gas intensities for LWR and HWR of between 10 and 130 g CO2-e/kWhel, with an average of 65 g CO2-e/kWhel.

    While these greenhouse gases are expectedly lower than those of fossil technologies (typically 600–1200 g CO2-e/kWhel), they are higher than reported figures for wind turbines and hydroelectricity (around 15–25 g CO2-e/kWhel) and in the order of, or slightly lower than, solar photovoltaic or solar thermal power (around 90 g CO2-e/kWhel).[/quote]

    Helaas alleen in abstract vorm beschikbaar:

    http://www.sciencedirect.com/science?_ob=ArticleURL&_udi=B6V2P-4S7HWDD-1&_user=10&_coverDate=08%2F31%2F2008&_rdoc=1&_fmt=high&_orig=search&_sort=d&_docanchor=&view=c&_searchStrId=1408570518&_rerunOrigin=scholar.google&_acct=C000050221&_version=1&_urlVersion=0&_userid=10&md5=843cfbcff25d99daa926b55542aadfc1

  8. ruud Says:

    Top dat er tegen geluid wordt gegeven. Ik heb een beetje het idee, dat mensen met andere zaken bezig zijn dan het energie vraagstuk… het is tenslotte crisis. Ook door de politiek worden de alternatieve energie normen nog niet echt serieus genomen. Bouw maar een kerncentrale, dan zijn we er even van af… De huidige moderne mens weet niet beter, dat hij / zij overal gebruik kan maken van “goedkope” energie. Het lijkt allemaal zo vanzelf sprekend en wat houden we elkaar dan toch voor de gek. Ik kan mij niet voorstellen dat een land als Duitsland de plank heeft misgeslagen met zijn energie beleid. Ik spaar in elk geval door voor een paar goede zonne panelen.

  9. eric Says:

    opvallend hoe snel het volk negatieve berichten opvangt en feitelijke waarheden negeert. de marketing mindfuck werkt goed in nederland.

  10. Kristof Says:

    Heel goed initiatief van jou om dit artikel even goed te analyseren, Jeroen. Het is waar dat het investeren in groene energie aangemoedigd worden. Akkoord, wanneer iets niet 100% correct is bij installateurs, mag er kritiek gegeven worden. Maar valse informatie geven wanneer het wel goed wordt gedaan is al helemaal van het goede teveel. Zoals Ruud het zegt, goed dat er tegengeluid gegeven wordt.

  11. Peter Says:

    Goed dat je de telegraaf van repliek dient, toch zou ik de krant van wakker nederland eerder willen typeren met: Indoctrinatie en sensatie wat een prestatie… Leuk om te lezen maar als je er meer van maakt dan een amusementsblad, dan mag je serieus afvragen hoe wakker je eiegen bovenkamer wel is. Genoeg over die krant. Mijn praktijvoorbeeld:
    Pv installatie 2960 wp kostprijs incl montage en na aftrek 1000 euro subsidie = 6351 euro. Vanaf 13 mei 2011 in bedrijf en tot heden (18 juni) 440 KiloWatt geproduceerd, en dat met en dak op het oosten. Ik verwacht dat mijn pv installatie ook zonder die subsidie economisch interressant is.
    Vriendelijke groet,
    Peter.

  12. simons luc Says:

    1/3 van mijn zonnepanelen zijn geel geworden ipv de witte punten tussen
    de blauwe rechthoeken.
    Ze zijn nu 4.5 jaar oude en we hebben nog geen problemen.
    productie jingle – china

    Wat is de rede en wat kan er fout gaan?

Geef een reactie

WP Theme & Icons by N.Design Studio
Gebruiksvoorschriften | Privacybeleid Adverteren Entries RSS Comments RSS Log in