Iets doen voor het milieu mag best leuk blijven
Geplaatst door Angels Cornellana Morros in Windenergie, Zelfvoorzienend, Zonne-energie Geef een reactie
Ik werd recent getriggerd door een artikel over Klimaatzonde op Duurzaamnieuws. Hier werd gemopperd over het reisgedrag van onze Jacqueline Cramer, terwijl ze juist een rolmodel zou moeten zijn voor de duurzame samenleving.
Beste Nederlanders, ik denk dat we hier met een politiek én een bewustwordingsprobleem te kampen hebben. Laat maar aub Jacqueline Cramer vier keer per jaar naar haar moeder in Zuid-Spanje gaan. Het zal wel zijn dat mensen hun familie niet meer kunnen opzoeken, omdat het zogezegd slecht voor het milieu is. Onzin! Er is tenslotte een overschot aan duurzame energie, alleen het is vreemd dat we die bijna niet gebruiken.
Ik ben dus wel mee eens met de boodschap “ik wil best iets doen voor het milieu, maar het moet wel leuk blijven.” Echter, ik zou de boodschap nog krachtiger willen neerzetten “ik doe iets voor het milieu en het mag best leuk blijven.” Zelf ben ik een Spaanse, die ongeveer drie keer per jaar naar mijn familie gaat, en daarnaast nog twee cruisen per jaar doet. En ik ben zelf ook ontzettend milieubewust én doe ook iets mee voor onze duurzame samenleving. Bij ons thuis hebben we 4 zonnepanelen op ons dak en we krijgen daarnaast nog 20% van onze elektrische energie uit onze eigen windmolen. Ja, onze eigen windmolen ! Is dit niet te duur (een windmolen kopen)? Hoe kan ik als normale burger hier aan mee doen? Niet slechts over het milieu praten, maar actie ondernemen? Wil je dit ook? Lees verder.
Duurzame energie
We moeten bewust worden dat er genoeg duurzame energie in deze wereld is ! In onderstaande figuur geeft het gele blok de jaarlijkse zonne-energie weer en het blauwe blok onderaan de hoeveelheid windenergie; bovenop staat het blokje met het jaarlijks wereldenergieverbruik. Zowel zonne- als windenergie komen steeds terug; ze gaan nooit opraken.
Er is voldoende duurzame energie
Windenergie
En weten jullie dat windenergie tegenwoordig nog 7 tot 8 keer goedkoper is dan zonne-energie? Dus waar wachten we op? Ik hoor eens “windturbines zijn niet mooi, ze zijn horizon vervuilers.” Lieve Nederlanders, kunnen jullie je landschap voorstellen zonder de schattige klassieke windmolens die al honderd jaar in Nederland zijn? En weten jullie dat in het begin er schilders waren die ze wegschilderen?
Klassieke windmolens
En nu vindt iedereen dat ze in onze landschap horen. Hetzelfde gaat gebeuren met de huidige windturbines. Er zal een moment komen dat we ons Nederlandse landschap niet meer kunnen voorstellen zonder deze elegante 3-as turbines.
Moderne windturbines
Persoonlijk vind ik ze heel mooi, wellicht omdat ik daarin het nut zie. Het is net zoals de lantaarnpalen. Zijn ze mooi? Storen ze ons? Nu niet meer, maar mooi vind ik ze in ieder geval niet. Het feit is dat ze nuttig zijn, en daarom worden ze geaccepteerd.
We zouden veel meer verantwoordelijkheid moeten nemen voor de opwekking van duurzame energie. Zoals we in het verleden vervuilende kolenstroom tot stand brachten, omdat dat toen nodig was. Zo moeten we nu windparken in elke provincie mogelijk maken, omdat dat nu nodig is. En omdat windenergie op het land NU en de komende 10 tot 20 jaar de beste techniek is voor Nederland, in de zin van life-cycle kosten en efficiëntie.
Spanje
Ik ben net met herfstvakantie naar mijn familie in Cervera (dichtbij Barcelona) gegaan, en ik zie daar, in tegenstelling tot Nederland, enorme oppervlaktes met windmolens en zonnepanelen. Daar geniet ik van ! Ik ben trots dat mijn land, tenminstens op duurzame energie, velemalen verder vooruit is dan Nederland (een land dat we vanuit Spanje als een van de meest vooruitstrevende landen van Europa beschouwen). Wellicht met andere dingen, zoals bijvoorbeeld logistiek, is dit wel het geval, maar als het gaat om het milieu, en wat je technisch gezien zou kunnen doen om bijvoorbeeld duurzaam stroom te genereren … soms schaam ik me dat ik hier in Nederland zit. Wat een politiek gedoe ! Wat een poldercultuur ! Iedereen moet zijn zegje hebben, en het ergste is dat het niet altijd beredeneerd wordt vanuit het milieu en de toekomst van ons en onze nakomelingen. We zeggen wel dat we in 2020 20% duurzame energie willen hebben. Maar weten jullie wat dit inhoudt? En hoe jezelf de eerste stap kunt doen om dit te bereiken? Als je een hart voor het milieu hebt, wacht niet dat de politiek het probleem voor je oplost. Doe iets !
De Windvogel
Zelf ben ik al 100% duurzaam omdat ik lid van de Windvogel ben, een coöperatieve vereniging voor het bevorderen van duurzame energie. Als je daar lid van wordt, word je meteen mede-eigenaar van vier windmolens. En als je aan zelflevering mee doet, kan je je eigen duurzame energie opwekken en voordeliger consumeren (net zoals een kropje sla uit je eigen volkstuintje). Helaas past een windmolen niet in je eigen tuin, en eigenlijk, zou hij daarin passen, zou dit niet optimaal zijn (nl. echt grote windmolens vangen meer wind en zijn efficiënter). Windturbines op land zijn het meest efficiënt en het voordeligst.
De gemeenten in Nederland doen nog best moeilijk over de vergunningen voor het plaatsen van windmolens. Als je niet wilt wachten op de overheid of totdat andere opwekkingsmethodes betaalbaar zijn: Doe mee met de Windvogel !
Door te laten zien dat een grote groep mensen windstroom uit eigen molens wil, maken we duidelijk aan het kabinet dat er echt vraag is naar deze duurzame stroom.
Zelflevering
Net zoals een kropje sla uit je volkstuintje: je maakt een bedje, je plant een zaadje, je schoffelt zo nu en dan wat, en je oogst je eigen kropje sla, of boontjes, of aardbeien.
Milieuvriendelijk, ecologisch verantwoord, goedkoop!
Zo kan dat ook met Windenergie !
De Windvogel is bezig met een pilot, samen met Eneco, voor een zeer innovatief model: het zelflevermodel.
Net zoals een kropje sla uit je volkstuintje, met zelflevering kan je je eigen duurzame energie opwekken en voordeliger consumeren:
- Duurzaam opgewekte stroom
- Directe koppeling naar eigen molens
- Kostprijs niet afhankelijk van olieprijs
- Belastingvoordelen maken overheidsstimulering meer dan overbodig
- Leden delen in dit voordeel
Wordt eigenaar van een windmolen NU, wacht niet op de toekomst
- Wil je op het kabinet wachten?
- Wil je wachten totdat zonne-energie betaalbaar wordt? (is 8 keer zo duur als windenergie)
- Wil je wachten totdat zeewind mogelijk en betaalbaar is (is nog ruim 2 keer zo duur als landwind)?
- Wil je wachten totdat het misschien te laat is?
Zo niet, als je NU iets wilt doen:
→ Doe mee met De Windvogel !
November 5th, 2009 at 10:06 pm
Ik ben ook lid van de Windvogel.
Maar de Windvogel wil ‘zelflevering’ op haar manier. Weinig kans dat het zo zal worden. BTW zal 100% zeker niet af gaan. REB misschien.
Maar leg mij eens uit wat het verschil is tussen het geld van de overheid krijgen via een tax break of een subsidie?
In internationaal fiscaal licht ziet men dit als gelijksoortig. En dat is het ook.
Alleen Co2 belasting zou een juiste stap zijn.
kolen 1000 gr co2 per kWh
gas 400 gr co2 per kWh
Wind 8 gr co2 per kWh
En dat kan dan euro 0.01 zijn per kWh. Reken maar na 10 cent erbij voor kolen, 4 voor gas en 0,08 voor Wind.
Pas dan gaan we “vooruit”
November 6th, 2009 at 1:52 am
Een retourtje Madrid is zo’n 3400 km. In een vliegtuig gebruik je ongeveer 1 op 28, 120 liter brandstof. Dat staat gelijk aan zo’n 1200 kWh (x 3 maal per jaar). Heel mooi dat de windmolen 20% van je electriciteits(!)verbruik opwekt, maar goede kans dat dat onder die 1200 kWh blijft.
Ik zeg niet dat je niet mag vliegen, ik zeg niet dat je je familie niet moet opzoeken, maar het een tegen het ander wegstrepen… Nee, zo zit het toch echt niet.
Maarrr, ik ben het met je eens dat we flink wat windmolens moeten neerplempen! Probleem is echter dat dat niet gaat zonder afname regulering. En daar komen de electrische auto’s en warmtepompen in beeld.
November 7th, 2009 at 8:18 am
@ Patje,
De Windvogel gaat uit van de zienswijze zoals door Angels beschreven: eigen windmolen, eigen energie (zoals ook met zonnepanelen op het dak). En die zienswijze wordt zelfs door de toenalige DtE ondersteund, daar is schriftelijk bewijs van. Helaas echter zijn er andere belangen binnen de overheid die ervoor zorgen dat zij (ministerie EZ met name) nu niet deze zienswijze ondersteunen maar jiust tegenwerken en frustreren: er zouden teveel mogelijke gevaren liggen in de trant van misbruik (iedereen zou ineens een cooperatie oprichten en wellicht kerncentrales bouwen, waar de Overheid dan geen BTW noch EB over kan heffen). Misschien zijn deze gevaren reeel, maar dannog zou de overheid moeten meewerken en kijken hoe dit te voorkomen. Nu is er alleen maar tegenwerking.
Ik verwachtte van een overheid dat ze:
(1) een langetermijnbeleid zouden hebben dat goed is voor BV Nederland in het geheel en niet alleen maar een kleine groep (dus inpassing en stimulering van duurzaam ipv het uitmelken en toestaan nog van fossiel), en
(2) dat ze zich dan committen aan het uitvoeren van de strategische stappen om dit beleid uit te voeren, en zich daarbij niet af te laten houden van het uitvoeren van minder populaire maatregelen (lees: mogelijk kiezers verliezende maatregelen of maatregelen die een departement mogelijk op iets hogere kosten brengt dan precies gebudgetteerd).
In mijn werk aan het Zelf Lever Model (ZLM) zie ik dat niet terug.
Het kiezen van andere middelen om Duur Zaam (DZ) te bevorderen zijn er genoeg, met allen een eigen effect en impact. Een CO2 belasting zou kunnen, waarbij geld naar de overheid vloeit en dat dan weer verdeeld moet worden. En dan is het niet zeker dat dat geld ten goede komt aan Energievoorziening; men kan het net zo goed gebruiken voor zorg oid. En dan krijg je weer afhankelijkheid van dat energiebelastingsgeld om de zorg overeind te houden.
Je kunt ook een directere link voorstellen, zoals de feed-in wet van Duitsland. Daar wordt per wet vastgelegd dat zonnepaneel-groene-energie wordt vergoed tegen een bepaald vastgesteld bedrag voor een bepaalde tijdsduur. En dat de energie die betaald wordt door iedereen met die prijs verhoogd wordt. Je hebt dus in dezelfde sector dat het geld uitgegeven wordt (verbruikers energie) en geïnvesteerd (zonnepaneelbouwers en -installateurs en -uitbaters).
November 7th, 2009 at 8:26 am
@ Harmen,
Ikzelf ga ook graag eens weg, en ook met de cruise. Ik snap dat het geen groene uitstraling heeft. Anderszins is dat ook niet mijn missie. Mijn missie is om met technologie de Duurzame Energie (DE) te bevorderen. En dat dan ook op allerlei manieren te doen. Want er IS gewoon meer dan voldoende, en waarom moeten we besparen?
Door de business-as-usual heeft de huidige economie ervoor gezorgd dat we nog steeds volop fossiel verbruiken, en dat DE maar zeer klein is. Een relatief kleine groep (dwz niet alle mensen maar die mensen in die fossiele energiesector) heeft nu werk en een inkomen, en belangen dat het zo blijft. Echter op lange termijn loopt de gehele samenleving een risiko.
Mijn inziens zou een overheid er meer aan moeten doen om de DE goed uit te bouwen, en wellicht onpopulaire maatregelen nu nemen (dus toch Wind op Land op vele plekken forceren neer te zetten).
NU wat ik eraan kan doen is natuurlijk van alles. Ik zou kunnen besparen op reizen/vakantie en mijzelf de cruise ontzeggen. Of ik kan mijn elektrische apparatuur uitzetten ‘s avonds. Of ik kan de verwarming een graad lager zetten. En dat allemaal omdat we lekker nog steeds willen doorgaan met fossiel omdat er belangen zijn. Ik heb voor mezelf gekozen dat mijn bijdrage zal zijn in het promoten, uitvinden, ontwikkelen, aan de man brengen van DE opties en -besparing; er IS genoeg energie om allerlei leuke dingen te kunnen doen.
November 7th, 2009 at 9:26 am
De enige reden waarom we nu zouden moeten besparen op onze energie verbruik komt omdat er een kleine groep is, die erg veel macht heeft, en ervoor zorgt dat het grootste gedeelte van onze onze energievoorziening / transportsector op fossiele brandstoffen werkt. Dit heeft als gevolg dat we CO2 uitstoot hebben. Besparen op ons energieverbruik heeft direct tot gevolg dat er minder CO2 uitstoot is. Maar in mijn ogen is dit meer symptoom bestrijding, immers waarom hebben we überhaupt CO2 uitstoot. Dat is NERGENS voor nodig.
Immers als we voor 100% duurzaam gaan, en met de huidige technisch is dat ALLANG mogelijk, dan hebben helemaal geen CO2 uitstoot meer. Ook is er meer dan voldoende duurzame energie (8000x meer dan we nodig hebben). Het mooie van deze vorm van energie is dat je deze gewoon thuis opwekken met eigen PV panelen, zonnecollectoren of door lid te worden van een wind-coöperatie. Power to the people dus! En dat wordt nu dus duidelijk gedwarsboomd in Nederland.
Ook is inmiddels duidelijk dat de langdurige hoge olieprijs vlak voor de financiële crisis er mede voor gezorgd heeft dat we een financiële crisis gekregen hebben. De verwachting is ook dat zolang onze economie nog hoofdzakelijk afhankelijk is van fossiele brandstoffen dat we NIET uit deze crisis komen. Door peakoil is er nu al een structureel tekort aan olie, kortom de economie die hoofdzakelijk draait op olie kan niet meer groeien. Sterker nog, de economie wordt geforceerd om te krimpen met alle gevolgen van dien. Dit peakoil proces is onomkeerbaar. De eerste tekenen zie je nu al, de olieprijs was begin dit jaar 33 euro (door de sterk gedaalde vraag naar olie vanwege de crisis), nu is de olieprijs, midden in de crisis al meer dan verdubbeld (meer dan 70 euro, dat is hoger dan tijdens de orkaan Kathrina!). Dan zou bij iedereen die economie gestudeerd heeft alle alarmbellen moeten afgaan: het aanbod moet dus afgenomen zijn.
De enige manier om aan deze negatieve spiraal te ontsnappen is in te zetten op een 100% duurzame samenleving. Het wordt tijd dat wij als burgers gaan eisen van onze overheid dat we stoppen met fossiel en serieus gaan inzetten op duurzaam. Het invoeren van een feed-in tarief, het vereenvoudigen voor het afgeven van vergunningen voor windturbine locaties en het toestaan van zelflevering zou hier een eerste stap in de goede richting zijn.
November 7th, 2009 at 6:58 pm
Ik zou trouwens niet durven om mensen hun energieverbruik te veroordelen, ik gebruik zelf ook nog voor allerlei zaken energie, niets gebruiken kan maar op een manier, dan moet je jezelf van kant maken. Maar wat ik meer duidelijk wou maken is dat mensen vaak geen flauw idee hebben waar het energieverbruik naar toe gaat.
Of besparen wel / niet nodig is voor een 100% duurzame energievoorziening; reken maar van wel. Gemiddeld electriciteitsverbruik is 3500 kwh. Voor verwarming is het zomaar 1800 kuub gas (18000 kwh). Nog 20.000 autokilomters geeft 1600 liter brandstof (+/- 16000 kwh). Dus sja, conclusie: besparen is nodig.
November 8th, 2009 at 11:36 am
Ik vind het… bijzonder dat op een zichzelf duurzaam noemende website als Olino de stelling “besparen is niet nodig” wordt aangehangen, terwijl dat toch een onlosmakelijk onderdeel is van het begrip “duurzaamheid”.
Ik lees in het artikel dat de schrijfster het eens is met de stelling “ik wil best iets doen voor het milieu, maar het moet wel leuk blijven.”.
Mag ik dat uitleggen als “ik wil best iets doen voor het milieu, maar ik wil wel kunnen blijven doen wat ik wil”? Kun je me uitleggen hoe je die gedachte kunt rijmen met duurzaamheid? Duurzaamheid is – naar mijn mening – meer dan alleen zonnestroompanelen op je huis, LED-lampjes in de woonkamer en een lidmaatschap van de Windvogel. Naast Peak Oil zitten er ook tekorten aan schoon drinkwater (google maar naar ‘Peak Water’), vruchbare bodem (google maar naar ‘Peak Soil’) en diverse mineralen (google maar naar ‘Peak Minerals’) aan te komen. Lees daarna maar eens het boek ‘Peak Everything’ van Richard Heinberg, ik vermoed dat dat je wel af zal helpen van de overtuiging dat er ‘energie genoeg’ is.
Mensen veroordelen over hun energieverbruik zou ik ook niet durven, ten eerste ben ik als verwende westerling zelf geen heilig boontje en ten tweede is het niet aan mij om iemand voor wat dan ook te veroordelen, maar ik probeer te begrijpen dat een site die zegt duurzaamheid te promoten de echte onderliggende topics toch een beetje laat liggen.
Ik was laatst op een bijeenkomst over duurzaamheid in Amsterdam, en daar ging het vooral over ‘spullen’; ik kreeg sterk de indruk dat de sprekers, maar ook een gedeelte van het publiek, het idee hadden dat als we nu maar ‘objecten gaan vervangen’ (fossiele auto door elektrische auto, gloeilamp door LED-lamp, CV-ketel door HRe-ketel, etc.) we KLAAR zouden zijn zodat we die vervelende duurzaamheidsdiscussie eindelijk eens achter ons zouden kunnen laten. Die mensen zijn krijgen denk ik uiteindelijk een heel nare verrassing. Aan het einde van de bijeenkomst werd dit feit door een paar vragenstellers nog even aangeroerd en het was duidelijk dat de organisatie daar niiet goed raad mee wist.
Begrijp met niet verkeerd: de artikelen op deze website zijn veelal erg interessant en kunnen mensen echt wel op goede ideeën brengen op het gebied van duurzaamheid, maar pas op dat je niet alleen schrijft wat mensen willen horen. Voor échte duurzaamheid is veel nodig, meer dan waarmee je je op dit moment populair maakt.
November 8th, 2009 at 2:43 pm
Jeroen Haringman schrijft mooi neer wat ook mijn eerste gedacht was bij het bovenstaande artikel.
Het – volkomen onterechte – technologie-optimisme dat er uit spreekt getuigt van weinig kennis van werkelijke duurzaamheid en er spreekt een zeer hoog gehalte ‘ik wil vooral mijn zin blijven doen’ (maar ben toch zo goed bezig) uit.
Ook de uitspraak ‘ik ben al 100% duurzaam’ en ‘er is genoeg duurzame energie’ is veelzeggend.
Laat het duidelijk zijn, dat er voldoende duurzame energie is, is voorlopig zuiver theoretisch. Het zal zelf met de nodige inspanning nog decennia duren voor al onze energie ‘duurzaam’ is en tot dat moment dringt zuinigheid zich op.
100% duurzaam is Angels Cornellana Morros in ieder geval niet. ‘Groene stroom’ is – hoewel veel beter dan ‘klassieke stroom – ook niet 100% duurzaam en haar energieverbruik is in de verste verte niet 100% duurzaam.
Bijna alle gebruikte technologieën voor de productie van ‘groene energie’ hebben nog behoorlijke nadelen. Om daar één voorbeeld van te geven: http://www.youtube.com/watch?v=9srPoOU6_Z4&feature=player_embedded
Dit is dagelijkse praktijk, en hiermee zeg ik niet dat ik tegen windmolens ben, wel dat het overal plaatsen van windmolens ook niet acceptabel is en dat er grondig over de plaatsing nagedacht dient te worden. De plaatsing van windturbines in de zee geeft daarbuiten ook nog problemen voor zeezoogdieren (onderzees lawaai) en ook andere technologieën zijn niet vrij van nadelen (b.v het gebruik van giftige stoffen, broeikasgassen, … bij de productie van foto-voltaïsche cellen).
Ook – en dat heeft Herman J. al mooi aangetoond – gebruikt een mens veel meer elektriciteit en energie dan enkel de energie die rechtstreeks uit het stopcontact komt. Verplaatsingen (auto, vliegtuig), de productie van materialen en voeding, de recyclage vraagt nog veel meer energie en die energie wordt echt niet 100% duurzaam geproduceerd, ook niet met een contract bij de Windmolen.
Hoe men het ook draait of keert, ook met toepassing van moderne technologieën is het consumptiepatroon van vele mensen niet duurzaam houdbaar. Het zich veelvuldig over lange afstanden verplaatsen maakt een onderdeel uit van een niet-duurzame levenswijze.
Ik zou liever een positievere boodschap kunnen brengen (want wat zou het leuk zijn om zoveel te kunnen vliegen, consumeren, … als men wilt zonder dat dit onaanvaardbare gevolgen heeft voor deze planeet), maar een nuchtere benadering van de werkelijkheid, uitgaande van realistische cijfers laat slechts de voorgaande conclusie toe. We zullen – willen of niet – moeten consuminderen. En wat we consumeren, dat kan en moet dan duurzaam gebeuren.
November 8th, 2009 at 7:35 pm
Ik vrees dat consuminderen alleen via overheidsregulering te bewerkstelligen is.
Het is mijn overtuiging dat het gros van de mensen niet bereid is te consuminderen. Een stijgende welvaart leidt tot een stijging van consumptie en verspilling.
Er zijn zeker mensen die niet meegaan met de kudde. Maar zolang zelfcontrole vereist is, zullen de meeste mensen zich niet kunnen inhouden. Ze kiezen voor gemak en luxe zodra ze het zich kunnen permitteren.
De vraag is of de overheid wil ingrijpen (d.m.v. financiële drempels). Het lijkt mij goed om voor alle luxe artikelen terug te rekenen naar de werkelijke kosten.
Een CO2 tax voor de totale energiekosten van een product en eventueel aanvullende belastingen voor het tegengaan van verontreiniging met giftige stoffen.
Onze materiele ‘welvaart’ zal zeker teruglopen. Het zou me echter niets verbazen als we weer wat meer waardering krijgen voor de spulletjes die we hebben en het nieuwe dat we kopen.
Eigenlijk verwacht ik niet dat de overheid op die manier ingrijpt. Er zijn teveel ‘belangen’ in het spel.
Dat brengt mij tot mijn persoonlijke slotconclusie:
‘De mens’ kan alleen gered worden door technologie. Zo niet, dan zijn de rapen gaar.
November 8th, 2009 at 10:20 pm
@ Kris,
de mens kan niet gered worden door technologie alleen. Degene die dat beweren maken zichzelf en anderen vrees ik iets wijs.
Met de rest van wat je schrijft ben ik het wel eens. M.a.w als de mens niet vrijwillig consumindert, de overheden de bevolking er niet toe ‘dwingt’ en technologie de problemen niet kan oplossen (wat volgens mij als een paal boven water staat) zullen we diep in de problemen geraken. Vroeg of laat zullen we door externe factoren wel gedwongen worden onze levensstijl aan te passen maar spijtig genoeg zal een deel van de mensheid (nog een veel groter deel dan nu) reeds lang een zware tol hebben betaald voor ons gebrek aan zelfcontrole (in combinatie met het naïeve geloof in technologie). De kans dat die tot vooral betaald wordt door de mensen die niet verantwoordelijk zijn voor de overconsumptie van de mensheid is reëel.
Maar zelf als men wel gelooft dat technologie een minder onrealistische oplossing is dan een verandering van levenswijze, dan nog vind ik dat men tegen mensen als Angels Cornellana Morros mag vertellen dat het verhaal dat zij vertellen niet klopt en getuigd van weinig kennis van de werkelijke problemen.
November 9th, 2009 at 1:32 am
@JeroenH en @Renaat,
Begrijp me niet verkeerd, ik ben natuurlijk ook voor energiebesparing. Hiermee kan men heel snel tot een reductie van het energieverbruik komen wat direct tot gevolg heeft dat je daardoor minder CO2 gaat uitstoten. En dat kan best leuk zijn, ik heb zelf mijn hele dak vol PV panelen liggen, heb mijn huis vol spaar -en led lampen, heb een A++ koel/vries combinatie en ik zet apparatuur uit wanneer ik het niet gebruik. Dit heeft bij mij een hele forse besparing opgeleverd.
Het punt wat ik wilde maken is dat het belachelijk is dat we überhaupt nog fossiele brandstoffen verbranden. Technisch is het allang mogelijk om dit te vervangen door een 100% duurzame energieopwekking. Als je dieper in de materie duikt dan ontdekt je dat er 8.000 x zoveel zonne-energie beschikbaar is en 1000 x zoveel windenergie dan we jaarlijks nodig hebben. Deze kunnen elkaar overigens prima aanvullen.
Als we 20 jaar geleden verstandig waren geweest en overgeschakeld waren op 100% duurzame energie voorziening dan had besparen op mijn energieverbruik vandaag geen enkele invloed op de CO2 uitstoot omdat die dan al op 0 staat. Immers als je met duurzame energie ook weer duurzame energieopwekkingsmiddelen bouwt dan heb je ook geen CO2 uitstoot.
Vaak hoor je nog als “reden” om niet massaal over de schakelen op duurzaam omdat duurzaam te duur zou zijn. De Nederlandse vertaling van Renewable Energy is dan ook niet zo handig gekozen. Echter niemand heeft het erover dat de olie, gas en kernenergie productie gesubsidieerd is. Verder sterven er in Nederland jaarlijks meer dan 10.000 mensen door de uitstoot van fijnstof uit kolencentrales en auto’s. Die kosten worden niet verrekend in de kostprijs. Hetzelfde geldt natuurlijk voor de uitstoot van CO2, ook dat wordt bijna kosteloos toegestaan (lees het Stern report maar eens wat de economisch impact is van climate change). Als we de werkelijke maatschappenlijke kosten zouden verwerken in de kWh prijs van zou kolenstroom meer dan 1 euro /kWh kosten (wind op land zit tussen de 0,04 – 0,07 euro /kWh). Kortom duurzame energie is al het goedkoopste alleen dat wordt zo niet verrekend.
Het andere punt over “resource depletion” is ook een zeer belangrijk aspect. Dit kunnen we aanpakken door producten te gaan maken waar recycling onderdeel is va de product lifecycle: Cradle-to-cradle.
Over het punt van windenergie: we zullen een keuze moeten maken. Willen we onze elektriciteit uit kolencentrales laten komen met als gevolg enorme hoeveelheden CO2 uitstoot en fijnstof in onze atmosfeer of accepteren we windturbines in onze leefomgeving die mede kunnen gaan zorgen voor een 100% duurzame samenleving.
Over je video met de vogel die tegen een windturbine aanvliegt dat is natuurlijk heel erg om te zien. Echter dit moet je relativeren. Studies van Europa en de Verenigde Staten laten zien, dat de gemiddelde kans op een botsing met een windturbine niet meer dan 2 vogels per turbine per jaar is. Deze getallen moet je in verhouding zien met de miljoenen vogels die jaarlijks gedood worden door elektriciteitskabels, katten, bestrijdingsmiddelen en het autoverkeer. Zie ook het artikel De toekomst scenario’s voor windenergie in de werelderbruik komen wat direct tot gevolg heeft dat je daardoor minder CO2 gaat uitstoten.
November 9th, 2009 at 9:23 am
@Jeroen van Agt: Jij schrijft in je reactie “ik ben natuurlijk ook voor energiebesparing” en “dat het belachelijk is dat we überhaupt nog fossiele brandstoffen verbranden”.
De schrijfster van artikel schrijft “ik wil best iets doen voor het milieu, maar het moet wel leuk blijven.” wat naar mijn mening uit te leggen valt als “ik wil best iets doen voor het milieu, maar ik wil wel kunnen blijven doen wat ik wil”.
Wat de schrijfster van het artikel schrijft – en vooral wat ze er volgens mij mee bedoelt – staat haaks op wat jij nu schrijft. Ik probeer er achter te komen hoe jij deze spagaat ziet.
Nogmaals: ik beoordeel of veroordeel niemand, iedereen moet doen wat hij of zij leuk of goed vindt, maar snap je dat ik een paar keer per jaar naar Spanje heen en weer reizen – ik neem aan per vliegtuig – moeilijk te rijmen vindt met het concept duurzaamheid?
Je reactie is een mooi stuk text, waar ik het grotendeels mee eens ben, maar het is geen reactie op mijn vraag…
November 9th, 2009 at 9:31 am
Graag zou ik electrisch vliegen, of varen op stroom en wind en hier ten lande een huurauto op stroom kiezen, om alles te vullen met de energie uit een windmolen waarin ik heb geïnvesteerd. Helaas KAN dat niet. Simpelweg omdat er nog geen electrische (intercontinentale) vliegtuigen zijn, (cruise)schepen nog niet op wind varen en huurauto’s niet verder dan hybride komen (en al voor het komende jaar zijn volgeboekt door op belastingvoordeel beluste leaserijders).
CO2 uitstoot compenseren door méér in windenergie te investeren dan ik aan stroom verbruik werkt ook niet; stroom uit deze extra investering wordt als groene stroom verkocht en drukt dus niet effectief wat grijze stroom van het net.
Toch moet ik CO2 uitstoten om bepaalde reizen te kunnen maken. Elders maximaal besparen op CO2-uitstoot is dus mijn enige alternatief. Of is er nog een optie?
Er is energie genoeg, we zijn alleen zo slecht in staat om het te oogsten en op te slaan.
November 11th, 2009 at 6:44 pm
@Jeroen van Agt: Had je mijn vraag gezien?
November 12th, 2009 at 6:00 am
@JeroenH,
De spagaat waarover je spreekt is kleiner dan je denkt. Zoals ik in mijn vorige reactie aangaf ben ik een voorstander om zeer snel te starten met het afbouwen van het gebruik van fossiele brandstoffen. Technisch is allang mogelijk, we moeten het gewoon gaan DOEN. Daarvoor moeten de volgende stappen genomen worden:
Iedereen kan hier eenvoudig aan meehelpen door zelf je eigen elektriciteit te gaan opwekken met PV panelen, lid te worden van een wind-coöperatie en de politiek te dwingen om stap 1 t/m 3 grootschalig te gaan doorvoeren.
Als we bovenstaande stappen doorlopen hebben dan hoeven we geen fossiele brandstoffen meer te verbranden. We kunnen dit process versnellen door energie te gaan besparen op plaatsen waar het nu onnodig verspilt wordt:
Het is een persoonlijk keuze van iemand om te bepalen of er onnodig energie verspilt wordt. Ik denk dat het opzoeken van je familie in Spanje daar zeker niet onder valt.
Je ziet dat er nu sterk aangestuurd wordt om energie te besparen, dat is natuurlijk een goede zaak. Hier valt veel winst te halen (ik spreek ook uit eigen ervaring). Maar je kunt ook te ver gaan door mensen een schuldgevoel aan te praten dat ze hun familie in buitenland niet meer mogen opzoeken of niet meer op vakantie mogen gaan.
In mijn ogen kun je beter de OORZAAK van de problemen aanpakken: stop met fossiel.
Dus geen nieuwe kolencentrales in Nederland, introduceer een CO2 belasting die zo hoog is dat elke vorm van fossiele energie opwekking duurder is dan duurzame opwekking (en gebruik dit geld 1 op 1 voor bedrijven te laten omschakelen, duurzame opwekking moet voor hen economisch voordeliger uitpakken), bouw grote windmolen parken in de Noordzee (en exporteer het overschot naar het buitenland, dit kan de aardgas baten volledig vervangen), geef vergunningen voor windmolens op land (maak de burgers betrokken door zelflevering toe te staan), voer het feed-in tarief in voor o.a. PV, stimuleer het overschakelen naar warmtepompen (waarom hebben niet alle nieuwe wijken in NL verplicht een (centrale) warmtepomp installatie), verhoog de accijns op benzine nog verder en gebruik dit geld 1 op 1 om ervoor te zorgen dat er goede elektrische betaalbare alternatieven komen.
November 13th, 2009 at 11:18 pm
“Het is een persoonlijk keuze van iemand om te bepalen of er onnodig energie verspilt wordt. Ik denk dat het opzoeken van je familie in Spanje daar zeker niet onder valt.”
Dat hoor je me ook niet zeggen 🙂 Wij gaan ook wel eens naar het buitenland, maar dat doen we zo veel mogelijk met de trein. Treinen rijden, zoals je weet, in Europa overwegend op elektriciteit en dat KAN duurzaam opgewekt worden. Je kunt ook met de trein naar Spanje maar dat is duurder en dat duurt langer, dus daarom kiezen de meeste mensen daar niet voor. Nu weet ik toevallig dat de schrijfster met het vliegtuig gaat, een manier van transport die, hoewel zuinig met fossiel energie per passagierkilometer, door de snelheid en de veel te lage belastingen uiteindelijk uitnodigt tot een hoog fossiel energieverbruik. Zij schrijft dat “het wel leuk moet blijven” en daaruit leidt ik af dat ze dit niet op wil geven.
De spagaat die ik bedoel is dat deze website aan de ene kant duurzame opwek en energiebesparingen propageert, maar aan de andere kant volstrekt onduurzame (en ook nooit duurzaam te maken) praktijken als veelvuldig met het vliegtuig reizen goedkeurt. Jij ziet die spagaat als niet zo groot, ik juist wel. Ik probeer te begrijpen hoe mensen het voor zichzelf in hun hoofd op orde krijgen om een paar duizend kWh te duurzaam op te wekken met zonnestroompanelen en participatie in een windturbine, maar vervolgens een paar MILJOEN kWh aan fossiele energie op te stoken aanvliegreizen.
Begrijp me goed: ik veroordeel niemand, en ook ik ben geen heilig boontje, maar het iets wat ik probeer te begrijpen. Naar eigen zeggen is het motto van jullie website “Olie Nee!”, en ik probeer het door het deurtje van mijn gedachten te krijgen hoe je dat, als website, kunt rijmen met het goedkeurend schrijven over regelmatig verre vliegreizen maken…
“In mijn ogen kun je beter de OORZAAK van de problemen aanpakken: stop met fossiel.”
Heel juist! Je zegt het zelf al. “Stop met fossiel”. Zie je de spagaat met “het moet wel leuk blijven/ik wil wel blijven vliegen”? (jij weet net zo goed als ik – wellicht nog wel beter – dat vliegen een aflopende zaak is, dat IS niet écht duurzaam te maken in de komende decennia)
Ik ben trouwens ook wel benieuwd wat de schrijfster hier zelf over te zeggen heeft. Ik neem aan dat ze wel meeleest in de comments, ik nodig haar graag uit om zelf ook te laten weten wat haar gedachten hierover zijn.
November 15th, 2009 at 3:13 pm
Interessante discussie, veel is al gezegd. En dat is goed.
Even een teaser dan. De kernenergie industrie heeft in de vijftiger jaren veelvuldig lopen kwaken dat hun Zegen Voor De Mensheid elektriciteit vrijwel gratis zou gaan maken, “too much to measure”. En dus vet bevorderd diende te worden, want (zo was de implicatie), Utopia lag om de hoek, en er hoefden alleen maar een hoop kernsplijters her en der neergegooid te worden, en God Zou Zien Dat Het Goed Was.
Wat een deceptie is dat geworden, en dat heeft maar een paar decennia geduurd! De “hypermoderne volgende generatie splijter to be” Olkiluoto is een financieel drama aan het worden, en desondanks weten slimmerikken uit de business hun CO2 “nul” argument (waar hebben we dat eerder gehoord…) maximaal uit te baten om de druk op de samenleving nog effekes vet op te voeren. Bouwen die Nukes, is de boodschap, dan komp alle goe, en hebben we die malle “dure” hernieuwbaren helemaal niet meer nodig….
Verander in bovenstaande nukes in installaties voor de omvorming van de monumentaal BESCHIKBARE hoeveelheid zon, wind, water, geothermie, etc. in voor menselijke doeleinden BRUIKBARE vormen van hernieuwbare energie” (zijnde in deze volgorde: motor”brandstoffen”, warmte, en dan pas elektriciteit). En je weet dat je jezelf zit te besodemieteren, want die transitie zal zeker niet (a) zonder slag of stoot gaan, (b) ook zeer veel tijd, energie (!) en kapitaal (!) kosten (want vrij beschikbare oneindige bronnen is beslist niet hetzelfde als de beschikbaarheid van voor de mensen bruikbare vormen van hernieuwbare energie – laat staan op de momenten dat je die het hardst nodig hebt), en (c) beslist niet “zomaar” geschieden, ook al zou het technisch allemaal mogelijk zijn. Net zoals “het bereiken van de stopcontactprijs bij zonnestroom” (de vaak slecht begrepen grid parity) beslist NIET “zomaar” zal leiden tot een revolutie in de markt” (anders gesteld: “dan is de sector klaar en dan gaat alles vanzelf”). Het is erg naïef om dat te veronderstellen.
Luchthartig doen over een “makkelijke” transitie naar 100% hernieuwbaar is gevaarlijk. Even duidelijk stellen: Ik geloof ook in de honderd procent duurzame energie MOGELIJKHEID en bevorder die dagelijks op mijn website voor een ieder die dat wil horen. Maar de weg er naar toe zit bomvol valkuilen, gifadders, prikkeldraad, piraten, slagbomen, piranhas, waanzinnig machtige, en onder een dekentje met de politiek liggende belanghebbende fossiel/nucleaire concerns, doodlopende stegen, “lage energieprijzen” predikende vrije markt fetisjisten, en noem maar op.
Dat die hernieuwbare weg beslist ook door Nederland ingeslagen MOET worden staat ook voor mij als een paal boven water (een groot deel van de wereld is al op weg in de goede richting en NEEderland heeft het nakijken). Jammer alleen dat ons land aan een extreem besmettelijke gasvloek leidt en er maar twee ingenieurs in de Tweede Kamer zitten die nog een beetje snappen hoe “het” zit, dus dat schiet niet zo op, om het voorzichtig te zeggen…
Maar claimen dat we d’r dan “in het ideale bereikbare geval” maar op los mogen blijven leven, al is het “op (vermeend) duurzame wijze”, zoals de kernenergie lobbyisten de samenleving nog niet zo lang geleden hebben voorgehouden (Zuipt Allen Elektra!): dat gaat er bij mij niet in.
Vandaar dat het energieverbruik van mijn partner en ik op niveau’s van een derde tot een vijfde van een “gemiddeld huishouden” ligt. Dat we op alle niveaus bewust en zuinig blijven leven (zelfs de stadswarmte unit, die van fossiele restwarmte [“afval”] gebruik maakt, staat nog uit), al hebben we (spaar)geld zat. Dat we bewust geen auto hebben (ik heb geen rijbewijs, nooit behoefte aan gehad). En dat het vliegtuig, zelfs al zou dat bomvol hyperduurzaam geproduceerde biokerosine (tax-free????) worden gepropt, voor ons nooit een optie zal worden. Vandaar dat we, als we naar het buitenland gaan, zelfs al is dat Spanje (ongeveer de limiet die we aan zouden willen gaan), en zelfs al is dat tien maal zo duur dan het vliegtuig, de trein nemen. En zelfs die “met mate”. (“Met mate” is ook een relatief en betrekkelijk begrip, door iedereen anders ingevuld)
Omdat een volkomen op hol geslagen mondiale samenleving die zich mobiliteits-geil gemotoriseerd over en boven het aardoppervlak zal en in toenemende mate gaat begeven een ecologische ramp van megaproporties zal betekenen. Uiteraard niet voor onze planeet Gaia zelf, die kan wel tegen een stootje en wist de schande uiteindelijk duivan haar aangezicht als ze d’r een paar duizend/miljoen jaar de tijd voor krijgt. Maar enig humane samenleving die zichzelf niet onder controle krijgt en exponentieel blijft verbruiken (“hernieuwbaar” of niet), schrijft haar eigen in memoriam op behoorlijk korte termijn.
Voorbeeldje. Bij dunnelaag PV modules zullen de elementen Telluride, Indium en Gallium bij grootschalige uitrol van hernieuwbare elektriciteitsopwekking nodig voor de dan blijkbaar “toegestane” (“want hernieuwbaar”) ongebreidelde elektriciteit vreterij de eersten zijn die voor grondstofproblemen gaan zorgen. Als door de enorme consumptie van LCD schermen de PV-sector niet de pas afgesneden gaat worden bij het verbruik van Indium (waar diverse “promising” PV technieken voor 100% afhankelijk van zijn…). Dan heb ik het nog even niet over de monsterachtige hoeveelheden aluminium die benodigd zullen zijn om al die her en der neer te plempen (…) modules in te framen, zelfs al haal je dat uit de recycling. Dat laatste kost ook energie, zij het veel minder dan primaire productie, maar er zijn veel meer partijen geïnteresseerd in gerecycled aluminium… Dan heb ik het nog niet eens over de absurde hoeveelheden floatglas gehad voor dat soort modules, begint nu al een probleem te worden (veel [fossiele] energie in het proces gebruikt!). Bij de superlaag geprijsde CdTe modules van First Solar schijnt het glas al de grootste kostenfactor te zijn… Vooralsnog zijn er geen plannen voor floatglas productie naast bijvoorbeeld een CSP centrale (die al duur en complex genoeg zijn) ergens in de woestijn, dat glas moet ook weer allemaal afgevoerd worden, tenzij je d’r ook nog voor zou kiezen om een complete modulefabriek naast het al monsterachtige grote complex neer te zetten. In theorie is zo’n “duurzaam breeder concept” zonder meer voorstelbaar. Dat gefinancierd laat staan uitgevoerd krijgen is een compleet ander verhaal. Al helemaal in crisistijd.
Enzovoorts. We leven op een eindige planeet met blijvend beperkte (bij grootschalige inzet steeds moeilijker en energie intensiever te winnen/recyclen) resources. Zon is er genoeg. Het oogsten van de potentie is echt een totaal ander verhaal. Daar moet nogal wat aan efficiency verbetering voor worden gerealiseerd. Dat geschiedt weliswaar stapsgewijs, van procentpuntje, tot procentpuntje (with lots of effort). Of die de energievreterij van een moderne, er op los levende samenleving kan bijhouden, mag u zelf invullen…
De Aarde biedt genoeg voor de behoeften van iedereen. Maar is te klein om aan de hebzucht van weinigen tegemoet te kunnen komen. Vrij naar Gandhi.
Tot slot: “milieu” is (voor mij) niet een of ander vaag iets wat “buiten mezelf ligt”, waar ik naar verkiezing “iets voor zou willen doen dan wel voor zou willen laten”. Milieu, dat ben ikzelf. Omdat ik aan mezelf (, mijn partner en mijn medemensen) denk en zuinig leef, spaar ik dus ook dat vaak onbegrepen “milieu”…
November 17th, 2009 at 8:13 pm
Jammer dat de schrijfster zelf nog niet gereageerd heeft…
November 29th, 2009 at 8:09 pm
@mvdsteen
De Windvogel gaat uit van de zienswijze zoals door Angels beschreven: eigen windmolen, eigen energie (zoals ook met zonnepanelen op het dak). En die zienswijze wordt zelfs door de toenmalige DtE ondersteund, daar is schriftelijk bewijs van.
Die zienswijze is nogal zwak en wel om 2 redenen:
1) Ik wordt lid van de coöperatie en koop een aandeel Ford. Kan ik dan belastingvrij energie krijgen en een Ford (taxfree) kopen? Ik dacht het niet. Het kan niet op die manier.
2) Dat systeem gaat uit van subsidies zoals ook eerder door mij genoemd. Vind jij dat windmolens op subsidie moeten draaien? Ik vind van niet. En het maakt de windenergie ook bijzonder afhankelijk. Een algemene CO2 heffing is zoveel beter dat er juist daar tijd in gestoken moet worden.
Overigens heeft de REB het doel efficiënt gebruik te maken van energie. Waarom zou je windenergie minder efficiënt gebruiken? Juist de verlaging van de prijs van energie zou funest zijn voor besparingen en het rendabel maken van alle alternatieve energie. Zonnepanelen voor de eindgebruiker bijvoorbeeld.
November 29th, 2009 at 9:18 pm
@Patje
Ad 1) bij zelf telen van gewassen mag het wel. En de zienswijze van het zelf hebben van een grote (efficiente) windmolen is dan een kleine uitbreiding op een paar fronten, nl met meerdere mensen en nl niet achter de meter. Het is zeker de moeite van het proberen waard.
Jij vergelijkt het met het kopen van een aandeel Ford. Toch is dat anders, want een aandeel Ford daarmee ben je nog geen juridisch eigenaar.
Ik geef toe dat ik geen juridisch expert ben, alleen de vergelijking die jij met Ford maakt zie ik niet zo. En ik vind het (alsnog) geen slecht idee om deze insteek te pakken, vermits er geen misbruik van gemaakt kan worden. Als dit idee makkelijk zou kunnen worden toegepast op allerlei zaken (en ik zou willen dat een juridisch expert dat verifieert) dan lijkt het me geen goed idee. Alleen ik heb dat laatste nog niet gehoord.
2) Zoals ook al eerder gezegd (zie opmerking 3), een CO2 tax zou kunnen. Alleen je maakt de overheid er wel weer afhankelijk van. Een item om op te letten wanneer je een CO2 tax invoert. Een voordeel van een CO2 tax is ook dat ie, op echt duurzame middelen, ook heel laag is. Dan kunnen we er meteen ook veel van gebruiken.
January 27th, 2010 at 4:16 pm
Spijtig om vast te stellen dat er hier iemand een artikel mag neerpoten met zeer gebrekkige redeneringen maar het blijkbaar niet nodig acht om op enige van de kritiek te reageren, ik vind het erg zwak.
In ieder geval, voor zij die denken dat consumptie geen probleem is, zolang we maar milieuvriendelijk consumeren en dat welvaartsgroei met de juiste technologie blijvend mogelijk is raad ik aan de volgende video te bekijken: http://www.youtube.com/watch?v=F-QA2rkpBSY&feature=player_embedded
Weliswaar gaat deze video over bevolkingsgroei en het gebruik van olie en kolen maar iedereen die deze film begrijpt zal automatisch tot de conclusie komen dat ook met toepassing van zogenaamde ‘duurzame energiebronnen’ consuminderen een essentiële zaak is, zowel omdat we nooit zullen toekomen met duurzame energiebronnen als ons energieverbruik blijft stijgen, maar ook omdat hetzelfde verhaal opgaat voor allerhande andere grondstoffen dan olie, kolen, … (grondstoffen welke vaak belangrijk zijn voor onze moderne technologie).
February 16th, 2010 at 10:19 pm
Ook, nu twee weken later, heeft de schrijfster van het artikel zich niet verwaardigd op de comments hier te reageren. Jammer.
Ik ben namelijk altijd bereid aan te nemen dat ik het niet (helemaal) goed zie, en daar zouden steekhoudende argumenten van de schrijfster mij misschien op kunnen wijzen. Door het stilzwijgen neemt de geloofwaardigheid van dit artikel sterk af.
Bij deze nogmaals de uitnodiging aan de schrijfster om op de kritieken te reageren.