OliNo

Duurzame Energie

Wasdroger vs droogrek

Geplaatst door Marcel van der Steen in Energiebesparing, Niet-duurzaam Geef een reactie

Onlangs is er op Jeroen’s werk een discussie gehouden over de energie-efficiëntie van een condens-wasdroger en een droogrek; de condens-wasdroger zou efficiënter of op zijn minst even efficiënt zijn. Een interessante stelling, die onderzoek behoefde.
Plaatje van wasdroger en droogrek

Warmte voor de was en het huis

De stelling is gebaseerd op het volgende: het drogen van de was op een wasrek in huis ontrekt warmte door het verdampen van het water, ongeveer 1,5 – 2 liter per droogbeurt. Deze warmte moet je weer bijstoken met de ketel. Als je een condens-droger gebruikt in huis dan wordt de warmte die vrijkomt weer benut in je huis (minder stookkosten).

Elektrische Was-condens-droger

Eerst eens uitgezocht wat een was-condensdroger eigenlijk is. Ik vond een leuke uitleg en plaatje op het internet en licht even toe.
Plaatje van condensdroger
Figuur 1: de condensdroger en zijn onderdelen

Allereerst wordt lucht in de droger elektrisch verwarmd middels een verwarmingselement. Een ventilator blaast deze warme lucht langs de (vochtige) kleding en kan het vocht in de kleding in zich opnemen. De warme vochtige lucht komt ergens in de droger terecht waar het middels een warmtewisselaar zijn warmte afgeeft. Doordat de lucht afkoelt kan het niet meer zoveel waterdamp bevatten en het waterdamp condenseert als water, dat wordt afgevangen in een bakje. Daarna is de lucht weer ontdaan van waterdamp en wordt weer opgewarmd en opnieuw ingezet voor een volgende cyclus. Er is dus een luchtcircuit in de droger zelf dat herhaaldelijk gebruikt wordt voor een droogcyclus.
De warmtewisselaar neemt omgevingslucht in, die koeler zal moeten zijn dan de lucht die in de condensdroger zelf voor de cyclus gebruikt wordt. Deze omgevingslucht neemt dan de warmte van de zogenaamde cycluslucht over en verlaat als warme lucht de condensdroger; er komt dus warme lucht uit de condensdroger.
Verder is er nog een motor die de trommel laat draaien waar de kleding in zit.

Als je nu mooi na het drogen het opgevangen water dat in het bakje zit, wegspoelt dan ben je van het water af (laat je het staan, dan zal ook dit water uiteindelijk verdampen en verliezen we alsnog energie). Verder is de kleding droog en de wasdroger heeft de warmte die het nodig had om de kleding droog te krijgen, uiteindelijk afgestaan aan de omgeving van de ruimte waar het instaat. Dit geldt ook voor de motor en de ventilator. Deze gebruiken ook elektriciteit en dragen uiteindelijk bij aan de warmte van de omgeving.

Het droogrek

Hier is het principe wat eenvoudiger. Er moet lucht rondom de was zijn die minder vocht bevat dan de was zelf, en dan zal het water in de kleding langzaamaan verdampen en als waterdamp in de lucht eromheen komen. Het verdampen van water kost nu eenmaal energie, die aan de omgevingslucht wordt onttrokken. Resultaat is dat de omgevingslucht koeler wordt.

De zomer

Een vergelijk van beiden in de zomer is als volgt: het droogrek staat waarschijnlijk buiten en anders wel in een overdekte ruimte. De warmte die het aan de omgevingslucht onttrekt gedurende het verdamen van het water uit de kleding is geen probleem; het is al warm genoeg.
De wasdroger daarentegen zal zijn stroom nog moeten hebben om de interne lucht cyclus op gang te houden, en zal dus warmte afgeven aan de omgeving. Is in de zomer niet nodig en zelfs ongewenst; misschien moet er wel extra gekoeld worden! Verder is het zo dat met warme omgevingslucht de wasdroger minder efficiënt werkt; de omgevingslucht wordt namelijk gebruikt in de warmtewisselaar om de interne vochtige lucht in de droger af te koelen. En het afkoelen lukt niet zo best met warme lucht. Dit zou een langere droogcyclusduur als gevolg hebben.

Kortom, in de zomer liefst een droogrek. Energetisch veruit het beste.

De winter

Het principe is dus als volgt. Met het droogrek moet verdamping plaatsvinden aan de omgevingslucht. Hierdoor koelt de lucht af en deze moet opgewarmd worden, met de centrale verwarming (meest gebruikt in Nederland).
De condensdroger gebruikt elektriciteit om de interne lucht (gebruikt voor de cyclus) te verwarmen, de motor en ventilator te laten draaien. Uiteindelijk zet alle elektriciteit zich om in warmte aan de lucht in de omgeving, en aan het water dat in het opvangbakje zit, dat waarschijnlijk nog handwarm is voordat het weggegooid wordt.
We zullen een beetje moeten rekenen om uit te zoeken wat het efficiënste is.

De analyse
Hierbij een voorbeeld van een condensdroogjob die Vincent voor me heeft uitgevoerd en gemeten. Er is 2,2 liter water opgevangen, dat handwarm was voordat het werd weggegooid (ongeveer 35 graden). Intussen heeft de droger 2,87 kWh verbruikt. Hij heeft nog een plaatje gemaakt van het verbruik.
/wp-content/uploads/2008/articles/condensdroger_vs_droogrek_verbruik_condensdroger_small.png
Figuur 2: het verbuik gemeten tijdens een condensdroog-job

Verbruik droogrek
Het droogrek zal dus 2,2 liter aan de omgevingslucht moeten laten verdampen. Met een verdampingswarmte van water van 2258 kJ/kg moeten we gaan rekenen. Ik heb 2,2 liter water die verdampt moet worden, en dat kost dan 2,2 x 2258 kJ = 5,0 MJ aan energie. Deze 5,0 MJ moet worden verwarmd door veelal centrale verwarming (op gas gestookt). Met een hoog rendementsketel haal je in de buurt van de 90 % rendement, dus je moet voor 5,6 MJ aan gas verbranden om het in warmte om te zetten.
Stel het rendement is slechts 70 % (oude ketel) dan moet je voor 5,0 MJ / 0,7 = 7,1 MJ als calorische waarde van gas verbranden.

Samengevat: afhankelijk van het rendement van de gasketel, stook je voor zo’n 5,6 MJ – 7,1 MJ aan gas per droogrekbeurt. Je houdt daarmee de temperatuur in de ruimte constant.

Verbruik elektrische condensdroogjob
2,87 kWh aan elektriciteit is gelijk aan 10,3 MJ. Daarvoor moeten fossiele bronnen verbrand worden. Dit gaat met een rendement van ongeveer 43 % in Nederland. Dus heb je primair een hoeveelheid energie nodig van 10,3 / 0,43 = 24 MJ.
Niet alle 10,3 MJ aan energie is gegaan in de opwarming van de omgevingslucht, maar ook wat in de opwarming van 2,2 liter water dat op ongeveer 35 graden is gekomen en toen weggegooid. Dit kost 2,2 liter(kg) x (35-21) graden x 4200 J/kg/graadC = 0,13 MJ aan energie. Dus houd je 10,2 MJ over aan warmte.

Samengevat: een condensdroger droogbeurt kost 24 MJ aan energie, en je levert daarmee 10,2 MJ aan warmte aan de omgeving, die daarmee opwarmt. Dus zonder het opwarmen van de omgeving meegerekend, heb je 13,8 MJ aan energie nodig om de condensdroger droogbeurt uit te voeren.

Conclusie

Wanneer je een elektrische condensdroger met een droogrek vergelijk op energie-efficiënt drogen, dan is het droogrek het efficiënste. Het verschil is nog veel groter in de zomer.

32 Reacties to “Wasdroger vs droogrek”

  1. mvx Says:

    Interessant artikel.

    Een ding ontbreekt nog: bij extra ventileren om het vocht uit de ruimte af te voeren, wordt het verschil toch wel verrassend klein….

    Misschien nog een suggestie voor een soortgelijke analyse: het warme rooster achter op een koelapparaat: wat kun je bereiken als je dit gaat gebuiken als voorverwarming voor sanitair water?

  2. mvdsteen Says:

    @ mvx
    Mbt extra ventilatie: stel je wilt de gehele ruimte ventileren na het drogen, met lucht van buiten die 0 graden is. Deze lucht moet weer gebracht worden op 21 graden. Dus de verwarming moet een delta van 21 graden bijverwarmen.
    Stel verder dat de ruimte 3 x 4 x 2,6 m3 is, dus 31 m3. 1 mol lucht neemt 22,6 liter in beslag, dus in 31.000 liter lucht in die ruimte zit 1372 mol lucht.
    Daarnaast is de warmte capaciteit van lucht bij typische ruimte condities 29,19 J/mol/K.
    Nu heb ik dus, om de ruimte te ventileren waarbij ik alle vochtige lucht van binnen vervang door 0 graden lucht van buiten, dus 1372 mol x 21 K x 29,19 J/mol/K = 0,84 MJ aan verwarming nodig.
    Weer met dezelfde gasverwarming met een rendement van 70 – 90 %, wil zeggen dat ik primair tussen 0,9 MJ tot 1,2 MJ extra nodig heb om de gehele ruimte te ventileren. Rond even af op 1 MJ.

    Dus inclusief ventilatie, kom ik met het droogrek tussen de 6,6 en 8,1 MJ terwijl met de condensdroger 13,8 MJ.

    Dit is in de ongunstigste situatie in de winter. In de zomer is het zowieso zonde om een condensdroger te gebruiken.

  3. polderjongen Says:

    Leuk. Maar wel een beetje kolder, natuurlijk.

    Was van de waslijn, of het nu regent of niet, kraakt dat het vriest of niet, onder het balkon van mijn bovenburen wordt mijn was gratis droog. Dan duurt het maar een paar dagen.

    Verder tof artikel, uiteraard.

  4. Jeroen8 Says:

    Hoi Polderjongen,

    Helaas heeft niet iedereen een balkon van zijn bovenburen waar je mooi je was onder kunt laten drogen….

    In mijn geval heb ik geen afdak of andere droge plek buiten waar ik in de winterperiode mijn was kan laten drogen, vandaar het droogrekje in huis.

    In de zomer maak ik met veel plezier gebruik van mijn droogmolen

  5. Pieter Says:

    @ mvx: Als je stookt met CV is de lucht sowieso te droog, en is dat beetje extra vocht in de lucht mooi meegenomen.

    Een ander algemeen punt: De meeste wasdrogers staan in badkamers, bijkeukens en zolders. Plekken waar meestal niet gestookt wordt. De warmte die vrijkomt bij de elektrische wasdroger is in dat geval alsnog verspild.

  6. RdamRobin Says:

    En hoe verhoud het zich wanneer er gebruikt wordt gemaakt van een wasdroger gestookt op gas? 🙂

  7. mvdsteen Says:

    @ RdamRobin
    Zomer
    Droogrek

    Winter
    In de winter is het iets anders. Het gas wat gebruikt wordt om de lucht in de droger de cyclus uit te laten voeren, verwarmt uiteindelijk de lucht in de ruimte, stel even met een even hoog rendement als de HR ketel dat doet.
    Maar dan heb je nog zo’n 0,25 kWh = 0,9 MJ aan elektriciteitsverbruik voor de motor en de fan van de gasgestookte wasdroger, daarmee wordt de ruimte verwarmd. Het kostte echter 0,9 MJ / 0,43 = 2,1 MJ aan primaire energie, dus 1,2 MJ extra. Verder gooi je nog het handwarme water weg, wat neerkomt op een andere 0,1 MJ verlies, dus je hebt 1,3 MJ aan verlies.
    Met de droger heb je geen verlies, tenzij je wilt ventileren, wat 1 MJ kost. Dus uiteindelijk is het droogrek ietsje gunstiger.
    Ventileren is wellicht niet nodig, zie daarvoor ook reaktie 5 van Pieter.
    Verder is voor een gasdroger wel een extra gasaansluiting nodig, en goede ventilatie op de plaats waar het apparaat moet staan. Daarnaast heeft de gasdroger ook een elektriciteitsaansluiting nodig en een luchtafvoerbuis of -slang.

  8. Jeanne Eisenhut Says:

    I agree that this is an “interessant artikel”. Keep up the good work.

  9. m_lebbink@hotmail.com Says:

    Elektra is in Nederland relatief duur. We zijn flink aan het inversteren in duurzame energie. Eenvoudige dingen zoals het drogen van de was moet je niet met behulp van condensdroger doen. Een gasdroger is vele malen beter voor het milieu. Ook de wasmachine vullen met voorverwarmd water via de combi-ketel is vele malen goedkoper. Een vaatwasser gewoon op de warmwater aansluiting aansluiten. Zolang voor het grote deel stroom niet duurzaam wordt opgewekt, gewoon aardgas gebruiken.

  10. mvdsteen Says:

    Klopt m_lebbink. Op langere termijn, wanneer we wel alle elektriciteit duurzaam opwekken, dan wil je natuurlijk zoveel mogelijk op elektriciteit doen en niet meer met gas of olie. Dat wil zeggen dat huishoudens niet meer koken noch verwarmen op gas en dus wordt er veeeel meer elektriciteit verbruikt. Dus wellicht meer lokaal opwekken… Interessant vraagstuk.
    Toch verwacht ik dat besparen belangrijk blijft en is, dus toch liever een droogrek.

  11. mvx Says:

    mvdsteen, het antwoord hierop zou misschien micro WKK kunnen zijn

  12. mvdsteen Says:

    Op wiki staat mooie uitleg van WKK en microWKK voor de geïnteresseerden. Ik vind het een mooie oplossing om microWKK te gebruiken, omdat dit een goede omzetting is van zowat alle calorische energie van gas in elektriciteit en warmte, die beiden worden gebruikt. In de winter wordt er wellicht teveel elektriciteit gebruikt, dat dan aan het net teruggegeven kan worden.
    Ik verwacht op de nog langere termijn dat we ook ons gas in het geheel niet meer willen gebruiken voor verbranding en elektricteits en warmte generatie (er komt CO2 vrij en het is een eindige voorraad, die je wellicht voor heel specifieke doeleinden wilt sparen). Dus het wordt dan toch zoeken naar manieren om warmte en elektriciteit te genereren uit een duurzame bron. Een warmtepomp, waarbij de elektriciteit wordt geleverd uit duurzame bronnen, zou dan een optie zijn.

  13. m_lebbink@hotmail.com Says:

    Stabiele waterstof wordt over 10 jaar de belangrijkste energiebron. Door middel van duurzame stroomopwekking kunnen we stroom op slaan in gascilinders gevuld met waterstof. De brandstofcel zorgt dan weer voor levering van elektra. Waterstof is brandbaar dus je kunt er ook direct op koken. Het blijft nog steeds een probleem dat je elektra niet voor langere tijd kunt opslaan. Zonthermische installaties zijn uitstekend geschikt voor het maken van waterstof. Er wordt nu in spanje gewerkt aan een zonthermisch zonneveld van 200 MW.

  14. marc Says:

    m_lebbink@hotmail.com
    waterstof is een energiedrager, geen energiebron.

    Waarom is een condens-droger zo opgebouwd? Immers er zit een soort warmtepomp in de droger die echter deze functie niet uitvoert maar gewoon gebruikt wordt als ontvochter. Vandaar dat er zoveel energie wordt verbruikt, éénmaal voor het verwarmen en éénmaal voor het ontvochten. Een ander concept zal wel beter zijn maar of het haalbaar is is een andere zaak.

  15. Sebas Says:

    Hallo,

    Intersessant artikel.
    Zeker voor mij, want ik kan jullie alvast verklappen dat ik binnenkort met een produkt op de markt kom die vele malen minder verbruikt dan de wasdroger en ik denk zelfs minder dan gewoon ‘luchtdrogen’ in de winter door cv gebruik…
    Nou, geef me een paar maandjes de tijd om het produkt te vervolmaken…

  16. mvdsteen Says:

    @ Sebas
    Ik ben zeer benieuwd. Als je erover wilt spreken en/of je wilt er een artikel over kwijt dan neem even contact op.
    In ieder geval succes.

  17. Thorwald Says:

    Wij wonen in Panama. Daar kan de vochtigheid oplopen tot dik in de 100% dus buiten droogt niks.

    Dus ik dacht, we kopen een droger en dan dus een condensdroger want die haalt het vocht beter uit de lucht omdat de buitenlucht zo vochtig is.

    Nou, dat werkte dus van geen meter. De was werd alleen maar warm, het apparaat loeiheet en na een tijdje stopte het apparaat, denkende dat de was droog was. Dat was dus niet zo. Hij haalde ook weinig water uit de lucht.

    Toen op een standaard droger overgegaan. Dat gaat prima. In de droge tijd gaat alles natuurlijk aan de lijn; dan is het binnen een uur droog (lekker briesje helpt goed).

    Ik snap het nog steeds niet maar goed, de was is droog.

  18. mvdsteen Says:

    @ Thorwald
    Mooi verhaal. Je stelt dat de condensdroger de was niet droogt, en de normale droger wel. Het verschil is dat de condensdroger een bepaalde hoeveelheid lucht hergebruikt en laat re-circuleren, terwijl de gewone droger steeds omgevingslucht inneemt en deze gebruikt om vocht te ontrekken en dan de vochtige lucht weer uitstoot en niewe lucht aantrekt.
    Neem dan de cyclus voor de condensdroger in jou situatie. Deze neemt 100 % RH lucht binnen en zal deze opwarmen tot de ingestelde temperatuur. Daardoor neemt het RH gehalte af (warmere lucht kan meet vocht bevatten) en deze wat drogere lucht wordt over je was geblazen en neemt vocht eruit mee. Daarna gaat deze warme lucht met hoge RH naar een warmtewisselaar waar het zijn vocht moet afstaan aan lucht uit de omgeving. Maar, deze omgevingslucht was al 100 % RH, dus kan geen vocht opnemen. De circulatielucht blijft dus met zijn vocht zitten en gaat daarna een volgende cyclus in, waarbij het weer over de was gaat maar geen vocht extra meer kan opnemen.
    Pak nu de gewone droger, deze neemt de 100 % RH lucht uit de omgeving op en wordt dan verwarmd, waardoor de RH-waarde wat daalt en dus de lucht wat droger wordt. Deze wordt over de was geblazen en neemt wat vocht op, en daarna wordt het vocht naar buiten gestuurd waar de lucht afkoelt en meteen condenseert en dus water ontstaat uit de uitlaat van de buis van de vaatwasser. Intussen neemt de gewone droger weer verse omgevingslucht in die het opwarmt waardoor de originele 100 % RH weer wat zakt en deze lucht is dan weer in staat om wat uit de was te onttrekken.
    Ik hoop dat deze uitleg wat meer inzicht geeft. In ieder geval goed dat je droogt met het droogrek, wanneer de lucht niet 100 % vol zit met vocht.

  19. Gerben Says:

    Uit het verhaaltje en de reacties blijkt vooral dat het allemaal niet zo erg eenvoudig is. Het is ook situatie-afhankelijk. Als ik ‘s zomers bij warm weer een rek in mijn woonkamer zet kan ik die woonkamer mooi koelen.
    De lucht in ons appartement is erg droog. Dat is in veel huizen zo. Je moet dus wel water verdampen, of je het nu via de planten doet, via bakjes aan de radiator of via de was die droogt, het kost evenveel energie. Dan kun je dus beter de was drogen.

  20. Louis Says:

    Ik denk dat het verhaal over het falen van de condensdroger van mvdsteen (said 234 days later) niet klopt. Immers, de lucht die net het vocht van de was heeft opgenomen, moet niet dit vocht aan de-100% RH-omgevingslucht afstaan, maar zijn warmte. Het luchtcircuit is toch gesloten?
    Overigens zijn er ook condensdrogers op de markt met warmte pomp. Die moeten 25 tot 50% minder energie gebruiken. Maar in vergelijking waarmee is niet zo duidelijk.Gas-condensdrogers zijn er daarentegen niet.

  21. Niels Thijssen Says:

    Grin, leuk te lezen! sinds deze week een A-klasse (of A+ …) wasautomaat hier staan, en drogen… dat doet ondergetekende gewoon met ‘t rekje!
    en in het voorjaar /zomer gewoon met een wasmolen…

    Leven is zo mooi als ‘t eenvoudig kan 😉

  22. Els Says:

    Echt wel een mannenbenadering, dit… Een droger gebruik je niet om energie te sparen, maar voor tijdbesparing en comfort.Drogers verwijderen bovendien haren en (slijtage)stof uit de was, zoals anders alleen bij buiten drogen met veel wind gebeurt. Dit maakt de was niet alleen lekker zacht, maar ook prettiger voor mensen met een allergie! Het warme water gooi ik trouwens nooit weg, dat geef ik aan mijn kamerplanten… extra onthard… ze zijn me er dankbaar voor…

  23. Jan Says:

    Ons droogrek staat op de zolder, in dezelfde ruimte als de CV-ketel. De thermostaat hangt in de woonkamer. De zolder wordt niet/nauwelijks verwarmd. Dus de energie die nodig is om de was te drogen komt maar voor een klein deel van de CV-ketel, nl de verwarmde lucht uit de woonkamer die via via de zolder warm maakt, en de vochtige lucht van de zolder die via via de woonkamer zou kunnen bereiken. Het droogrek is dus veel voordeliger dan hier beschreven…

  24. mvdsteen Says:

    @ Jan,
    Het zal wellicht wat langer duren wanneer je op de zolder droogt en daar niet verwarmt. Wellicht is er ook niet veel luchtstroming dus heb kan wel eens wat vochtig aanvoelen op je zolder dan. Let erop zou ik zeggen dat je geen schimmel krijgt oid.

  25. Els Kronenburg Says:

    Wat jullie niet meewegen bij het energiegebruik, is dat ik een deel van de was – met name bepaalde soorten katoen – niet hoef te strijken als de was uit de droger komt, maar wél als ik hem droog op een rekje. Wat ik trouwens vaak doe, daar niet van. Maar de kosten van extra strijken moet je daar dan wel bijtellen, als het om energiegebruik cq kosten van energie gaat. Geen idee wat een strijkijzer gebruikt, eigenlijk.

  26. Niels Thijssen Says:

    @Els: ik hang meestal shirts e.d. uitgeslagen over een handdoek die op een trapleuning ligt: ook dan zijn er weinig acties nodig om te strijken !

    (zo leren we nog huishoudelijke taken ook op Olino! 😉 )

  27. Scamalthea Says:

    Wat ik eveneens mis in dit onderzoekje, is de energie die gebruikt wordt voor de productie van de wasdroger en het droogrek. Ik wed dat de energiekosten voor het fabriceren van het droogrek vééél lager zijn. Daarbij komen ook nog het transport van fabriek naar consument. Hoe minder gewicht hoe beter. Ik weet wel zeker dat het droogrek duidelijk milieuvriendelijker is! 😉

  28. Marcel van der Steen Says:

    @ Scamalthea,
    Je hebt gelijk, echter hoe kom ik aan goede LifeCycleAnalysis gegevens? De elektriciteitsconsumtie is 1 item, de productie en verpakking en transport en recycling/disposal is een andere. En over de productie moet ik dan van alles in gaan schatten.
    Je hebt zelf al ingechat dat het kwa productie al gunstiger is, en daar ben ik het wel mee eens.

  29. Maarten van Casteren Says:

    Er bestaan ook warmtepomp drogers, en die verbruiken duidelijk minder elektriciteit, tot 40% minder is de claim. Met zo’n droger zouden de resultaten ongeveer gelijk uitpakken, in de winter dan.

    Maarten

  30. Henk Fokkema Says:

    Kan ik ook ergens een warmtewisselaar(al dan niet gebruikt)
    vinden (maakt niet uit welk merk)?

  31. kees Says:

    Hoe staat het inmiddels met de uitvinding van #15 Sebas? Ben .wel benieuwd

  32. Frans Platers Says:

    Leuk artikel. Een van de weinig artikelen die goed uit legt hoe een condensdroger werkt! Zeker het lezen waard

Geef een reactie

WP Theme & Icons by N.Design Studio
Gebruiksvoorschriften | Privacybeleid Adverteren Entries RSS Comments RSS Log in